Ανακατατάξεις στο επιτραπέζιο σταφύλι
Από τη µία η «κλειστή» αγορά για εισαγωγές στις ΗΠΑ και η επιµήκυνση της ευρωπαϊκής σεζόν σε συνδυασµό µε την ανάκαµψη Χιλιανών και Περουβιανών καθιστούν την Ασία και ιδιαίτερα την Κίνα πιο ελκυστική.
Από την άλλη στην παραδοσιακά σηµαντική εµπορική αγορά για όλες τις χώρες παραγωγής επιτραπέζιου σταφυλιού, στη Μ. Βρετανία, τάσεις όπως η απευθείας προµήθεια (direct supply) από εταιρείες που είναι εξαγωγικές αλλά έχουν παραγωγική βάση σε συνδυασµό µε την άνοδο των εκπτωτικών αλυσίδων, οδηγούν σε ανακατατάξεις στην αγορά.
Μικρότερη ζήτηση σε ΗΠΑ
Πιο συγκεκριµένα, η ευρωπαϊκή αγορά επιτραπέζιων σταφυλιών βρίσκεται σε µία πολύ ασυνήθιστη κατάσταση, καθώς µέσω ενός συνδυασµού παραγόντων, εξισορροπήσει µε αρνητικό τρόπο, υποστηρίζει ο Geoff Green επικεφαλής για τα επιτραπέζια σταφύλια στην Capespan Group και επικεφαλής Παγκόσµιων Προµηθειών στο Ηνωµένο Βασίλειο, µιλώντας στο freshplaza. Ο πρώτος παράγοντας βρίσκεται στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στις ΗΠΑ, όπου εκεί οι παραγωγοι έχουν µία µεγάλη, καλή και όψιµη συγκοµιδή. «Οι καλλιεργητές έχουν επίσης αυξήσει το χρόνο που βρίσκονται στην τοπική αγορά µέσα στον Ιανουάριου», εξηγεί ο Geoff. «Αυτό είχε ως αποτέλεσµα τη λιγότερη ζήτηση για την εισαγωγή σταφυλιών». Στην Ευρώπη επίσης, η σεζόν έχει επιµηκυνθεί. «Η Ευρώπη είναι κυρίως κορεσµένη στο επίπεδο τιµών που επιθυµούν οι καλλιεργητές. Η πιθανότητα επιµήκυνσης της σεζόν έχει τεράστιες επιπτώσεις. Αυτό θα επιτρέψει σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, Ισπανία και Ιταλία να παραµείνουν για περισσότερο χρόνο στην αγορά. Αυτό µειώνει τις ανάγκες για εισαγωγές».
Ευρώπη και Ασία είναι δίχτυ ασφαλείας
Η µικρότερη ζήτηση από τις ΗΠΑ επηρεάζει τους εξαγωγείς σε Περού και Χιλή, αυτός είναι ο δεύτερος παράγοντας. Οι Χιλιανοί εξαγωγείς σταφυλιών ξεκινάνε νωρίς τη σεζόν. Η προσφορά στο Περού επίσης έχει ανακάµψει. Ωστόσο και οι δύο χώρες βρίσκονται µπροστά σε µία γεµάτη αµερικανική αγορά, οπότε µε το Περού να καταγράφει µία αρκετά µεγαλύτερη σοδειά άσπερµων ποικιλιών, οι εξαγωγείς, δεν µπορούν να πουλήσουν µεγάλους όγκους στις ΗΠΑ. Ως εκ τούτου Ευρώπη και Ασία έχουν διαµορφώσει ένα δίχτυ ασφαλίας για αυτές τις µεγάλες ποσότητες. «Και οι δύο χώρες έπρεπε να εξάγουν σταφύλια στην Ασία. Ωστόσο, σε αντίθεση µε το Περού, η Χιλή τα τελευταία χρόνια δεν έχει στείλει τα πρώιµα σταφύλια της στην Ευρώπη» συνεχίζει ο Geoff. Σύµφωνα µε reports, το Περού εξήγαγε δύο φορές περισσότερα σταφύλια στην Ευρώπη φέτος, απ’ ότι τον Ιανουάριου της περασµένης χρονιάς.
Οι προοπτικές εξαγωγών επίσης ανέκαµψαν και στην γειτονική Βραζιλία. Αυτό έγινε χάρης, εν µέρει, στο αδύναµο ρεάλ. Ωστόσο, η συγκοµιδή επίσης βελτιώθηκε, χάρης τις νέες ποικιλίες. Η ξένη αγορά συναλλάγµατος λοιπόν είναι ο τρίτος παράγοντας που καθορίζει την αγορά επιτραπέζιων σταφυλιών. Η συναλλαγµατική ισοτιµία καθορίζει το εάν µία εξαγωγική αγορά είναι ελκυστική ή όχι.
Παραµένει η πιο ανεπτυγµένη η βρετανική αγορά
Αυτός είναι και ένας λόγος που το Ηνωµένο Βασίλειο είναι την παρούσα περίοδο µη ελκυστικό, σύµφωνα πάντα µε τον Geoff Green. Η βρετανική αγορά θεωρείται παραδοσιακά µία σηµαντική εµπορική αγορά για όλες τις χώρες παραγωγής σταφυλιών. Οι Βρετανοί, ωστόσο, χάνουν αυτή τη θέση. Το εκπτωτικό λιανεµπόριο (discount stores) αυξάνει όλο και περισσότερο το µερίδιό του, µε την τιµή να γίνεται ένας ολοένα και πιο πολύ σηµαντικός παράγοντας στη βρετανική αγορά. «Είναι µία αγορά που βασίζεται στον ανταγωνισµό των τιµών. Οι τιµές που έπαιζαν αφορούσαν premium και καλύτερης ποιότητας σταφύλια», λέει ο Geoff. «Ωστόσο η βρετανική αγορά παραµένει η πιο ανεπτυγµένη για τα επιτραπέζια σταφύλια. Αυτό σε ό,τι αφορά συσκευασία, χρώµα, προσφορά βιολογικών και ειδικές ποικιλίες».
Από την πλευρά του ο διευθυντής της Grape Evolution LTD, ∆ηµήτρης Σπανός σχολίασε την κατάσταση της αγοράς στη Μεγάλη Βρετανία στο Fresher, εξηγώντας πως τα τελευταία πέντε χρόνια τα µεγάλα σούπερ µάρκετ όσον αφορά το µερίδιο αγοράς στο επιτραπέζιο σταφύλι είναι η αλυσίδα Tesco (32%) και το Sainsbury (που αναµένεται η απόφαση της βρετανικής επιτροπής ανταγωνισµού για να συγχωνευτεί µε την αλυσίδα Asda) µε 35%. Όπως λέει, τα discount όπως Lidl και Aldi έχουν κερδίσει ένα µερίδιο αγοράς παρουσιάζοντας αυξητική τάση.
Το discount έχει παίξει το ρόλο του αλλά και τα υπόλοιπα σούπερ µάρκετ κοιτάνε να έχουν τιµές εφάµιλλες αυτών, γεγονός που επηρεάζει την εµπορική κατάσταση. Αυτό που επίσης έχει αλλάξει, σύµφωνα µε τον κ. Σπανό, είναι πως (τουλάχιστον) τα δύο σούπερ µάρκετ µε το µεγαλύτερο µερίδιο αγοράς έχουν προβεί σε έναν διαφορετικό τρόπο εµπορίας µε direct supply. ∆ηλαδή τα ίδια τα σουπερ µάρκετ κανονίζουν τις αγορές τους απευθείας µε εταιρείες που είναι εξαγωγικές αλλά έχουν παραγωγική βάση. ∆εν τα αγοράζουν δηλαδή από εισαγωγικές αλλά τα αγοράζουν απευθείας από Ισπανούς, Ιταλούς και πολύ λίγα από τους Έλληνες. Αυτό µας φέρνει σε πιο αδύναµη θέση γιατι υπάρχουν πολύ µεγάλες ανταγωνίστριες εταιρείες από Ισπανία και από Ιταλία οι οποίες έχουν επενδύσει στην παραγωγή και έχουν πολλούς κωδικούς, προϊόντων. Ως αποτέλεσµα η διαπραγµατευτική τους ισχύ είναι πολύ πιο σηµαντική. Φυσικά εδώ, σχολιάσε ο κ. Σπανός, το πιο αίολο και σηµαντικό αυτή τη στιγµή για την αγορά της Βρετανίας είναι η υπόθεση του Brexit όπου όλα θα εξαρτηθούν από τη συναλλαγµατική ισοτιµία που θα έχει η λίρα την περίοδο των εξαγωγών.