Κορονοϊός: Οι εκτιμήσεις των ειδικών για τη μετάλλαξη και το ενδεχόμενο νέας έξαρσης κρουσμάτων

23 January, 2021 ΑΡΘΡΑ

Κορονοϊός: Οι εκτιμήσεις των ειδικών για τη μετάλλαξη και το ενδεχόμενο νέας έξαρσης κρουσμάτων

Στην χώρα μας έχουν εντοπιστεί 26 κρούσματα του μεταλλαγμένου ιού κάτι που ανησυχεί πολύ κυβέρνηση και λοιμωξιολόγους

Προβληματισμένοι εμφανίζονται οι ειδικοί για τον κίνδυνο εξάπλωσης του μεταλλαγμένου στελέχους του κοροναϊού στην Ελλάδα, ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται οι φόβοι για την επιτάχυνση του τρίτου κύματος πανδημίας στην Ελλάδα.

Τις τελευταίες ημέρες γίνεται ιδιαίτερη αναφορά για τον μεταλλαγμένο κοροναϊό που φαίνεται να έχει επικρατήσει στο Ηνωμένο Βασίλειο και ο οποίος φαίνεται να μεταδίδεται πιο γρήγορα στους ανθρώπους.

Την ίδια στιγμή, συναγερμός έχει σημάνει στην Ευρώπη από την μετάλλαξη του κοροναϊού, με την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προετοιμάζει τη λήψη επιπρόσθετων μέτρων για τις επιδημιολογικά επιβαρυμένες χώρες. Στην χώρα μας έχουν εντοπιστεί 26 κρούσματα του μεταλλαγμένου ιού κάτι που ανησυχεί πολύ κυβέρνηση και λοιμωξιολόγους.

Ο νέος κοροναϊός έχει ήδη εντοπιστεί στο Βέλγιο, Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ισλανδία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ελλάδα, την Ολλανδία , Νορβηγία, Πορτογαλία, Ισπανία και Σουηδία.

Αγωνία για τις μεταλλάξεις του ιού

Η μετάλλαξη του κοροναϊού έχει ανησυχήσει και τις ελληνικές αρχές καθώς μέχρι στιγμής στην Ελλάδα έχουν εντοπιστεί 26 κρούσματα του μεταλλαγμένου ιού.

Για τις μεταλλάξεις μίλησε στην εκπομπή MEGA Σαββατοκύριακο ο καθηγητής Μικροβιολογίας πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, Αλκιβιάδης Βατόπουλος.

«Όλοι οι ιοί καθώς πολλαπλασιάζονται υφίστανται μεταλλαγές, μικροαλλαγές στο RNA τους. Οι κλώνοι που θα επικρατήσουν είναι αυτοί που μεταδίδονται ευκολότερα. Έχουν εμφανιστεί 2-3 τέτοιες μεταλλάξεις που φαίνεται ότι όντως μεταδίδονται ευκολότερα και έχουν επικρατήσει. Το ότι μεταδίδονται ευκολότερα δε σημαίνει ότι έχουν και μεγαλύτερη θνητότητα. Μάλλον αντίθετα πάει αυτό. Εχτές ανακοινώθηκε από τους Βρετανούς ότι φοβούνται ότι έχει και μεγαλύτερη θνητότητα.

Δεν έχει αποδειχτεί ακόμα. Είναι πάντως λογικό να επικρατούν μεταλλάξεις που μεταδίδονται ευκολότερα. Είναι λάθος να απομονώνουμε αυτούς που έχουν μετάλλαξη. Καλό είναι να χαρτογραφήσουμε αν η μετάλλαξη είναι στην Ελλάδα και πόσο γρήγορα μεταδίδεται, και να καθυστερήσουμε την είσοδό της. Το εμβόλιο την καλύπτει τη μετάλλαξη προς το παρόν. Αλλά αν η μετάλλαξη επικρατήσει στην Ελλάδα πρέπει να το ξέρουμε για να δούμε πώς θα γίνουν οι εμβολιασμοί, να γίνει προγραμματισμός τους», ανέφερε ο κ. Βατόπουλος.

Ξεκάθαρος ήταν ο διευθυντής ΜΕΘ του νοσοκομείου «Παπανικολάου», Νικόλαος Καπραβέλος, σχετικά με τις μεταλλάξεις του κορονοϊού.

Ο κ. Καπραβέλος τόνισε πως αν αρθούν κι άλλα μέτρα τώρα, τότε είναι δεδομένο ένα τρίτο κύμα της πανδημίας.

Ένα κύμα που θα είναι καταστροφικό, αφού τα νοσοκομεία δεν αντέχουν. Ανέφερε επίσης πως οι συνωστισμοί που παρατηρούνται στα μαγαζιά που άνοιξαν τρομάζουν τους επιστήμονες. Όπως είπε, έτσι την πάθαμε τον Οκτώβρη του 2020, όπου ο κόσμος ήταν χαλαρός και τελικά είχαμε ένα δεύτερο κύμα της πανδημίας.

Ανησυχητικά ήταν ωστόσο και τα όσα είπε για τη μετάλλαξη του κοροναϊού. Όπως υποστήριξε, μιλώντας στο ΣΚΑΙ, ο ιός θα έχει συνεχείς μεταλλάξεις και δεν πρόκειται για ησυχάσουμε ποτέ από αυτόν, γι αυτό χρειάζεται συνεχής εγρήγορση.

26 περιπτώσεις μετάλλαξης στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, όπου μέχρι σήμερα έχουν εντοπιστεί 26 μεταλλάξεις του κοροναϊού, οι επιστήμονες ανησυχούν από τη στασιμότητα της πανδημικής κατάστασης, όπου τα κρούσματα εμφανίζονται σε προβλέψιμο εύρος διακύμανσης, αλλά χωρίς να υποχωρούν, καταδεικνύοντας ότι οι θύλακες επιπολασμού τους είναι διάσπαρτοι στις τοπικές κοινωνίες και δη τα μεγάλα αστικά κέντρα, και αόρατοι από τα ραντάρ των λοιμωξιολόγων.

Σε αυτή τη ρευστή κατάσταση όπου οι ειδικοί προσπαθούν να αποκωδικοποίησουν την εξελικτική δυναμική της πανδημίας, με τα ενεργά κρούσματα να εκτιμάται ότι υπερβαίνουν τις 6.000 και τα μισά εξ αυτών να βρίσκονται στην Αττική, η κυβέρνηση προχωρά στο άνοιγμα των σχολείων από την 1η Φεβρουαρίου και παρακολουθεί με επαυξημένη ετοιμότητα το αποτύπωμα από το άνοιγμα του λιανεμπορίου, έτοιμη στην περίπτωση που τα πράγματα ξεφύγουν να προχωρήσει στο κλείσιμο της αγοράς.

Ποιες μάσκες προστατεύουν καλύτερα κατά της νέας μετάλλαξης

Οι υφασμάτινες μάσκες εξακολουθούν να είναι το ίδιο αποτελεσματικές, ακόμη και απέναντι στα νέα παραλλαγμένα στελέχη του νέου κοροναϊού, καθώς ο τρόπος μετάδοσης του ιού είναι ο ίδιος, ανακοίνωσε χθες Παρασκευή το βράδυ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), ο οποίος δεν προβλέπει να προβεί σε αλλαγή των συστάσεών του.

«Οι υφασμάτινες μάσκες, οι μη χειρουργικές, μπορούν να χρησιμοποιούνται από όλους τους ανθρώπους ηλικίας κάτω των 60 ετών που δεν έχουν ιδιαίτερα προβλήματα υγείας», υπογραμμίζει η υπεύθυνη του ΠΟΥ για την διαχείριση της πανδημίας της COVID-19 Μαρία Φαν Κερκχόβε.

«Στις ζώνες στις οποίες κυκλοφορεί ο ιός, οι μάσκες πρέπει να φοριούνται όταν οι άνθρωποι συνωστίζονται και καθίσταται αδύνατο να τηρηθεί απόσταση τουλάχιστον ενός μέτρου του ενός από τον άλλο, όπως και σε δωμάτια με καθόλου ή λίγο εξαερισμό», πρόσθεσε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.

Η Γερμανία και η Αυστρία μόλις αξίωσαν τη χρήση ιατρικών μασκών (χειρουργικές ή FFP2) στα εμπορικά καταστήματα και τα μέσα μεταφορών.

Η γαλλική κυβέρνηση ζήτησε από την πλευρά της να μην χρησιμοποιούνται πλέον κάποιες υφασμάτινες μάσκες, όπως αυτές που φτιάχνονται στο σπίτι, οι οποίες κρίνεται ότι δεν φιλτράρουν επαρκώς τον αέρα, μετά την εμφάνιση νέων παραλλαγμένων στελεχών του κοροναϊού που είναι πιο μεταδοτικά.

«Οι χώρες είναι ελεύθερες να λάβουν τα μέτρα που κρίνουν απαραίτητα», συνέχισε η Μαρία Φαν Κερκχόβε.

Ωστόσο ακόμη και με παραλλαγμένα στελέχη του νέου κοροναϊού που μπορεί να είναι πιο μεταδοτικά «δεν έχουμε καμία ένδειξη που να αφήνει να εννοηθεί ότι ο τρόπος μετάδοσης άλλαξε», σημείωσε η αξιωματούχος του ΠΟΥ για την διαχείριση της πανδημίας.

Γι’αυτό, συνέχισε, όσον αφορά τις ισχύουσες συστάσεις, «δεν έχουμε την πρόθεση να τις αλλάξουμε σε αυτό το στάδιο».

Βασιλακόπουλος: Οι ιατρικές μάσκες οι πιο ασφαλείς

Ο Θεόδωρος Βασιλακόπουλος, διευθυντής πνευμονολογίας και εντατικής θεραπείας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, διευκρίνισε ποιες μάσκες πρέπει να επιλέγουν οι πολίτες για να είναι πλήρως προστατευμένοι.

«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι ιατρικές μάσκες, αυτές που έχουν φτιαχτεί για να προστατεύουν τον ασθενή από τον γιατρό και το αντίστροφο, είναι οι καταλληλότερες δυνατές», υπογράμμισε αρχικά ο κ. Βασιλακόπουλος, ερωτηθείς για το ποιες μάσκες πρέπει να χρησιμοποιούμε κατά της νέας μετάλλαξης του κοροναϊού.

Εν συνεχεία διευκρίνισε, μιλώντας στο Mega, ότι υπάρχουν μάσκες «υψηλής προστασίας» που προτιμούν και πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες που έχουν τα χαρακτηριστικά FFP2 ή FFP3 ή ΚΝ95 και ΚΝ99 και «κρατούν το 95-99% των μικρών σωματιδίων».

Επίσης, όπως είπε, υπάρχουν οι χειρουργικές μάσκες που συγκρατούν το 50% και υπάρχουν και οι υφασμάτινες που όταν είναι στεγνές συγκρατούν μικρότερο ποσοστό, αλλά πάλι συγκρατούν.

«Είναι άλλο πράγμα η υφασμάτινη που αποτελείται από ένα ύφασμα μόνο και αν νοτίσει χάνει την αποτελεσματικότητά της κι άλλο η υφασμάτινη μάσκα που αποτελείται από τρία στρώματα διαφορετικά υφάσματα το καθένα, ώστε να έχουν διαφορετικές ιδιότητες που είναι πιο αποτελεσματική. Αν έχω τη δυνατότητα να αγοράζω χειρουργικές ή ακόμα καλύτερα μάσκες υψηλής προστασίας ακόμα καλύτερα», σημείωσε.

Σε αντίθετη περίπτωση προέτρεψε οι πολίτες να έχουν 3-4 υφασμάτινες μάσκες να τις πλένουν και όταν νοτίζουν να αντικαθίστανται. Παρακάλεσε μάλιστα να μην αγοράζουμε μάσκες με βαλβίδα.

«Κανείς δεν πρέπει να χρησιμοποιεί αυτές τις μάσκες στον κοροναϊό, είναι μάσκες επαγγελματικές για την σκόνη».

Διευκρίνισε δε ότι πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός ο κόσμος στον τρόπο που χρησιμοποιεί τις μάσκες μιας χρήσης.

Χειρουργικές μάσκες προτείνουν Γαλλία – Γερμανία

Ο κοροναϊός «σαρώνει» την Ευρώπη με τις χώρες να βρίσκονται σε συναγερμό, αυστηροποιώντας τους κανόνες τους ενώ βρισκόμαστε στην καρδιά του καλοκαιριού.

Η Γερμανία την Τρίτη το βράδυ καθιστούσε υποχρεωτικό για τα άτομα που μπαίνουν στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς ή πηγαίνουν στα σούπερ μάρκετ να φορούν μάσκες ιατρικού στιλ: είτε N95, την αντίστοιχη κινεζική ή ευρωπαϊκή KN95 ή FFP2, ή χειρουργική μάσκα.

Είχαν προηγηθεί οι αυστηρότεροι κανονισμοί της Βαυαρίας αυτήν την εβδομάδα, η οποία απαίτησε μάσκες αντίστοιχες των N95 στα καταστήματα και στις δημόσιες συγκοινωνίες. Η Αυστρία θα εισάγει τα ίδια μέτρα από τη Δευτέρα.

Η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ ανέφερε ότι η νέα μετάλλαξη που οδήγησε σε αυτή την «τεράστια αύξηση» στις λοιμώξεις στη Βρετανία και την Ιρλανδία είναι ο λόγος πίσω από τη θέσπιση των αυστηρότερων μέτρων για τις μάσκες. Η Ανγκελα Μέρκελ είπε ότι προς το παρόν η μετάλλαξη αυτή δεν είναι το κυρίαρχο στέλεχος του κοροναϊού στη Γερμανία.

«Υπάρχει ακόμα χρόνος να συγκρατήσουμε τον κίνδυνο», είπε η Μέρκελ. «Άρα, το θέμα είναι η πρόληψη».

Εκκληση να μην χρησιμοποιούν πλέον υφασμάτινες μάσκες απεύθυνε στους πολίτες ο υπουργός Υγείας Ολιβιέ Βεράν.

Ο Daniel Camus, του Ινστιτούτου Παστέρ στη Λιλ και μέλος του συμβουλίου, δήλωσε στο γαλλικό ραδιόφωνο την Τετάρτη:

«Οι μάσκες κατηγορίας 2 ή υφασμάτινες μάσκες φιλτράρουν μόνο το 70%, ενώ οι μάσκες κατηγορίας 1, όπως οι χειρουργικές μάσκες, μπορούν να φτάσουν το 95% εάν φορεθούν σωστά. Καθώς η μετάλλαξη μεταδίδεται πιο εύκολα, είναι λογικό να χρησιμοποιείτε μάσκες με την υψηλότερη ισχύ φιλτραρίσματος.

Δεν αμφισβητούμε τις μάσκες που χρησιμοποιούνται μέχρι τώρα, αλλά καθώς δεν έχουμε νέα όπλα ενάντια στα νέα στελέχη, το μόνο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε είναι να βελτιώσουμε τα όπλα που έχουμε ήδη».

Τι δείχνουν οι μελέτες

Οπως αναφέρει η «Wall Street Journal», μια σειρά επιστημονικών στοιχείων δείχνουν ότι, γενικά, η χρήση μάσκας μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της εξάπλωσης του κορωνοϊού. Μία μελέτη που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό «Lancet» τον Ιούνιο συνέκρινε τα ποσοστά μετάδοσης σε 16 χώρες και διαπίστωσε ότι «τόσο οι μάσκες N95 όσο και οι χειρουργικές μάσκες προστατεύουν καλύτερα σε σύγκριση με τις μάσκες μίας στρώσης».

Αλλη έρευνα, από το Πανεπιστήμιο Duke τον Αύγουστο, συνέκρινε την αποτελεσματικότητα διαφορετικών καλυμμάτων προσώπου και διαπίστωσε ότι οι μάσκες N95 ήταν οι πιο αποτελεσματικές. Οι απλές χειρουργικές μάσκες είναι περίπου τρεις φορές πιο αποτελεσματικές από τις υφασμάτινες μάσκες στην πρόληψη της εξάπλωσης των σταγονιδίων του ιού, σύμφωνα με μια μελέτη του 2013.