Γνώμες

Καμένη λάμπα η ελληνική οικονομία;

Του Πλάμεν Τόντσεφ 27 February, 2015 ΓΝΩΜΕΣ

Σύμφωνα μ΄ένα παλιό ανέκδοτο, ρωτούν τον οικονομολόγο Τζων Μέυναρντ Κέυνς πόσα άτομα πρέπει να προσληφθούν, για να αλλάξουν μια καμένη λάμπα. “Πεντακόσια”, λέει ο γνωστός υποστηρικτής των δημοσίων δαπανών, “διότι οι άνθρωποι αυτοί θα πληρωθούν, θα πάνε τρέχοντας να ψωνίσουν, θα αδειάσουν το σουπερμάρκετ, η διεύθυνσή του θα ξανακάνει παραγγελία στους προμηθευτές κι έτσι θα τονωθεί η παραγωγή”.

Ρωτούν τη λάτρη της ελεύθερης αγοράς Μάργκαρετ Θάτσερ, η οποία απαντά κοφτά: “Ούτε ένας! Αν κάποιος την χρειάζεται τη λάμπα, θα ανέβει σε μια καρέκλα και θα την αλλάξει μόνος του. Αν δεν την αλλάξει κανείς, πάει να πει ότι η λάμπα αυτή είναι άχρηστη ούτως ή άλλως”. Κάνουν την ίδια ερώτηση στον Μαρξ. “Κακώς τίθεται το όλο ζήτημα”, αποφαίνεται ο γερο-Κάρολος”, “διότι η καπιταλιστική λάμπα έχει μέσα της το σπόρο της σοσιαλιστικής επανάστασης και είναι θέμα χρόνου να σκάσει”.

Θυμήθηκα αυτό το ανέκδοτο παρακολουθώντας τις διακυμάνσεις της υπό διαμόρφωση οικονομικής πολιτικής της νέας ελληνικής κυβέρνησης. Προεκλογικά ακούσαμε από τον ΣΥΡΙΖΑ πάρα πολλά για κατάργηση της λιτότητας και αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος. Π.χ. βασική εξαγγελία υπήρξε η επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ που με τη σειρά του θα οδηγούσε σε τόνωση της κατανάλωσης και αύξηση των εισροών στα ασφαλιστικά ταμεία. Οι όποιες ιδιωτικοποιήσεις είχαν πραγματοποιηθεί θα πάγωναν, ενώ προβλεπόταν έως και η επανακρατικοποίηση της Ολυμπιακής. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι πριν τις εκλογές υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ είχαν ταχθεί αναφανδόν επιφανείς εκπρόσωποι της κεϋνσιανής σχολής διεθνώς, όπως ο Joseph Stiglitz, ο Paul Krugman, κ.ά.

Ο συμβιβασμός που επετεύχθη μεταξύ της Ελλάδας και του Eurogroup και ιδίως η λίστα μεταρρυθμίσεων που υπεβλήθη ως αναπόσπαστο μέρος της συμφωνίας διατηρούν πολλά στοιχεία του επάρατου Μνημονίου που εν τω μεταξύ αισίως άλλαξε όνομα και έγινε γνωστό ως MFAFA. Το άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων και τομέων της οικονομίας αποβλέπει στην απελευθέρωση της αγοράς που για πολλά στελέχη και πολλούς ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ συνιστά νεοφιλελεύθερη πολιτική. Οι δε ιδιωτικοποιήσεις που τελικά παραμένουν στη λίστα Βαρουφάκη θεωρούνται επιλογές θατσερικής έμπνευσης, εξ ου και οι αντιδράσεις για αλλοίωση των προεκλογικών δεσμεύσεων του κόμματος.

Η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης απέχει ακόμη από την εξειδίκευση των επιμέρους μέτρων, κάτι που απαιτεί επίπονες διαπραγματεύσεις με τους “θεσμούς”, δηλαδή τους πιστωτές της χώρας. Αλλά η επιτυχία του τελικού οικονομικού προγράμματος θα κριθεί πρωτίστως κατά την υλοποίησή του. Θα εξαρτηθεί από την αταλάντευτη προσήλωση της κυβέρνησης στις μεταρρυθμίσεις που έχει δεσμευθεί να προωθήσει, όπως και από την πειθώ που πρέπει να επιδείξει κατά την παρουσίασή τους στην ελληνική κοινωνία. Εάν, όμως, η κυβέρνηση θεωρήσει ότι κακώς ασχολείται μ΄αυτές τις καπιταλιστικές μεταρρυθμίσεις και ότι είναι θέμα χρόνου η αποτυχία τους, θα πρόκειται αφενός μεν για αυτοεκπληρούμενη προφητεία, αφετέρου δε για πανηγυρική δικαίωση του γερο-Κάρολου Μαρξ. Με πολύ δυσάρεστα αποτελέσματα που δεν θα τα καλύπτει κανένα ανέκδοτο.

* Ο κ. Πλάμεν Τόντσεφ είναι Διεθνολόγος και Πολιτικός Αναλυτής

Πηγή:www.capital.gr