Αρθρογραφία

Κλιμακώνεται η ένταση στην Ανατ.Μεσόγειο

19 October, 2020 ΑΡΘΡΑ

Κλιμακώνεται η ένταση στην Ανατ.Μεσόγειο

Οξύνεται μέρα με τη μέρα, η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, με τον Ερντογάν να κάνει όλο και πιο σαφείς τις προθέσεις του να σύρει την ελληνική πλευρά σε ένα θερμό επεισόδιο, όπως φαίνεται και από την πορεία του Oruc Reis.

Από την στιγμή που ο τούρκος πρόεδρος «είδε» ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες του έδωσαν πίστωση χρόνου μέχρι το Δεκέμβριο, σχετικά με την επιβολή κυρώσεων, η Άγκυρα επιταχύνει και κλιμακώνει τις προκλήσεις:

Στο πλαίσιο της στρατηγικής της για δημιουργία τετελεσμένων σε βάρος της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας, «στέλνει» το Oruc Reis, όλο και πιο κοντά στο Καστελλόριζο, ενώ με παράνομο χάρτη «οριοθετεί» την τουρκική περιοχή δικαιοδοσίας για έρευνα και διάσωση στα όρια αυτού που αποκαλεί «Γαλάζια Πατρίδα» “γκριζάροντας” το μισό Αιγαίο, στο όριο του 25ου μεσημβρινού.

Ο ίδιος ο Ταγίπ Ερντογάν, εξάλλου, ξεκαθάρισε, με εμπρηστική ρητορική, ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να κινείται με βάση τους δικούς της στόχους στην περιοχή.

Οι επόμενες μέρες που απομένουν για τη λήξη της ισχύος της παράνομης τουρκικής Navtex, στις 22 Οκτωβρίου, θεωρούνται κρίσιμες, με την ελληνική πλευρά να απαντά με ψυχραιμία, μη επιθυμώντας στρατιωτική κλιμάκωση. Ωστόσο και με βάση την πάγια θέση της για σεβασμό στις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας, δε θα αφήσει αναπάντητη καμία κίνηση που θα παραβιάζει τα χωρικά της ύδατα.

Θρίλερ με την πορεία του Oruc Reis

Το κρίσιμο ζήτημα είναι μέχρι πού θα φτάσει το Oruc Reis και αν τελικά θα παραβιάσει τα 6-12 ναυτικά μίλια του Καστελλόριζου.

Από χθες το βράδυ, το ερευνητικό πλοίο, πρωταγωνιστεί σε έναν πόλεμο νεύρων της Άγκυρας προς την Αθήνα. Η Τουρκία ανέβασε το ερευνητικό σκάφος στο βόρειο τμήμα της navtex και πλέον βρίσκεται περίπου 25 ναυτικά μίλια από το Καστελόριζο με νοτιοδυτική πορεία προς το δυτικότερο άκρο της περιοχής της παράνομης navtex, ενώ κατά τον πλου του προσέγγισε στο όριο των 12 ναυτικών μιλίων από τη Στρογγύλη και στα 14 ναυτικά μίλια από τη Μεγίστη.

Η Άγκυρα επιχειρεί να δημιουργήσει μια τετελεσμένη κατάσταση, βάσει της οποίας δεν θα επιτρέπεται στην Αθήνα να ασκεί τα νόμιμα δικαιώματά της είτε με την επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια είτε με το να εκμηδενίσει την ελληνική υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ.

Στην ουσία, αν η Τουρκία πραγματοποιήσει έρευνες στα 6,5 ναυτικά μίλια από το Καστελλόριζο -σχέδιο που περιλαμβάνεται στην παράνομη NAVTEX- αυτό σημαίνει μηδενισμός της δυνατότητας της Ελλάδας να έχει υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ πέραν των 6 μιλίων, κάτι που αποτελεί επίσημη τουρκική θέση.

Έτοιμη για όλα τα ενδεχόμενα η Αθήνα

H κίνηση του ερευνητικού πιο βόρεια έχει θέσει σε πλήρη επιφυλακή τις Ένοπλες Δυνάμεις και κυρίως το Πολεμικό Ναυτικό που έχει ενισχύσει αισθητά την παρουσία του στην περιοχή με ισχυρές μονάδες του Στόλου που παρακολουθούν στενά τις τουρκικές κινήσεις και δίνουν απευθείας εικόνα στην Αθήνα στο κέντρο επιχειρήσεων.

«Πολιτική και στρατιωτική ηγεσία είναι ισχυρές και αποφασισμένες να προστατεύσουν τα δίκαια και την κυριαρχία της Ελλάδας» σημείωσε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας.

Το μήνυμα που στέλνει η Ελλάδα προς την Τουρκία και τη διεθνή κοινότητα είναι ότι δεν επιδιώκει τη στρατιωτικοποίηση της κρίσης και την πολεμική αναμέτρηση. «Η κόκκινη γραμμή είναι η εθνική κυριαρχία και όταν λέμε εθνική κυριαρχία εννοούμε αυτονόητα τα εθνικά χωρικά ύδατα, τα οποία σήμερα είναι προσδιορισμένα στα 6 ναυτικά μίλια», είπε ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης.

Απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις, η Αθήνα διατηρεί την ψυχραιμία της, αποφασισμένη να απαντά με διπλωματικό τρόπο, ενώ ταυτόχρονα προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα. Μιλώντας στο MEGA, o βουλευτής Σερρών και γραμματέας Διεθνών Σχέσεων της ΝΔ Τάσος Χατζηβασιλείου, σημείωσε τόνισε ότι η επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 ν.μ, αποτελεί μονομερές δικαίωμα της Ελλάδας και θα ασκηθεί, όταν η χώρα κρίνει ότι είναι εθνικά σκόπιμο και χρήσιμο, καθώς το θέμα αυτό αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου εθνικού σχεδιασμού.

Συνέχισε λέγοντας ότι σε κάθε παράνομη δράση της Τουρκίας, η Ελλάδα απαντά με νόμιμο διπλωματικό τρόπο: «Η Τουρκία υπέγραψε το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο και η Ελλάδα απάντησε με δυο διεθνώς νόμιμες συμφωνίες οριοθέτησης με την Ιταλία και την Αίγυπτο».

Γκριζάρει το Αιγαίο

Την ίδια ώρα και η ελληνική διπλωματία προετοιμάζεται για κάθε πιθανό σενάριο, μετά και τις εξελίξεις με τον νέο τουρκικό νόμο για τον αυθαίρετο προσδιορισμό της περιοχή ευθύνης έρευνας και διάσωσης, με τον οποίο η Τουρκία επιχειρεί να επεκτείνει την περιοχή που θεωρεί ότι μπορεί να έχει το δικαίωμα έρευνας και διάσωσης ώστε να καλύψει την υφαλοκρηπίδα της Ελλάδας και της Κύπρου, την οποία θέλει να υφαρπάξει με το τουρκολιβυκό μνημόνιο.

Η Άγκυρα, ανακοίνωσε ευθαρσώς ότι, το μισό Αιγαίο μαζί με τα νησιά μας είναι περιοχές στις οποίες η Τουρκία έχει δικαίωμα για έρευνα και διάσωση. Δημοσίευσε δε και σχετικό χάρτη, με αναλυτές να εκτιμούν ότι η κίνηση αυτή φέρνει πιο κοντά ένα θερμό επεισόδιο.

«Χαιρετίσματα στο Φατίχ, στο Γιαβούζ και στο Κανουνί. Στη Γαλάζια Πατρίδα μας, την περιοχή ερευνών και διάσωσης την επεκτείναμε με τρόπο που θα περιλαμβάνει και τις περιοχές όπου πραγματοποιούν εργασίες τα ερευνητικά μας πλοία. Καλορίζικο το νέο σχέδιο έρευνας και διάσωσης!», αναφέρει προκλητικά σε ανάρτησή του ο τούρκος υπουργός Μεταφορών.

«Είναι σαφές ότι η Τουρκία, με την τελευταία αυτή κίνηση που έχει αμιγώς πολιτικά κίνητρα, δεν διστάζει να προκαλέσει σύγχυση, θέτοντας σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές», τονίζεται σε ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ.

«Η κίνηση αυτή έρχεται να προστεθεί στον μακρύ κατάλογο τουρκικών αυθαιρεσιών και παρανόμων διεκδικήσεων στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, οι οποίες άλλωστε ευθύνονται για την άνευ προηγουμένου κλιμάκωση της τελευταίας περιόδου. Οι τουρκικές ενέργειες θα προσκρούσουν και πάλι στην διεθνή νομιμότητα με την οποία η Τουρκία θα πρέπει επιτέλους κάποτε να συμφιλιωθεί.», σημειώνεται μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση.

Ο Ερντογάν παραβίασε τα πρωτόκολλα του Βερολίνου

Την ίδια ώρα, όπως αποκαλύπτει η εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ», ο Ερντογάν παραβίασε τα «πρωτόκολλα του Βερολίνου». Στο ρεπορτάζ του συναδέλφου Άγγελου Αθανασόπουλου, παρουσιάζεται κατ’ αποκλειστικότητα, το περιεχόμενο των δύο κειμένων επί των οποίων η Αθήνα και η Aγκυρα συμφώνησαν για την επανεκκίνηση των διερευνητικών συνομιλιών με σαφές και μόνο αντικείμενο την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.

Το πρώτο κείμενο υπεγράφη στις 13 Ιουλίου και το δεύτερο στις 18 Σεπτεμβρίου.

Τόσο στο «Πρωτόκολλο» του Ιουλίου, όσο και σε αυτό του Σεπτεμβρίου, ήταν καθοριστικής σημασίας η εργασία και των δυο χωρών για την καλλιέργεια ενός ευνοϊκού κλίματος έτσι ώστε να μπορέσουν να γίνουν συνομιλίες για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και στη συνέχεια πολιτικές διαβουλεύσεις ως το τέλος του 2020.

Οι δύο χώρες αναλάμβαναν, εξάλλου, τη δέσμευση ότι κατά τη διάρκεια των διερευνητικών συνομιλιών, των διαπραγματεύσεων ή/και σε περίπτωση δικαστικών διαδικασιών που θα μπορούσαν να ακολουθήσουν «θα απέχουν από οποιαδήποτε μελλοντική δραστηριότητα στο πεδίο των υδρογονανθράκων σε σχέση με την υφαλοκρηπίδα στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, σε περιοχές όπου η άλλη πλευρά θα θεωρούσε ότι μια τέτοια δραστηριότητα θα αποτελούσε παραβίαση των δικαιωμάτων της ή θα παρεμπόδιζε τις συνομιλίες/διαπραγματεύσεις/διαδικασίες».

Κάτι που δεν τήρησε η τουρκική πλευρά. Λίγες ημέρες μετά το πρώτο «Πρωτόκολλο του Βερολίνου» η Τουρκία εξέδωσε παράνομη NAVTEX και έστειλε το Oruc Reis στην Ανατολική Μεσόγειο και εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Το σκηνικό επαναλήφθηκε πρόσφατα με το τουρκικό ερευνητικό συνοδεία πολεμικών πλοίων να επιχειρεί και πάλι μετά από νέα έκδοση αντίστοιχα παράνομης NAVTEX από πλευράς της Άγκυρας.

Επικίνδυνη τροπή και στην Κύπρο

Αξίζει να σημειωθεί, ότι τα πράγματα, παίρνουν «άσχημη» τροπή και στην Κύπρο. Η ανάδειξη του εκλεκτού του Ερντογάν, Ερσίν Τατάρ ως ηγέτη του ψευδοκράτους – κερδίζοντας κυριολεκτικά στο νήμα τον απερχόμενο πρωθυπουργό, Μουσταφά Ακιντζί, ο οποίος είχε έρθει σε σύγκρουση με τον τούρκο πρόεδρο – όχι απλώς απομακρύνει το ενδεχόμενο επανάληψης των συνομιλιών που είχαν ξεκινήσει στο Κραν Μοντανά της Ελβετίας, όπως αναφέρει το ΑΠΕ.

Επιπλέον, λόγω της αδιαλλαξίας του κ. Τατάρ και της εξάρτησής του από τη «μητέρα Τουρκία», πιθανότατα θα φέρει νέο γύρο έντασης στο νησί, επαναφέροντας στο προσκήνιο ακόμη και την προοπτική της διχοτόμησης.

Σημειώνεται ότι την Τετάρτη στην Κύπρο θα βρεθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προκειμένου να συμμετάσχει στην τριμερή Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου, με κύριο αντικείμενό της τη συνεργασία των τριών χωρών κατά βάση στα ενεργειακά.