Αρθρογραφία

Ύπατη Αρμοστεία: Το 75% από τα παιδιά πρόσφυγες στα νησιά δεν πάνε σχολείο

ΑΠΕ-ΜΠΕ 30 August, 2019 ΑΡΘΡΑ

Ύπατη Αρμοστεία: Το 75% από τα παιδιά πρόσφυγες στα νησιά δεν πάνε σχολείο

Αναλυτικά τα στοιχεία

Σημαντική πρόοδος σημειώθηκε τα δυο τελευταία χρόνια στην Ελλάδα στην πρόσβαση των παιδιών προσφύγων στη δημόσια εκπαίδευση, αναφέρει ο αντιπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα Φιλίπ Λεκλέρκ στην έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες "Ανεβάζοντας Ταχύτητα: Η Εκπαίδευση των Προσφύγων σε Κρίση", που δημοσιεύεται σήμερα. Η κυβέρνηση τώρα, προσθέτει ο κ. Λεκλέρκ, πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειες, και με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε όλα τα προσφυγόπουλα να πάνε σχολείο.

Η έκθεση σημειώνει, ότι στην Ελλάδα τα σοβαρότερα προβλήματα εντοπίζονται στα νησιά, όπου πάνω από το 75% από τα 4,656 παιδιά σχολικής ηλικίας, και τα οποία διαμένουν σε κέντρα υποδοχής, δε συμμετέχουν στο εκπαιδευτικό σύστημα.

Σε όλο τον κόσμο περισσότερα από τα μισά προσφυγόπουλα σχολικής ηλικίας δεν πηγαίνουν σχολείο, δηλαδή 3,7 εκατομμύρια από τα συνολικά 7,1 εκατομμύρια, σύμφωνα με την έκθεση Τα 2,9 εκατομμύρια προσφυγόπουλα σχολικής ηλικίας ζουν σε πέντε μόνο χώρες: Τουρκία, Πακιστάν, Λίβανο, Σουδάν και Ουγκάντα.

Η έκθεση αποκαλύπτει, ότι όσο τα προσφυγόπουλα μεγαλώνουν, η πρόσβασή τους στην εκπαίδευση γίνεται δυσκολότερη: μόνο το 63% των παιδιών πηγαίνουν στο δημοτικό, σε σύγκριση με το 91% των παιδιών σε όλο τον κόσμο, το 24% των εφήβων προσφύγων προχωρά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (84% παγκοσμίως) και μόλις το 3% σε ανώτερη ή ανώτατη βαθμίδα (37% αντίστοιχα).

Η απότομη πτώση συμμετοχής των μαθητών από το δημοτικό στο γυμνάσιο οφείλεται, επισημαίνει η έκθεση, στην έλλειψη χρηματοδότησης για την εκπαίδευση των προσφύγων. "Το σχολείο είναι εκεί, όπου οι πρόσφυγες έχουν μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή. Αποτυγχάνουμε να τους βοηθήσουμε να αποκομίσουν τα εφόδια και τις γνώσεις για να επενδύσουν στο μέλλον τους", αναφέρει ο ύπατος αρμοστής για τους Πρόσφυγες, Φιλίππο Γκράντι στην έκθεση.

"Να συμπεριληφθούν οι πρόσφυγες στα εθνικά εκπαιδευτικά συστήματα"

Να συμπεριληφθούν οι πρόσφυγες στα εθνικά εκπαιδευτικά συστήματα, αντί να εισέρχονται σε ανεπίσημα παράλληλα σχολεία, από το νηπιαγωγείο μέχρι, το δημοτικό και το γυμνάσιο προτείνει η έκθεση. Αυτό θα τους δώσει τα προσόντα, και θα γίνει το εφαλτήριο για την πανεπιστημιακή ή ανώτερη επαγγελματική κατάρτιση, προσθέτει.

Πολλοί πρόσφυγες αποκλείονται από την επίσημη εκπαίδευση, επειδή δεν έχουν μαζί τους πιστοποιητικά σπουδών και εξετάσεων, καθώς και έγγραφα ταυτότητας, καθότι τα άφησαν πίσω, όταν έφυγαν από τα σπίτια τους. Ακόμη και όταν τα χαρτιά αυτά είναι διαθέσιμα, ορισμένες χώρες υποδοχής αρνούνται να αναγνωρίσουν την πιστοποίηση που εκδίδεται στη χώρα καταγωγής των προσφύγων. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ζητεί από τις αρχές των χωρών υποδοχής μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση αναφορικά με το παραπάνω ζήτημα.

Μέχρι το τέλος του 2018, υπήρχαν περισσότεροι από 25,9 εκατομμύρια πρόσφυγες στον κόσμο, εκ των οποίων 20,4 εκατομμύρια εμπίπτουν στην Ύπατη Αρμοστεία. Περίπου οι μισοί ήταν κάτω των 18 ετών, και εκατομμύρια ζούσαν σε μακροχρόνιες προσφυγικές καταστάσεις, με μικρή ελπίδα να επιστρέψουν στο σπίτι στο κοντινό μέλλον. Η κινητοποίηση για την προώθηση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα αποτελέσει βασικό μέρος του Παγκόσμιου Φόρουμ για τους Πρόσφυγες, το οποίο θα διεξαχθεί τον ερχόμενο Δεκέμβριο και αποτελεί μια κρίσιμη ευκαιρία για την ενίσχυση της συλλογικής αντίδρασης του κόσμου στις καταστάσεις των προσφύγων, υπογραμμίζει η Ύπατη Αρμοστεία.

"Η ελληνική κυβέρνηση να επεκτείνει και να εδραιώσει τις προσπάθειες, ώστε όλα τα προσφυγόπουλα να πάνε στο σχολείο"

Ακόμα και χώρες που έχουν καταβάλει σοβαρές προσπάθειες να εντάξουν όλα τα παιδιά πρόσφυγες στα εθνικά τους εκπαιδευτικά συστήματα, μπορεί να αντιμετωπίζουν εμπόδια εξαιτίας ελλείψεων σε πόρους ή λόγω αντικρουόμενων πολιτικών. Η Ελλάδα, για παράδειγμα, τα δύο τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει σταδιακά στη δημιουργία νηπιαγωγείων και ειδικών τάξεων υποδοχής στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση για την ένταξη των παιδιών προσφύγων στα δημόσια σχολεία στην ενδοχώρα, εξηγεί η έκθεση. Δημιουργήθηκαν επίσης απογευματινές τάξεις για τα παιδιά, που διαμένουν σε καταυλισμούς, προσαρμοσμένες στις εκπαιδευτικές τους ανάγκες. Στα νησιά, αντίθετα, έχει σημειωθεί ελάχιστη πρόοδος για τα χιλιάδες παιδιά που ζουν σε συνθήκες υπερπληθυσμού στα πέντε κέντρα υποδοχής. Οι αιτούντες άσυλο θα έπρεπε να μένουν προσωρινά εκεί. Και να μετακινούνται στην ενδοχώρα όσοι ολοκληρώνουν τις διαδικασίες και οι ευάλωτοι πληθυσμοί. Όμως η διαδικασία διαρκεί στην πραγματικότητα πολλούς μήνες και ορισμένα παιδιά πρόσφυγες μένουν εκτός σχολείου για χρόνια. Η Ύπατη Αρμοστεία και άλλες οργανώσεις βοηθούν να γεφυρωθεί το χάσμα και να προετοιμάσουν τα παιδιά για το δημόσιο σχολείο μέσα από κέντρα μη τυπικής εκπαίδευσης.

O εντεκάχρονος Σαμίρ από το Αφγανιστάν μένει σε κέντρο υποδοχής στην Κω. Είναι σχεδιασμένο για την προσωρινή διαμονή 800 ανθρώπων, αλλά στο κέντρο διαβιούν περίπου 1.800 αιτούντες άσυλο. "Η ζωή στο καμπ είναι απαίσια", περιγράφει ο Σαμίρ. Ο Σαμίρ και οι φίλοι του θέλουν να επιστρέψουν στο σχολείο το συντομότερο και να κερδίσουν το χαμένο έδαφος, πριν το κενό γίνει ανυπέρβλητα μεγάλο, περιγράφει η έκθεση.

Δεδομένης της κατάστασης, ο Σαμίρ δηλώνει, παρ' όλα αυτά τυχερός. Έχει ξεκινήσει ελληνικά σε μια δομή μη τυπικής εκπαίδευσης από την οποία, όμως, δεν εκδίδονται πιστοποιητικά της προόδου του.

"Τα περισσότερα παιδιά προσφύγων στην ελληνική ηπειρωτική χώρα είναι εγγεγραμμένα στην επίσημη εκπαίδευση κατά την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Η Ελλάδα σημείωσε σημαντική πρόοδο όσον αφορά τη χορήγηση πρόσβασης σε νηπιαγωγεία και σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Τώρα η κυβέρνηση πρέπει να επεκτείνει και να εδραιώσει τις προσπάθειές, με τη συνεχή στήριξη και τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έτσι ώστε όλα τα προσφυγόπουλα να πάνε σχολείο", δήλωσε στην έκθεση ο αντιπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα Φιλίπ Λεκλέρκ.