Κόσμος

Δεύτερο πυρηνελαιουργείο στον Κόφινα; Καταστροφή!

ΤΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΣ ΚΑΝΤΑ ΕΠΙΤΙΜΗΣ Δ/ΝΤΡΙΑΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 28 February, 2017 ΚΟΣΜΟΣ

Δεύτερο πυρηνελαιουργείο στον Κόφινα; Καταστροφή!

Ο Κόφινας ένα ιερό βουνό και η Γόρτυνα στις παρυφές των Αστερουσίων

Σε μια εποχή κρίσιμη για τη χώρα μας όπου οι έντονες τάσεις παγκοσμιοποίησης τείνουν να αδιαφορούν για το περιβάλλον και την πολιτιστική κληρονομιά, αλλά ενδιαφέρονται κυρίως για το οικονομικό κέρδος που πολλές φορές καταστρέφει το περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα ζώων, φυτών και ανθρώπων, η Κρήτη βρίσκεται στο μεταίχμιο όπου οι αποφάσεις που λαμβάνονται τώρα θα επηρεάσουν αποφασιστικά τις επόμενες γενιές.

Οι βόρειες παρυφές των Αστερουσίων, τμήμα του προγράμματος Natura 2000, διατηρούν ακόμη ένα ευαίσθητο φυσικό περιβάλλον και οικοσύστημα που δεν έχει καταστραφεί από τον άνθρωπο. Η περιοχή είναι γεμάτη από σημαντικότατους αρχαιολογικούς χώρους διαφόρων εποχών και εξαιρετικής διατήρησης. Στην πεδιάδα της Μεσαράς βρίσκεται η μεγάλη πόλη της Γόρτυνας με το τεράστιο αρχαίο θέατρο που ερευνάται τα τελευταία χρόνια. Στο άλλο άκρο, σε κορυφή των Αστερουσίων βρίσκεται ο Κόφινας με το μεγάλο Μινωικό ιερό κορυφής. Ενδιάμεσα υπάρχει σειρά Προανακτορικών οικισμών και τάφων. Μεταξύ αυτών και οι τάφοι της Κουμάσας, που ερευνούνται από την Αρχαιολογική Εταιρεία Αθηνών και το Πανεπιστήμιο της Χαιδελβέργης υπο τη διεύθυνση του καθηγητή Διαμαντή Παναγιωτόπουλου. Η παραλία της Κρήτης νότια των Αστερουσίων είχε σειρά οικισμών και λιμενικών εγκαταστάσεων διαφόρων εποχών, παραδείγματος χάριν στην Τρυπητή, στο Σαλαμιά, στον Άγιο Ιωάννη Καπετανιανών που ερευνήθηκε πρόσφατα. Σπήλαια της περιοχής έχουν χρησιμοποιηθεί ως χώροι λατρείας ή εγκατάστασης. Η κατοίκηση είναι διαχρονική από την Προανακτορική εποχή μέχρι τη Ρωμαϊκή, την Παλαιοχριστιανική, τη Βυζαντινή έως και τα χρόνια μας.

Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι η ιερότητα των Αστερουσίων που ερευνήθηκε ανασκαφικά στην περίπτωση του Κόφινα με το πρώιμο Νεοανακτορικό ιερό κορυφής, διατηρήθηκε τους επόμενους αιώνες μέχρι πιο σύγχρονες εποχές, όταν σπήλαια και μικρά μοναστήρια είχαν γίνει καταφύγια μοναχών και ασκητών. Βυζαντινοί χρονογράφοι όπως ο Ιωάννης Μαλάλας και ο Τζέτζης αναφέρουν λατρεία του Διός Αστερίου στη Γόρτυνα. Ίσως από τον Δία Αστέριο πήραν τα Αστερούσια και το όνομα τους διατηρώντας την ανάμνηση της ιερότητας του όρους.

Η οικονομική ανάπτυξη για μια τέτοια περιοχή απαιτεί ιδιαίτερη σκέψη και προσοχή. Πρόσφατα μάθαμε για την εγκατάσταση μονάδας επεξεργασίας ελαιοπυρήνα και παραγωγής πέλλετς στην περιοχή εκτός οικισμού Μιαμού Δήμου Γόρτυνας που βρίσκεται εντός του Δικτύου Natura 2000, στη ζώνη ειδικής προστασίας με κωδικό GR310013 «Αστερούσια Όρη Κόφινας». Φαίνεται ότι πρόκειται για εργοστάσιο επεξεργασίας της πυρήνας, δηλαδή ουσιαστικά για ένα νέο πυρηνελαιουργείο.

Το πυρηνελαιουργείο που ήδη λειτουργεί στην ορεινή περιοχή πάνω από τον Τσούτσουρο μολύνει με τους καπνούς του τον αέρα μέχρι τη Βιάννο. Θα ήταν πραγματικά καταστροφικό ένα δεύτερο εργοστάσιο που θα δημιουργεί ένα νέο φοβερό νέφος, σε μια περιοχή ιδιαίτερης σημασίας για την πολιτιστική μας κληρονομιά και τον τουρισμό.

Βέβαια είναι σαφές ότι, σε μια εποχή που οι θέσεις εργασίας σπανίζουν, είναι εντελώς απαραίτητη για την επιβίωση των σύγχρονων κατοίκων της περιοχής η δημιουργία μιας αειφόρου ανάπτυξης και σταθερών θέσεων εργασίας. Πως θα μπορούσε να γίνει αυτό χωρίς την καταστροφή του περιβάλλοντος; Προφανώς πρέπει να επιλεγούν από την πολιτεία ανάλογες δράσεις όπως αυτές που προσφέρει το Πρόγραμμα Βιόσφαιρας της Unesco που, στο πλαίσιο των φυσικών και κοινωνικών επιστημών προβάλλει τη λογική και διατηρούμενη χρήση και συντήρηση των πόρων της Βιόσφαιρας για την καλυτέρευση της σχέσης μεταξύ ανθρώπου και του περιβάλλοντος του.

Οι σημερινές μας ενέργειες έχουν δραματικές επιπτώσεις για τον κόσμο του αύριο. Έτσι αυξάνονται οι ικανότητες των ανθρώπων να διαχειριστούν με σωστό τρόπο τις φυσικές πηγές υπέρ του ανθρώπινου πληθυσμού και του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζει και εργάζεται.

Οι σωστές σχέσεις μεταξύ των φυσικών και των κοινωνικοοικονομικών συστημάτων, ενώ χάνεται πλέον γρήγορα η βιολογική και πολιτιστική ποικιλότητα, είναι πολύ σημαντικές για την ανθρώπινη επιβίωση μέσα σε ένα επιβαρημένο πλαίσιο αυξανόμενης αστικοποίησης, υπερβολικής κατανάλωσης ενέργειας και καταστροφικής κλιματικής αλλαγής. Είναι καθήκον της πολιτείας να εξασφαλίσει την ανθρώπινη επιβίωση σε ένα φυσικό περιβάλλον που δεν έχει αλλοιωθεί.

Περιοχές άλλων χωρών ήδη ενταγμένες στο πρόγραμμα Βιόσφαιρας της Unesco μπορούν να προωθήσουν την ανταλλαγή γνώσης περιβαλλοντικών προβλημάτων και λύσεων και να υιοθετήσουν κλιματική εκπαίδευση για μια αειφόρο ανάπτυξη. Ευελπιστούμε ότι η Ελληνική πολιτεία θα σταθεί στο ύψος της με σωστές επιλογές για την τόσο σημαντική αυτή περιοχή της Κρήτης