Σκόρδο: Η πενικιλίνη της φύσης

07 October, 2020 ΥΓΕΙΑEY ZHNΑΡΘΡΑ

Στις σκελίδες του κρύβονται πολύτιμες ευεργετικές ουσίες για την υγεία μας. Το σκόρδο δεν λείπει ποτέ από την κουζίνα μας, αλλά ούτε και από τα επιστημονικά εργαστήρια, αφού αποτελεί για τους ερευνητές ένα φυσικό υλικό προς διερεύνηση.

Εκτός από αγαπημένο υλικό στη μαγειρική, το σκόρδο χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες. Η χρήση του χάνεται στα βάθη των αιώνων. Λέγεται ότι ο Ιπποκράτης το χρησιμοποιούσε για τη θεραπεία των λοιμώξεων. Ο Παστέρ ήταν ο πρώτος που τεκμηρίωσε την αντιβακτηριδιακή δραστικότητά του, γεγονός που του προσέδωσε τον χαρακτηρισμό «πενικιλίνη της φύσης».

Πώς μας ωφελεί

Το σκόρδο ανήκει στο γένος Allium, μαζί με το κρεμμύδι και το πράσο. Τα τελευταία χρόνια η «οικογένεια» των παραπάνω λαχανικών συγκεντρώνει αυξημένο ερευνητικό ενδιαφέρον, αφού πολλές μελέτες δείχνουν πως τα ενεργά συστατικά που περιέχουν συνδέονται με σημαντικά οφέλη για την υγεία. Σε αυτά περιλαμβάνονται ορισμένα φλαβονοειδή και θειούχες ενώσεις με πιο δραστική την αλισίνη, στην οποία οφείλεται και η μυρωδιά του.

Δείτε επίσης: 1 στις 4 γυναίκες σκέφτονται να βάλουν σε δεύτερη μοίρα την καριέρα τους εξαιτίας του Covid-19

*Προστατεύει την καρδιά μας

Τα παραπάνω συστατικά φαίνεται ότι ασκούν καρδιο-προστατευτική δράση, συμβάλλοντας στη βελτίωση των επιπέδων λιπιδίων στο αίμα και στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Επιπλέον, ασκούν αντιοξειδωτική δράση, εμποδίζοντας την οξείδωση της «κακής» χοληστερόλης, που αποτελεί ένα από τα πρώτα βήματα της αθηροσκλήρωσης, ενώ διαθέτουν και αντιθρομβωτικές ιδιότητες.

*Λειτουργεί σαν φυσικό αντιβιοτικό

Πέρα όμως από τα οφέλη τους για το καρδιαγγειακό σύστημα, έχει βρεθεί ότι τα παραπάνω συστατικά, σε συνδυασμό και με τη βιταμίνη C που περιέχει το σκόρδο, είναι πιθανό να λειτουργούν και ως αντι-μικροβιακοί παράγοντες, αναστέλλοντας την ανάπτυξη ορισμένων παθογόνων μικροοργανισμών.

*Δρα κατά του καρκίνου

Σημαντική φαίνεται να είναι και η αντικαρκινική τους δράση, καθώς η πρόσληψή τους έχει συσχετιστεί με μείωση του κινδύνου εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου, όπως του πεπτικού συστήματος και του προστάτη. Δεν είναι τυχαίο που η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία το συμπεριλαμβάνει στη λίστα με τις τροφές που έχουν πιθανές αντικαρκινικές ιδιότητες. Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό «Asia-Pacific Journal of Clinical Oncology» συνδέει την υψηλή κατανάλωση σκόρδου με μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου. Για τους σκοπούς της μελέτης οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από 833 ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου και 833 υγιείς ενηλίκους, οι οποίοι συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων. Τα αποτελέσματα των αναλύσεων έδειξαν πως οι ενήλικοι με τα υψηλότερα επίπεδα κατανάλωσης λαχανικών του γένους allium, στο οποίο ανήκουν το κρεμμύδι και το σκόρδο, είχαν 79% μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου συγκριτικά με εκείνους με τη χαμηλότερη κατανάλωση. Επιπλέον, όσο υψηλότερη ήταν η κατανάλωση των εν λόγω λαχανικών, τόσο χαμηλότερη βρέθηκε να είναι η πιθανότητα εμφάνισης της νόσου.

Μια σκελίδα σκόρδου περιέχει:

Μαγγάνιο: 23% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης
Βιταμίνη Β6: 17% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης
Βιταμίνη C: 15% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης
Σελήνιο: 6% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης
Φυτικές ίνες: 0,6 γραμμάρια
Ποσότητες ασβεστίου, χαλκού, καλίου, φωσφόρου, σιδήρου και βιταμίνης Β1
Ολα αυτά με 42 θερμίδες

Μυστικό

Αντί να φάτε ή να χρησιμοποιήσετε τις σκελίδες του ολόκληρες, ψιλοκόψτε τες ή πολτοποιήστε τες στο γουδί. Το ξεφλούδισμα, το κόψιμο ή η πολτοποίηση του σκόρδου απελευθερώνει ένα ένζυμο, την αλινάση, που βοηθά στον σχηματισμό θειούχων ενώσεων με αντικαρκινικές ιδιότητες. Αφήνοντας το σκόρδο ψιλοκομμένο για 10 λεπτά πριν το μαγειρέψουμε επιτρέπουμε στην αλινάση να δράσει.

Γιατροσόφι για τον πονόλαιμο

Χτυπάτε 2 σκελίδες σκόρδο στο γουδί και τις βράζετε για ένα λεπτό σε ένα φλιτζάνι γάλα. Προσθέτετε ένα κουταλάκι μέλι και πίνετε το ζεστό ρόφημα.
Κρέμα σκόρδου
Σε ένα κατσαρολάκι βράζετε τις σκελίδες από 3 σκόρδα για περίπου 10 λεπτά. Μόλις κρυώσουν, τις ξεφλουδίζετε και τις βάζετε στο μπλέντερ μαζί με ½ φλιτζάνι ελαιόλαδο και λίγο αλάτι. Βάζετε τον πολτό σε ένα αποστειρωμένο βαζάκι, καλύπτετε τον πολτό με ελαιόλαδο και τον διατηρείτε στο ψυγείο. Χρησιμοποιείτε την κρέμα σκόρδου όπως και το ωμό σκόρδο. Ενα κουταλάκι κρέμα σκόρδου αντιστοιχεί σε μια σκελίδα. Γαρνίρει υπέροχα ψητά λαχανικά και κρεατικά.

Κάντε το confit και διατηρήστε το

Θα χρειαστείτε: 4 κεφάλια σκόρδο, 5 κουταλιές φρέσκια ρίγανη, 3 κουταλιές δεντρολίβανο, 2 κουταλιές πράσινο πιπέρι σε κόκκους, 1½ κουταλιά ανθό αλατιού και καλό ελαιόλαδο για τη συντήρηση. Οταν συγκεντρώσετε τα υλικά σας, καθαρίζετε τα σκόρδα αφαιρώντας μόνο την εξωτερική φλούδα του κεφαλιού και όχι τη φλούδα από τις σκελίδες. Στη συνέχεια, αφαιρείτε τις σκελίδες, κρατάτε μόνο τις μεγάλες, τις μικρές δεν τις χρησιμοποιείτε. Βάζετε τα σκόρδα σε ένα κατσαρολάκι μαζί με τη ρίγανη ή το θυμάρι, το δεντρολίβανο και το ελαιόλαδο. Βάζετε την κατσαρόλα σε χαμηλή φωτιά προσέχοντας το λάδι απλώς να ζεσταίνεται – δεν πρέπει να κάψει γιατί σε αυτή την περίπτωση θα τηγανίσει τα σκόρδα, κάτι που δεν το επιθυμούμε. Τα αφήνετε να μαγειρευτούν για 50 περίπου λεπτά και τα αποσύρετε από τη φωτιά. Μόλις κρυώσουν, τα βάζετε σε ένα αποστειρωμένο γυάλινο βάζο μαζί με τα αρωματικά και το ελαιόλαδο με το οποίο τα μαγειρέψατε, προσέχοντας να τα σκεπάζει καλά. Κλείνετε το βάζο αεροστεγώς και το αποθηκεύετε εκτός ψυγείου. Μπορεί να διατηρηθεί έναν μήνα.
Πώς θα το καταναλώσετε: Σερβίρετέ το με ψητό κρέας. Βάλτε το στα μακαρόνια σας. Ταιριάζει υπέροχα σε σαλάτες ωμές και βραστές, καθώς δίνει μια πιο ήπια γεύση από αυτή που δίνει το ωμό σκόρδο. Απολαύστε το σε μπρουσκέτες. Προσθέστε το σε μαρινάδες για κρέας.

Φυτέψτε το στο μπαλκόνι σας

Η ιδανική εποχή για να φυτέψουμε τα σκόρδα είναι ή τώρα το φθινόπωρο ή νωρίς την άνοιξη, καθώς δεν αγαπούν τη ζέστη και την ξηρασία και χρειάζονται κρύο και βροχές όταν αρχίσουν να αναπτύσσονται τα φύλλα τους. Επίσης, είναι σκόπιμο να επιλέξουμε, αν δεν διαθέτουμε κήπο, μεγάλες ζαρντινιέρες ή αρκετά βαθιές γλάστρες (με βάθος μεγαλύτερο από 40 εκ.) και να τις τοποθετήσουμε σε σημεία όπου υπάρχει αρκετό φως. Το κατάλληλο χώμα για τα σκόρδα είναι το «ελαφρύ» και «δουλεμένο». Ετσι θα αναπτυχθούν καλά και ομοιόμορφα ο βολβός και οι σκελίδες του σκόρδου και θα είναι πιο εύκολο να το τραβήξουμε έξω όταν θα είναι έτοιμο. Για να φυτέψουμε σκόρδα δεν χρειάζεται να αγοράσουμε σπόρο. Το σκόρδο φυτεύεται σε σκελίδες που μπορούμε να προμηθευτούμε από τα σκόρδα που κυκλοφορούν στην αγορά. Διαλέγουμε σκελίδες από την εξωτερική επιφάνεια από «καλά» σκόρδα, δηλαδή χλωρές και καλοσχηματισμένες και όχι ταλαιπωρημένες και ξερές. Για να φυτέψουμε τα σκόρδα, θα πρέπει να βάλουμε τις σκελίδες στο χώμα με το κεφάλι (το πράσινο μέρος) προς τα επάνω. Θα πρέπει να βάζουμε μία σκελίδα κάθε 10-15 εκ., σε βάθος 3-5 εκ., και σε σειρές που θα απέχουν μεταξύ τους περίπου 25 εκ. Τα σκόρδα δεν χρειάζονται ιδιαίτερη περιποίηση. Πρέπει να ποτίσουμε 2 με 3 διαδοχικές φορές (ανά 3 με 4 ημέρες) μόλις φυτέψουμε τις σκελίδες, ώστε να «εγκατασταθούν» καλά. Θα καταλάβουμε ότι τα σκόρδα είναι έτοιμα όταν το φυτό θα αρχίσει να ξεραίνεται και να γέρνει προς τη μία πλευρά. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να περιμένουμε ότι θα είναι έτοιμα σε λιγότερο από 6 μήνες από τη στιγμή που θα τα φυτέψουμε. Οταν τα βγάλουμε από το χώμα, θα πρέπει να τα αφήσουμε να στεγνώσουν καλά για 2 με 3 ημέρες σε μέρος ξηρό, σκοτεινό και ευάερο.