Αρθρογραφία

Κρήτη: Αναλύσεις και σενάρια για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου

neakriti.gr 28 March, 2022 ΑΡΘΡΑ

Κρήτη: Αναλύσεις και σενάρια για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου

Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος έχει περάσει για τα καλά πλέον το μέχρι πρότινος -μάλλον - ξεχασμένο φυσικό αέριο της Κρήτης και της Δυτικής Ελλάδας, μετά και τις διαδοχικές αναφορές και προαναγγελίες διά στόματος του ίδιου του πρωθυπουργού.

Αναφορές που έχουν ως υπόβαθρο τα νέα δεδομένα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό προς την απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, αλλά και παρασκηνιακές σχετικές συζητήσεις και διεργασίες που προφανώς έχουν γίνει με Ευρωπαίους ηγέτες και αξιωματούχους ως προς την προοπτική μελλοντικής τροφοδοσίας της Ευρώπης και με φυσικό αέριο από την Ελλάδα και δη από την Κρήτη.

Εν αναμονή των ανακοινώσεων από πλευράς κυβέρνησης και ΕΔΕΥ (τις οποίες έχει προαναγγείλει αρχικά γι’ αυτή και εν συνεχεία για την επόμενη εβδομάδα ο Κυριάκος Μητσοτάκης), τα κοιτάσματα της Κρήτης έχουν βρεθεί τα τελευταία 24ωρα στη δίνη πολλών αναφορών, κεντρικών δημοσιευμάτων, αναλύσεων και σεναρίων.

Στο επίκεντρο έχει βρεθεί η ικανοποίηση από τη μια πλευρά στις τάξεις των επενδυτών για το σήμα στήριξης και επανεκκίνησης των προγραμμάτων ερευνών που έστειλε ο πρωθυπουργός και το περίμεναν, η αλήθεια είναι, πολύ καιρό. Και από την άλλη, έχουν ξεπροβάλει σενάρια που απλώνονται σε διάφορα επίπεδα, από το πλέον ρεαλιστικό και αναμενόμενο ,όπως είναι η ανακοίνωση θεσμικών παρεμβάσεων που θα επιτρέψουν την επιτάχυνση των διαδικασιών για να πάμε στην πολυπόθητη εξόρυξη φυσικού αερίου μέχρι ακόμα-ακόμα και πιθανό νέο γύρο παραχωρήσεων θαλάσσιων οικοπέδων νοτίως της Κρήτης, αλλά και μεταξύ Κρήτης και Πελοποννήσου.

Μάλιστα, στο προσκήνιο έχει βρεθεί εσχάτως και σενάριο που θέλει την κυβέρνηση να καλοβλέπει και να μελετά έναν εναλλακτικό EastMed, δηλαδή έναν υποθαλάσσιο αγωγό που θα μεταφέρει τα κοιτάσματα από το Ισραήλ προς την Ευρώπη και δη προς την Ιταλία, όχι μέσω της γνωστής διαδρομής Κύπρου-Κρήτης, αλλά μέσω Αιγύπτου!

Αναλυτικότερα, τρία σενάρια αξιολογεί η κυβέρνηση για την επανεκκίνηση των ερευνών εντοπισμού πιθανών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη Νοτιοδυτική Ελλάδα, ενώ την ίδια στιγμή οι επενδυτές που έχουν μισθωμένα θαλάσσια και χερσαία blocks δηλώνουν ικανοποιημένοι από τη δημόσια στήριξη του πρωθυπουργού, περιμένοντας βέβαια να τη δουν και στην πράξη.

Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν στα «Νέα» το πρώτο σενάριο θέλει την είσοδο νέων πετρελαϊκών ομίλων σε υφιστάμενες παραχωρήσεις ή και σύναψης καινούργιων συμμαχιών μεταξύ των εταιρειών που έχουν ήδη μισθωμένα δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων.

Πηγές αναφέρουν ότι στόχος είναι η είσοδος παίκτη ή παικτών στα θαλάσσια blocks “Ιόνιο” και “10 - Κυπαρισσιακός Κόλπος”, στα οποία μισθωτής είναι τα Ελληνικά Πετρέλαια.

Το δεύτερο σενάριο που μελετά η κυβέρνηση με την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ), όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, το οποίο επικεντρώνεται εδώ στο νησί μας, αφορά στο ενδεχόμενο παραχώρησης νέων θαλάσσιων περιοχών. Σχέδιο της προηγούμενης διοίκησης της ΕΔΕΥ ήθελε τον ανασχεδιασμό των blocks, που δεν έχουν παραχωρηθεί, νότια της Κρήτης, αλλά και της θαλάσσιας έκτασης ανάμεσα στη Νότια Πελοπόννησο και βόρεια της Κρήτης.

Εδώ βεβαίως πρέπει να κρατά κανείς μικρό “καλάθι”, διότι είναι μια πιο πολύπλοκη υπόθεση και υπάρχει εμπλοκή του παράγοντα που λέγεται Τουρκία. Κάτι που αναγνωρίζεται άλλωστε και στο δημοσίευμα, καθώς, όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά, στην περίπτωση της Νότιας Κρήτης τα πράγματα είναι πιο δύσκολα καθώς υπάρχει η γνωστή εμπλοκή με την αμφισβητούμενη ΑΟΖ Τουρκίας-Λιβύης, που προσπαθούν να επιβάλουν οι δύο χώρες με το μεταξύ τους μνημόνιο. Νότια της Κρήτης, ο παλαιότερος σχεδιασμός ήθελε τη χάραξη δύο θαλάσσιων blocks, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη έκταση έχει επικυρωθεί ως ελληνική και μη αμφισβητούμενη με τον παλαιότερο γύρο παραχωρήσεων Μανιάτη. Τα θαλάσσια οικόπεδα του διαγωνισμού της περιόδου 2014-2015 είχαν δημοσιευτεί στο ΦΕΚ της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η νέα παραχώρηση περιοχής για έρευνες μπορεί να γίνει με τη διαδικασία του “open door”. Δηλαδή να εμφανιστεί επενδυτής εκδηλώνοντας ενδιαφέρον για συγκεκριμένη υπό παραχώρηση έκταση και, εφόσον δε βρεθεί ανταγωνιστής, τότε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού να επικυρωθεί υπέρ του.

Το τρίτο σενάριο της κυβέρνησης είναι η άρση των όποιων διοικητικών εμποδίων αφορούν υπάρχουσες παραχωρήσεις, προκειμένου να “τρέξουν” οι επόμενες εργασίες της αξιοποίησης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Μια τέτοια ενδεικτική περίπτωση είναι η παραχώρηση “Κατάκολο” της Energean. Για περισσότερα από τρία χρόνια εκκρεμεί η υπογραφή της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, προκειμένου η εταιρεία να προχωρήσει στην παραγωγή κοιτάσματος φυσικού αερίου 1 δισ. κυβικών μέτρων.

Εκκρεμότητα υπάρχει επίσης και στις πλέον ελπιδοφόρες ως προς την ύπαρξη αξιόλογων κοιτασμάτων φυσικού αερίου “Δυτικά της Κρήτης” και “Νοτιοδυτικά της Κρήτης” των TotalEnergies- ExxonMobil- ΕΛ.ΠΕ. Οικολογικές οργανώσεις έχουν προσφύγει στο ΣτΕ σε βάρος του ελληνικού Δημοσίου για τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Το ΣτΕ έχει αναβάλει για τέταρτη φορά την εκδίκαση της υπόθεσης, η οποία έχει μετατεθεί πλέον για τις 5 Οκτωβρίου 2022.

Μέσω Αιγύπτου και Ελλάδας

Εναλλακτικός EastMed;

Την ίδια ώρα, σε δημοσίευμα της «Καθημερινής» αποκαλύπτονται σκέψεις και σενάρια για έναν εναλλακτικό EastMed.

Όπως αναφέρεται, η απόφαση για απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο κατέστησε αναγκαία την όσο το δυνατόν ταχύτερη μεταφορά αερίου από τα κοιτάσματα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, ενώ ταυτόχρονα αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον για τους υδρογονάνθρακες της Κρήτης και του Ιονίου. Η Άγκυρα δήλωσε θορυβωδώς «παρούσα» για τη μεταφορά του ισραηλινού αερίου στην Ε.Ε. μέσω Τουρκίας. Πιο αθόρυβα, η Αθήνα επεξεργάζεται σχέδιο ενός “εναλλακτικού” EastMed, που θα μεταφέρει αέριο από το Ισραήλ μέσω Αιγύπτου και Ελλάδας στην Ιταλία και την υπόλοιπη Ευρώπη. Όλα τα σχέδια που θα βρεθούν στο τραπέζι το επόμενο διάστημα έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, οικονομικά, γεωπολιτικά και τεχνικά.

Μητσοτάκης: «Οφείλουμε να γνωρίζουμε τι δυνητικά κοιτάσματα υπάρχουν και αν αυτά είναι οικονομικά αξιοποιήσιμα»

Στην δύσκολη εξίσωση αντιμετώπισης της ακρίβειας στο μέτωπο της ενέργειας, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, την Τετάρτη 23 Μαρτίου 2022.

«Πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες αξιοποίησης εθνικών ενεργειακών πόρων» ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Από την μια πλευρά θα απλοποιήσουμε και άλλο στο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις ΑΠΕ, μια κατεύθυνση που δίνει συνολικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία είναι και η φθηνότερη πηγή ενέργειας. Οφείλουμε να υπερδιπλασιάσουμε την παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2030».

Ακόμη, προσέθεσε ο κ. Μητσοτάκης, «θα επανέλθει η προσοχή μας στα δυνητικά εγχώρια κοιτάσματα φυσικού αέριου δυτικά και νότια της Κρήτης αλλά και στο Ιόνιο».

«Για το ζήτημα θα κάνουμε συγκεκριμένες ανακοινώσεις την ερχόμενη εβδομάδα και οφείλουμε να γνωρίζουμε τι δυνητικά κοιτάσματα υπάρχουν και αν αυτά είναι οικονομικά αξιοποιήσιμα», επεσήμανε.

«Ο συνδυασμός αυτός είναι ο κορμός του αυριανού μας ενεργειακού μείγματος», ανέφερε ο πρωθυπουργός.