Αρθρογραφία

“Η Τουρκία να σταματήσει τις προβοκάτσιες και να έρθει για διάλογο”

20 August, 2020 ΑΡΘΡΑ

“Η Τουρκία να σταματήσει τις προβοκάτσιες και να έρθει για διάλογο”

Σαφές μήνυμα στην Τουρκία να σταματήσει τις προκλήσεις και να προσέλθει σε διάλογο έστειλε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη εφ' όλης της ύλης συνέντευξη που παραχώρησε στο CNN και στη δημοσιογράφο Κριστιάν Αμανπούρ.

O Έλληνας Πρωθυπουργός παραχώρησε την συνέντευξη, λίγες ώρες μετά την έκτακτη τηλεδιάσκεψη των 27 της ΕΕ για τη Λευκορωσία, όπου ο κ. Μητσοτάκης έθεσε παράλληλα το θέμα των τουρκικών προκλήσεων, ενημερώνοντας τους ομολόγους τους για τα περιστατικά και την ένταση στην περιοχή της αν. Μεσογείου. Εξάλλου, λίγο νωρίτερα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε στείλει σαφές μήνυμα στον Ερτνογάν να σταματήσει τις γεωτρήσεις στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.

Ως προς τα ελληνοτουρκικά, ο κ. Μητσοτάκης παρατήρησε ότι η ένταση αυξήθηκε στην περιοχή όταν η Τουρκία ανακοίνωσε ότι προχωρά σε έρευνες για φυσικό αέριο. «Το μήνυμά μου στην Τουρκία είναι σταματήστε τις προβοκάτσιες και ελάτε να συζητήσουμε σαν πολιτισμένοι γείτονες» τόνισε ο κ. Μητσοτάκης απαντώντας σε σχετική ερώτηση για τις προκλήσεις της Αγκυρας. Πρόσθεσε ωστόσο ότι δεν είναι δυνατόν να γίνει διάλογος με τα τουρκικά πολεμικά στο Αιγαίο ή την ανατολική Μεσόγειο.

Η Τουρκία είναι διεθνώς απομονωμένη εκτίμησε ακόμη ο κ. Μητσοτάκης, τονίζοντας ότι η Ελλάδα δεν κλιμάκωσε ποτέ πρώτη την κατάσταση, ενώ επεσήμανε ότι η αστάθεια στην περιοχή είναι θέμα της ΕΕ αλλά και του ΝΑΤΟ.

«Δεν είναι πρώτη φορά που υπάρχει ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Υπάρχει διαφωνία με την Τουρκία για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών και αυτό που της είπαμε πολύ ανοιχτά είναι ότι πρέπει να καθίσουμε και να συζητήσουμε σαν πολιτισμένοι γείτονες και αν δεν μπορούμε να λύσουμε αυτό το ζήτημα μπορούμε πάντα να πάμε στο Διεθνές Δικαστήριο και να αποφασίσει αυτό», επεσήμανε στο CNN ο πρωθυπουργός.

Μητσοτάκης: Οι προκλήσεις της Τουρκίας δεν μπορούν να μείνουν αναπάντητες
Υπάρχει πάντα χώρος για να αλλάξει η Τουρκία την προσέγγισή της αλλά θα πρέπει να ξέρει ότι αν συνεχίσει σ’ αυτήν την πορεία, θα υπάρξουν συνέπειες και θα έθετε σε κίνδυνο τη σχέση της με την Ευρώπη, ανέφερε ο πρωθυπουργός και τόνισε: «Επειδή αυτού του είδους οι προκλήσεις απλώς δεν μπορούν να μείνουν αναπάντητες. Όχι μόνο από την Ελλάδα ή την Κύπρο αλλά από την Ευρώπη στο σύνολό της».

« Αυτό που βιώσαμε τον τελευταίο χρόνο, αφότου ανέλαβε αυτή η κυβέρνηση, είναι μια αύξηση στο επίπεδο των προκλήσεων από την Τουρκία σε διάφορα μέτωπα. Αυτό που είδαμε την περασμένη εβδομάδα δεν είναι ένα μεμονωμένο συμβάν. Ο λόγος της διαφοράς μας είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Και αυτό που είπαμε καθαρά στην Τουρκία είναι ότι πρέπει να καθίσουμε να συζητήσουμε ως πολιτισμένοι γείτονες και, αν δεν μπορούμε να το επιλύσουμε οι δυο μας να πάμε στο διεθνές και να αποφασίσει εκ μέρους μας. Αλλά αυτό που δεν μπορούμε να ανεχθούμε είναι οι μονομερείς ενέργειες από την Τουρκία, να διεκδικεί αυτό που εμείς θεωρούμε την ελληνική ΑΟΖ και την Τουρκία να στέλνει όχι μόνο ένα ερευνητικό σκάφος αλλά και σημαντικό αριθμό πολεμικών σκαφών. Υπάρχει κίνδυνος για ταχεία κλιμάκωση της έντασης. Είχαμε ένα επεισόδιο την περασμένη εβδομάδα, με δύο σκάφη που συγκρούστηκαν και αυτό δεν είναι κάτι που θέλουμε να δούμε στην περιοχή. Ασφαλώς θα υπερασπιστούμε τα κυριαρχικά δικαιώματά μας αλλά δεν θα είμαστε ποτέ εκείνοι που θα επιδιώξουν την κλιμάκωση.

Αλλά προφανώς αυτό δεν μπορεί να συμβεί αν έχουμε κάθε λίγο τον μισό τουρκικό στόλο να πλέει στο Αιγαίο ή την ανατολική Μεσόγειο. Δεν είναι αυτός ο τρόπος να διεξάγεις εξωτερική πολιτική, εάν στηρίζει το διεθνές δίκαιο και στηρίζεις τις καλές σχέσεις γειτονίας, ανέφερε ο πρωθυπουργός.

«Αυτό που κάνει η Τουρκία είναι να συμπεριφέρεται με τρόπο που δεν συνάδει με το διεθνές δίκαιο. Αν θεωρεί αμφισβητούμενες τις περιοχές, που εμείς θεωρούμε μέρος της ελληνικής ΑΟΖ, θα έπρεπε να καθίσουν μαζί μας να το συζητήσουμε. Δεν θα αποδεχτούμε τετελεσμένα γεγονότα ως αποτέλεσμα των τουρκικών προκλήσεων. Και αυτή δεν είναι μόνο δική μου άποψη. Είναι μια πρόκληση για την ΕΕ, για τον κόσμο. Για αυτό βλέπετε το γαλλικό ναυτικό, την ΕΕ να στηρίζει την Ελλάδα και την Κύπρο, για αυτό βλέπετε τις ΗΠΑ να στέλνουν ένα πολύ σαφές μήνυμα ότι ο μοναδικός τρόπος για να επιλυθεί το ζήτημα είναι η τήρηση του διεθνούς δικαίου. Η αίσθησή μου είναι ότι η Τουρκία είναι απομονωμένη.

Αυτή η συμπεριφορά δεν απειλεί μόνο τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου αλλά τη συνολική σταθερότητα στην ανατολική Μεσόγειο. Εξ ου και είναι επίσης μεγάλο θέμα ανησυχίας για την Ευρώπη στο σύνολό της και το ΝΑΤΟ. Είμαστε σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ αλλά η Τουρκία δεν συμπεριφέρεται με τρόπο που θα περίμενε κανείς από έναν σύμμαχο. Έθεσα το θέμα στον γγ του ΝΑΤΟ (Γενς Στόλτενμπεργκ) και θα το θέσω ξανά. Θα πρέπει να αποφεύγουμε τις μονομερείς ενέργειες που επιτείνουν τις εντάσεις. Αλλά πρέπει να επαναλάβω ότι η Ελλάδα ποτέ δεν κλιμάκωσε πρώτη.

Αν η Τουρκία συνεχίσει αυτήν την πορεία νομίζω ότι οι κυρώσεις θα είναι το μοναδικό εργαλείο που θα έχουμε για να την αποτρέψουμε από το να συνεχίσει αυτού του είδους τις πολιτικές. Πραγματικά ελπίζω να μην συμβεί αυτό, ελπίζω η Ελλάδα να γινόταν μια γέφυρα και να βοηθούσε την Τουρκία να προσεγγίσει την Ευρώπη και να εγκαθιδρύσει μια πιο εποικοδομητική σχέση.

Αυτό ακριβώς πρότεινα στον πρόεδρο Ερντογάν όταν τον συνάντησα για πρώτη φορά, πέρσι τον Σεπτέμβριο, αλλά δυστυχώς τα πράγματα έκτοτε πήραν την κατηφόρα», υπογράμμισε μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός στο CNN.

Τι είπε για την επακούμβηση των δύο φρεγατών
Ο κ. Μητσοτάκης μάλιστα αναφέρθηκε και στο περιστατικό επακούμβησης της ελληνικής φρεγάτας με την τουρκική: «Είχαμε ένα περιστατικό την προηγούμενη εβδομάδα όπου δύο πλοία συγκρούστηκαν και αυτό δεν είναι κάτι που θέλουμε να βλέπουμε στην περιοχή. Εννοείται πως θα υπερασπιζόμαστε πάντα τα δικαιώματά μας, αλλά δεν είμαστε ποτέ αυτοί που θα προκαλούμε τέτοια περιστατικά.

Ξεκαθάρισε όμως ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να ανεχθεί μονομερείς δραστηριότητες από την Τουρκία, η οποία υπογράμμισε ότι προκαλεί στέλνοντας ένα ερευνητικό πλοίο αλλά και σημαντικό αριθμό πολεμικών σκαφών, προκαλώντας απότομη κλιμάκωση της έντασης.

«Εμείς θα υποστηρίξουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, αλλά δεν είμαστε εμείς αυτοί που αναζητούμε την κλιμάκωση» δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης και αναφέρθηκε στη συμφωνία με την Αίγυπτο για την ΑΟΖ, εκτιμώντας ότι θα μπορούσε να αποτελέσει υπόδειγμα και για άλλες συμφωνίες στην περιοχή. Τόνισε όμως ότι αυτό δεν μπορεί να συμβεί εάν κάθε τόσο η Τουρκία προκαλεί βγάζοντας πλοία για έρευνες.

Μητσοτάκης για κορωνοϊό: Δεν θα επιστρέψουμε σε γενικευμένο lockdown
Αναφερόμενος στον κορωνοϊό ο Κυρ. Μητσοτάκης επεσήμανε πως η Ελλάδα καταπολέμησε επιτυχώς την πανδημία στην πρώτη φάση, αλλά τώρα που καλωσόρισε τουρίστες στη χώρα μας, υπήρξε μια αύξηση των κρουσμάτων. «Δεν θα επιστρέψουμε σε ένα γενικευμένο lockdown» είπε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε πως αν τα κρούσματα παραμείνουν σε αυτό το επίπεδο, δεν ανησυχεί για την πίεση στο εθνικό σύστημα υγείας.

Έχουμε μια αύξηση των κρουσμάτων του κορωνοϊού και την περιμέναμε επειδή ανοίξαμε την οικονομία και τον τουρισμό, ανέφερε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην συνέντευξή του στο CNN υπογραμμίζοντας όμως πως «δεν θα μπούμε σε καραντίνα» (lockdown). «Είναι φυσιολογικό να δούμε αύξηση. Λαμβάνουμε επιπλέον μέτρα, όπως τη χρήση μάσκας, προστατεύουμε τους ηλικιωμένους. Αν μείνουν τα νούμερα ως έχουν, δεν ανησυχώ για την πίεση στο σύστημα υγείας, αλλά φυσικά η πρόκληση είναι να κρατήσουμε ανοιχτή την οικονομία. Όσοι έρθουν θα βιώσουν ένα κάπως διαφορετικό καλοκαίρι, σε ορισμένα μέρη τα μπαρ και νάιτκλαμπ κλείνουν στις 12», ανέφερε ο πρωθυπουργός.

Μητσοτάκης: Παραπληροφόρηση τα περί εγκατάλειψης 1.000 προσφύγων στη θάλασσα
Η δημοσιογράφος ρώτησε επίσης τον Ελληνα πρωθυπουργό για το δημοσίευμα των New York Times το οποίο υποστήριζε ότι η Ελλάδα εγκατέλειψε στη θάλασσα 1.000 πρόσφυγες και μετανάστες. Ο κ. Μητσοτάκης το διέψευσε κατηγορηματικά: «Οχι, δεν συνέβη. Εχουμε πέσει θύματα μιας αξιοσημείωτης εκστρατείας παραπληροφόρησης» είπε.

«Η Ελλάδα έχει κάθε δικαίωμα να υπερασπίζεται τα σύνορά της. Έχουμε σκληρή αλλά δίκαιη συνοριακή πολιτική. Αυτού του είδους οι ισχυρισμοί συνιστούν προσβολή για το λιμενικό μας. Το ελληνικό λιμενικό έχει διασώσει κυριολεκτικά δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες στη θάλασσα. Και τα νησιά μας πάντα παρείχαν καταφύγιο σ’ αυτούς που είχαν ανάγκη. Αλλά να θυμίσω ότι στις αρχές Μαρτίου η Τουρκία προσπάθησε να χρησιμοποιήσει ως όπλο το μεταναστευτικό. Απείλησε την Ευρώπη, απείλησε την Ελλάδα, να στείλει δεκάδες χιλιάδες απελπισμένους να περάσουν τα σύνορα μας. Τότε είπαμε, αυτό δεν θα συμβεί, υπερασπιστήκαμε τα σύνορά μας. Υπήρξαν παρόμοιες αναφορές, όλες αυτές οι αναφορές είναι από την ίδια πηγή, προέρχονταν από την Τουρκία. Εγώ θα έλεγα, κάποιοι από τους ρεπόρτερ που κάνουν τέτοια ερευνητική δημοσιογραφία θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί όσον αφορά τον έλεγχο των πηγών τους. Πάντα επαγρυπνούμε. Είναι παράξενο που κατηγορείται η Ελλάδα, όταν ξέρουμε ακριβώς τι συμβαίνει τους τελευταίους μήνες και πώς η Τουρκία εργαλειοποίησε τους μετανάστες, απελπισμένους ανθρώπους.

Είμαστε θύματα μιας σημαντικής εκστρατείας παραπληροφόρησης. Όμως λέω και πάλι ότι αν υπάρξει οποιοδήποτε επεισόδιο, θα είμαι ο πρώτος που θα το εξετάσω. Η Ελλάδα σέβεται το κράτος δικαίου, έχουμε χορηγήσει άσυλο σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που πολλοί από αυτούς θα ενσωματωθούν στην ελληνική κοινωνία», ανέφερε μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός στο CNN.

Δείτε τη συνέντευξη Μητσοτάκη στο CNN

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης (ανεπίσημη μετάφραση):
Christiane Amanpour: Παρακολουθείτε κι εσείς πώς η απάντηση στην COVID προκαλεί μεγάλη αναστάτωση στις Ηνωμένες Πολιτείες και πιθανότατα είναι η αιτία για ένα μέρος της πτώσης του Προέδρου Τραμπ στις δημοσκοπήσεις. Τι συμβαίνει με εσάς; Μιλήσαμε για πρώτη φορά πριν από μήνες και τότε είχατε υπό μια έννοια υπό έλεγχο τα πράγματα αλλά σήμερα έχετε εξάρσεις με περισσότερα από 7.000 κρούσματα. Θα χρειαστεί να μπείτε ξανά σε lockdown;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι, δεν θα πάμε σε lockdown Christiane. Το «έξαρση» ίσως είναι ένας υπερβολικά επιθετικός όρος για να χρησιμοποιηθεί στη δική μας περίπτωση. Είχαμε αύξηση στα κρούσματα ανά ημέρα, τα οποία κυμαίνονται περίπου στα 200 ημερησίως, και όντως περιμέναμε αυτή την αύξηση των κρουσμάτων καθώς ανοίξαμε την οικονομία μας και τον τουρισμό.
Πρέπει να επισημάνω ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να διατηρεί ένα πολύ επιθετικό αλλά και έξυπνο σύστημα ελέγχων για τα άτομα που έρχονται στην Ελλάδα, οπότε έχουμε έναν σχετικά εξελιγμένο αλγόριθμο που μας επιτρέπει να κάνουμε ελέγχους επιλεκτικά σε άτομα που έρχονται στην Ελλάδα. Αλλά είναι φυσιολογικό, όταν ανοίγει η οικονομία και οι άνθρωποι χαλαρώνουν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, να παρατηρούμε αύξηση των κρουσμάτων. Γνωρίζουμε ακριβώς τι συνέβη. Όπου υπήρχε έντονη διασκέδαση και μεταμεσονύχτια νυχτερινή ζωή, εκεί είδαμε τη συγκέντρωση των κρουσμάτων. Επομένως, έχουμε λάβει ορισμένα πρόσθετα μέτρα, τα οποία είναι ουσιαστικά τα βασικά μέτρα που όλοι γνωρίζουμε ότι αποδίδουν, όπως η χρήση μάσκας, οι αποστάσεις, αλλά επίσης η προστασία για τους ηλικιωμένους μας, με ειδική φροντίδα για τα γηροκομεία μας. Kαι ελπίζουμε ότι θα κρατήσουμε τα κρούσματα γύρω από έναν αριθμό που θα μπορούμε εύκολα να τα διαχειριστούμε.

Διότι αν παραμείνουν εκεί, δεν θα ήμουν ιδιαίτερα ανήσυχος για το ενδεχόμενο να δεχθεί πίεση το σύστημα υγείας μας. Αλλά φυσικά η πρόκληση είναι επίσης να διατηρήσουμε την οικονομία όσο το δυνατόν πιο ανοιχτή. Προσπαθούμε να σώσουμε ό,τι μπορούμε από την τουριστική περίοδο. H Ελλάδα εξακολουθεί να είναι ένας πολύ ασφαλής προορισμός για τους επισκέπτες. Θα ζήσουν ένα ελαφρώς διαφορετικό καλοκαίρι από αυτό που θα ζούσαν σε μία διαφορετική περίοδο. Σε ορισμένα μέρη τα νυχτερινά κέντρα και τα μπαρ κλείνουν τα μεσάνυχτα, αλλά εκτός από αυτό η τουριστική εμπειρία παραμένει η ίδια.

Christiane Amanpour: Θέλω να σας ρωτήσω πώς οι εντάσεις με την Τουρκία, που διανύει επίσης την τουριστική περίοδο, οι οποίες προκύπτουν από μια διαφωνία, μάλλον λόγω διεκδικήσεων για πετρέλαιο και για τα ύδατα στην περιοχή. Πώς όλα αυτά επηρεάζουν την αντίδραση σας στον κορωνοϊό και όλα τα άλλα. Τι συμβαίνει μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι δύο διαφορετικά ζητήματα, Christiane. Αυτό που βιώνουμε τον τελευταίο χρόνο, από την στιγμή που αναλάβαμε την εξουσία, είναι ένα αυξημένο επίπεδο προκλητικότητας από πλευράς της Τουρκίας σε διάφορα μέτωπα. Συνεπώς, αυτό που είδαμε να συμβαίνει την προηγούμενη εβδομάδα δεν ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό.
Υπάρχει μια διαφωνία με την Τουρκία αναφορικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μας. Αυτό που έχουμε πει στην Τουρκία πολύ ανοιχτά είναι ότι θα πρέπει να καθίσουμε και να συζητήσουμε ως πολιτισμένοι γείτονες. Και εάν δεν μπορέσουμε να επιλύσουμε το θέμα μεταξύ μας, μπορούμε πάντα να προσφύγουμε στο Διεθνές Δικαστήριο, ώστε να εκδώσει μία απόφαση για λογαριασμό μας.

Αυτό που δεν μπορούμε να ανεχθούμε είναι μονομερείς ενέργειες από την Τουρκία, διεκδικώντας αυτό που θεωρούμε ότι συνιστά ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και να αμφισβητεί αυτό το δεδομένο αποστέλλοντας όχι μόνο ένα ερευνητικό σκάφος αλλά και σημαντικό αριθμό πολεμικών πλοίων στην περιοχή. Ο κίνδυνος που εγκυμονεί είναι η ταχεία κλιμάκωση της έντασης. Μάλιστα είχαμε ένα συμβάν την προηγούμενη εβδομάδα, όταν δύο σκάφη ουσιαστικά συγκρούστηκαν και δεν είναι αυτό που θέλουμε να βλέπουμε στην περιοχή.

Φυσικά θα υπερασπιζόμαστε πάντα τα κυριαρχικά μας δικαιώματα αλλά δεν θα είμαστε ποτέ αυτοί που θα επιδιώξουν μία κλιμάκωση. Συνεπώς, το μήνυμα μου προς την Τουρκία είναι πολύ απλό: Σταματήστε τις προκλήσεις και ελάτε να συνομιλήσουμε ως πολιτισμένοι γείτονες. Μόλις συνάψαμε μία πολύ σημαντική συμφωνία με την Αίγυπτο με την οποία οριοθετήσαμε τις θαλάσσιες ζώνες μας. Πρόκειται για μία συμφωνία που θα μπορούσε να αποτελέσει υπόδειγμα για άλλες συμφωνίες στην περιοχή. Αλλά φυσικά κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί εάν διαρκώς επικρατεί ένταση και εάν πρέπει κάθε τόσο να αντιμετωπίζουμε τον μισό τουρκικό στόλο που καταπλέει στο Αιγαίο ή στη Ανατολική Μεσόγειο. Δεν είναι τρόπος αυτός να κάνει κανείς εξωτερική πολιτική, εάν θέλουμε τουλάχιστον να υπερασπιζόμαστε το Διεθνές Δίκαιο και να προάγουμε τις σχέσεις καλής γειτονίας.

Christiane Amanpour: Τι είδους βοήθεια ελπίζετε να λάβετε από την ΕΕ και τις ΗΠΑ. Εν τω μεταξύ, η απάντηση της Τουρκίας είναι η εξής: «Απορρίπτουμε τον ισχυρισμό ότι οι έρευνες της Τουρκίας είναι παράνομες. Η Τουρκία απλώς υπερασπίζεται τα δικαιώματά της και τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων, με βάση το Διεθνές Δίκαιο, από παραβιάσεις άλλων. Η Ελλάδα είναι “έξω από τα νερά της” στην Ανατολική Μεσόγειο. Είμαστε υπέρ του διαλόγου, αλλά θα υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας πάση θυσία». Συνεπώς, εσείς λέτε ότι θέλετε διάλογο και εκείνοι λένε επίσης ότι θέλουν διάλογο. Με όλα αυτά που γίνονται και με τις διεκδικήσεις κυριαρχίας στην περιοχή υπάρχει στην πραγματικότητα περιθώριο για διάλογο;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι υπάρχει περιθώριο για διάλογο, εφόσον δεν γίνονται μονομερείς ενέργειες. Αυτό που κάνει η Τουρκία είναι να συμπεριφέρεται κατά τρόπο που δεν συνάδει με το Διεθνές Δίκαιο. Αν η Τουρκία θεωρεί ότι αυτές οι περιοχές είναι αμφισβητούμενες, εμείς θεωρούμε ότι αποτελούν τμήμα της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, θα πρέπει να καθίσουν και να συζητήσουν μαζί μας. Αυτό προτείνουμε πάντα. Αυτό που δεν μπορούμε να αποδεχθούμε είναι τετελεσμένα που προκύπτουν ως αποτέλεσμα της τουρκικής προκλητικότητας.
Και αυτό δεν αποτελεί μόνο δική μου άποψη, διότι δεν νομίζω ότι πρόκειται απλώς για μια διαφωνία μεταξύ δύο γειτονικών χωρών. Πιστεύω ότι αποτελεί πρόκληση για την Ευρώπη και για ολόκληρο τον κόσμο. Γι’ αυτό βλέπετε το γαλλικό Ναυτικό στην περιοχή. Γι’ αυτό βλέπετε την ΕΕ να υποστηρίζει τόσο την Ελλάδα όσο και την Κύπρο, καταδικάζοντας τις μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας. Και γι’ αυτό βλέπετε τις ΗΠΑ να στέλνουν το πολύ σαφές μήνυμα ότι ο μόνος τρόπος επίλυσης αυτών των διενέξεων είναι μέσω της εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου. Συνεπώς, η δική μου αίσθηση είναι ότι η Τουρκία απομονώνεται όσο προωθεί αυτές τις πολιτικές.

Να επαναλάβω ότι αυτή είναι μία συμπεριφορά που δεν απειλεί μόνο τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου, αλλά και τη σταθερότητα σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο. Συνεπώς, αποτελεί ζήτημα μεγάλης ανησυχίας για την Ευρώπη στο σύνολό της, όπως και για το ΝΑΤΟ. Είμαστε σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, αλλά η Τουρκία δεν συμπεριφέρεται με τρόπο που θα ανέμενε κανείς από συμμαχική χώρα. Έχω θέσει το ζήτημα στον Γενικό Γραμματέα και θα το θέσω ξανά εντός του ΝΑΤΟ. Νομίζω αυτό που θα πρέπει να αποφύγουμε είναι μονομερείς ενέργειες που αυξάνουν το επίπεδο της έντασης. Αλλά πρέπει να επαναλάβω ότι η Ελλάδα ποτέ δεν είναι αυτή που έχει οδηγήσει πρώτη σε κλιμάκωση.

Christiane Amanpour: Έχετε πει ότι «ο κίνδυνος ατυχήματος προκύπτει όταν τόσες πολλές πολεμικές δυνάμεις συγκεντρώνονται σε έναν τόσο περιορισμένο χώρο». Γνωρίζουμε ότι ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας συναντήθηκε με τον Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο αυτήν την εβδομάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει τρόπους αντιμετώπισης αυτής της κατάστασης. Ποιες ακριβώς θέλετε να είναι οι ενέργειες των ΗΠΑ και της ΕΕ; Επιδιώκετε κυρώσεις ή παρέμβαση των ΗΠΑ; Όπως λέτε, είστε όλοι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Οι ΗΠΑ εξετάζουν ήδη την περίπτωση επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία. Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε στο κοινό σας ότι η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά ταυτόχρονα έχει προμηθευτεί ένα ιδιαίτερα προηγμένο ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα, το οποίο ουσιαστικά θέτει σε κίνδυνο τις αεροπορικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ. Σε ό,τι αφορά την ΕΕ, ήμασταν πάρα πολύ συγκεκριμένοι: Η ΕΕ έχει δεσμευτεί να ετοιμάσει έως το τέλος του τρέχοντος μήνα έναν κατάλογο επιλογών, στον οποίο θα περιγράφεται σειρά κυρώσεων κατά της Τουρκίας που θα μπορούσαν να εξεταστούν, εάν η Τουρκία συνεχίσει την ίδια στάση. Εάν όντως η Τουρκία δεν αλλάξει στάση, πιστεύω ότι οι κυρώσεις θα είναι το μόνο μέσο που θα έχουμε στη διάθεσή μας για να την αποτρέψουμε από την εφαρμογή τέτοιων πολιτικών.
Πραγματικά θα ευχόμουν να μην συνέβαινε αυτό και η Ελλάδα να μπορούσε να αποτελέσει γέφυρα για την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και τη δημιουργία μιας εποικοδομητικής σχέσης με την Ευρώπη. Αυτό ακριβώς πρότεινα στον Πρόεδρο Ερντογάν, όταν τον συνάντησα για πρώτη φορά πέρσι τον Σεπτέμβριο. Δυστυχώς, όμως, έκτοτε η κατάσταση επιδεινώνεται διαρκώς.

Πάντα υπάρχουν περιθώρια για την Τουρκία να αλλάξει την προσέγγισή της. Θα πρέπει, όμως, να γνωρίζει ότι αν δεν αλλάξει στάση θα υπάρξουν συνέπειες και θα τεθεί σε κίνδυνο η συνολική σχέση της με την Ευρώπη. Διότι προκλήσεις αυτού του είδους δεν είναι δυνατόν να μένουν αναπάντητες. Όχι μόνο από την Ελλάδα ή την Κύπρο, αλλά και από την Ευρώπη συνολικά.

Christiane Amanpour: Θέλω να σας ρωτήσω για ένα δημοσίευμα στους «New York Times», σχετικά με καταγγελίες ότι εσείς, η κυβέρνησή σας, έχετε απελάσει κρυφά περισσότερους από 1.000 πρόσφυγες, ανθρώπους που ζητούσαν άσυλο, σε περίπου 31 περιστατικά, οδηγώντας τους στα όρια των ελληνικών υδάτων, εγκαταλείποντάς τους σε μη ασφαλείς λέμβους. Κάτι που, όπως γνωρίζετε, είναι παράνομο βάσει Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου. Μπορείτε να μου πείτε, έχει συμβεί αυτό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι, δεν έχει συμβεί. Και θέλω να είμαι ξεκάθαρος Christiane, συζητήσαμε γι’ αυτό το θέμα και την προηγούμενη φορά που συνομιλήσαμε. Η Ελλάδα έχει κάθε δικαίωμα, όπως κάθε κυρίαρχο κράτος, να υπερασπιστεί τα σύνορά της. Έχουμε μία αυστηρή αλλά πολύ δίκαιη πολιτική διαχείρισης συνόρων.

Αυτού του είδους τα δημοσιεύματα αποτελούν επίσης προσβολή για το Λιμενικό Σώμα μας. Το ελληνικό Λιμενικό έχει κυριολεκτικά διασώσει δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες στη θάλασσα. Και τα νησιά μας πάντοτε παρείχαν καταφύγιο σε αυτούς που είχαν ανάγκη.

Αλλά πρέπει να υπενθυμίσω ότι στις αρχές Μαρτίου η Τουρκία αποφάσισε να χρησιμοποιήσει ως όπλο το μεταναστευτικό πρόβλημα. Απείλησε την Ευρώπη και την Ελλάδα ότι θα στείλει δεκάδες χιλιάδες απεγνωσμένους ανθρώπους να περάσουν τα ελληνικά σύνορα. Τότε είπαμε «όχι, αυτό δεν πρόκειται να συμβεί», υπερασπιστήκαμε τα σύνορά μας. Υπήρχαν παρόμοια δημοσιεύματα κι όλα προερχόμενα από την ίδια πηγή, όλα τα δημοσιεύματα ουσιαστικά προέρχονται από την Τουρκία. Άρα, θα έλεγα ότι κάποιοι από τους δημοσιογράφους που ασκούν αυτού του είδους την ερευνητική δημοσιογραφία θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτικοί στον έλεγχο τον πηγών τους.

Christiane Amanpour: Πρωθυπουργέ, για τους «New York Times», ξέρω ότι έχετε διαβάσει το άρθρο...
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχουμε απαντήσει στους «New York Times»…
Christiane Amanpour: Επικαλούνται τρία ανεξάρτητα παρατηρητήρια και δύο ακαδημαϊκούς ερευνητές και -όπως σωστά αναφέρετε- την τουρκική Ακτοφυλακή.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, έχουμε απαντήσει στους «New York Times». Πάντοτε είμαστε σε επιφυλακή, και εάν ποτέ υπάρξει, Christiane, κάποιο περιστατικό ή συμπεριφορά που δεν συνάδει με αυτά που έχουμε πει στο Λιμενικό μας να κάνει, πάντοτε θα ερευνάται.
Αλλά, και πάλι, είναι κάπως παράξενο ότι στρέφουν το δάχτυλο προς την Ελλάδα τη στιγμή που γνωρίζουμε ακριβώς τι συμβαίνει κατά τους τελευταίους μήνες και πώς μετανάστες και πρόσφυγες, απελπισμένοι άνθρωποι, ουσιαστικά χρησιμοποιήθηκαν ως όπλο από την Τουρκία.

Είναι επίσης ξεκάθαρο σε εμένα -και αυτό αναγράφεται στην απάντηση που στείλαμε στους «New York Times»- ότι όλοι οι άνθρωποι που αναζητούν άσυλο στην Ελλάδα έρχονται από μία χώρα που είναι ασφαλής για αυτούς. Δεν διατρέχουν οποιονδήποτε κίνδυνο στην Τουρκία. Η Τουρκία είναι ασφαλής προορισμός για αυτούς.

Επομένως, οφείλω να επισημάνω ότι σε ό,τι αφορά τη διαχείριση πληροφοριών από την Τουρκία έχουμε υπάρξει θύματα μιας μεγάλης εκστρατείας παραπληροφόρησης.

Αλλά, και πάλι, εάν υπάρξει οποιοδήποτε περιστατικό που πρέπει να διερευνηθεί, οποιαδήποτε υπερβολή, ανά πάσα στιγμή, θα είμαι ο πρώτος που θα το εξετάσει. Η Ελλάδα είναι χώρα που σέβεται το κράτος δικαίου. Έχουμε χορηγήσει άσυλο σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Πολλοί εξ αυτών θα ενταχθούν στην ελληνική κοινωνία, θα αφομοιωθούν. Εργαζόμαστε με την Ευρώπη για ένα νέο σύμφωνο για τη μετανάστευση και τους πρόσφυγες. Θέλουμε οι Ευρωπαίοι να είναι εταίροι μας σε αυτή την προσπάθεια. Δεν θέλουμε να μείνουμε μόνοι στη διαχείριση αυτού του προβλήματος. Είμαστε η πρώτη χώρα που έχει οργανώσει επιστροφές σε χώρες προέλευσης, με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης.

Άρα έχουμε μία ολοκληρωμένη στρατηγική για τη μετανάστευση και τους πρόσφυγες, που ναι, έχει στη βάση της την ανάγκη να προστατεύσουμε τα χερσαία και τα θαλάσσια σύνορά μας».