Αρθρογραφία

Υδρογονάνθρακες: Εκτιμήσεις για τα κοιτάσματα αερίου στην Ελλάδα – Αποφάσεις για γεωτρηση στην Κρήτη

30 September, 2024 ΑΡΘΡΑ

Υδρογονάνθρακες: Εκτιμήσεις για τα κοιτάσματα αερίου στην Ελλάδα – Αποφάσεις για γεωτρηση στην Κρήτη

Στην πρώτη επίσημη συντηρητική εκτίμηση ως προς το μέγεθος των κοιτασμάτων της χώρας σε υδρογονάνθρακες προχωρά η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ).

Σύμφωνα με τον Ο.Τ., η ΕΔΕΥΕΠ στις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις της για το 2023 και αναφερόμενη στον απολογισμό των δράσεων της για τους υδρογονάνθρακες στην Ελλάδα παρουσιάζει προκαταρκτικά στοιχεία για τα αποθέματα φυσικού αερίου στα blocks της Κρήτης και του Ιονίου.

Μία συντηρητική εκτίμηση των δυνητικών αποθεμάτων κυμαίνεται σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της ΕΔΕΥΕΠ στα 24 τρισ. κυβικά πόδια ή 680 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου

Τα κοιτάσματα σε υδρογονάνθρακες στην Ελλάδα

Η ΕΔΕΥΕΠ υπό τον πρόεδρο Ρίκαρντ Σκούφια και τον διευθύνοντα σύμβουλο Άρη Στεφάτο στην ετήσια οικονομική έκθεση για το 2023 της εταιρείας αναφέρει ως προς το μέγεθος των αποθεμάτων σε υδρογονάνθρακες (φυσικό αέριο):

«Μια συντηρητική εκτίμηση των δυνητικών και πιθανών αποθεμάτων των εν λόγω περιοχών, στις οποίες ωστόσο δεν έχει ακόμη διενεργηθεί εξερευνητική γεώτρηση, κυμαίνεται σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία της ΕΔΕΥΕΠ στα 24 τρις κυβικά πόδια (trillion cubic feet) ή 680 bcm (δισ. κυβικά μέτρα) φυσικού αερίου (risked recoverable reserves). Η πιθανή επιβεβαίωση αυτών των κοιτασμάτων υπερκαλύπτει τόσο την παρούσα όσο και τη μέλλουσα εγχώρια ζήτηση φυσικού αερίου καθιστώντας τη χώρα μας εξαγωγική έως τα τέλη της δεκαετίας», αποκαλύπτει η ΕΔΕΥΕΠ στην ετήσια οικονομική έκθεση, που φέρνει στη δημοσιότητα ο Ο.Τ.

Οι περιοχές που αναφέρει η ΕΔΕΥΕΠ είναι: «Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν οκτώ ενεργές συμβάσεις έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, με τη συμμετοχή σημαντικών επενδυτών όπως η ExxonMobil, η HELLENiQ ENERGY και η Energean. Η περιοχή του Πρίνου βρίσκεται σε φάση παραγωγής, το Κατάκολο σε φάση ανάπτυξης, ενώ έξι ακόμη περιοχές βρίσκονται σε φάση έρευνας: μία στην χερσαία περιοχή των Ιωαννίνων, τρεις θαλάσσιες περιοχές στο Ιόνιο Πέλαγος (Μπλοκ 2, Μπλοκ 10, Μπλοκ Ιονίου), και δύο θαλάσσιες περιοχές στην Κρήτη (Δυτικά της Κρήτης, Νοτιοδυτικά της Κρήτης)».

Τα blocks όπου έγιναν οι σεισμικές έρευνες για υδρογονάνθρακες και πιθανόν να κρύβουν τα αποθέματα αερίου 680 δισ. κυβικών μέτρων
Το επίκεντρο του ενδιαφέροντος φυσικά στρέφεται στις περιοχές που βρίσκονται σε φάση έρευνας.

Οι σεισμικές, η Κρήτη, η ExxonMobil και οι γεωτρήσεις

Η ΕΔΕΥΕΠ μιλά επίσης για το πρόγραμμα των τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών που ολοκληρώθηκαν το 2023: «Τον Φεβρουάριο του 2023 ολοκληρώθηκαν οι πρώτες τρισδιάστατες σεισμικές υπεράκτιες έρευνες της χώρας την τελευταία επταετία και τον Ιούλιο του 2023 η ΕΔΕΥΕΠ ανακοίνωσε την επιτυχή ολοκλήρωση της πρώτης φάσης εξερεύνησης στις υπεράκτιες περιοχές «Ιόνιο» και «Μπλοκ 10» και την απόφαση του Μισθωτή να προχωρήσει στη δεύτερη φάση ερευνών.

Συνολικά, έως σήμερα η ΕΔΕΥΕΠ έχει πλέον επιβλέψει συνολικά οκτώ θαλάσσιες σεισμικές έρευνες, βασιζόμενες στο έτος ορόσημο του 2022 κατά το οποίο πραγματοποιήθηκαν οι υψηλότερες επενδύσεις σε έρευνα που έγιναν ποτέ στον ελληνικό τομέα upstream. Όλες οι έρευνες έχουν διεξαχθεί σύμφωνα με νέα, αυστηρότερα, περιβαλλοντικά πρότυπα που πληρούν ή ξεπερνούν τα κριτήρια αναφοράς για τα «καλύτερα διεθνή πρότυπα», τονίζει η αρμόδια εταιρεία για την έρευνα κι εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.

Σύμφωνα με την ΕΔΕΥΕΠ κατά το δεύτερο μισό του 2023 κυριάρχησε η επεξεργασία των ερευνητικών δεδομένων, «με σκοπό την πιθανή λήψη αποφάσεων για ερευνητικές γεωτρήσεις προς το δεύτερο μέρος του 2024», υπογραμμίζει η εταιρεία αφήνοντας ανοιχτό το «παράθυρο» για τη λήψη επενδυτικής απόφασης.

Μάλιστα η ΕΔΕΥΕΠ δείχνει την Κρήτη και την ExxonMobil: «Βασιζόμενοι στις πρόσφατα διεξαχθείσες έρευνες, η ΕΔΕΥΕΠ, μαζί με την ExxonMobil, επιτάχυναν την πρόσκτηση πρόσθετων τρισδιάστατων σεισμικών δεδομένων στην θαλάσσια περιοχή της Κρήτης στις αρχές του 2024 με στόχο την περαιτέρω διευκόλυνση της ανάλυσης για πιθανή μελλοντική ερευνητική γεώτρηση».

Και σε άλλο σημείο της ετήσιας οικονομικής έκθεσης για το 2023, τονίζεται σχετικά με την πιθανότητα λήψης επενδυτικών αποφάσεων για ερευνητική γεώτρηση: «Μετά το 2022, που ήταν έτος ορόσημο για το επίπεδο των επενδύσεων σε γεωφυσικές έρευνες, το φιλόδοξο πρόγραμμα για την επιτάχυνση όλων των σχετικών προγραμμάτων εξερεύνησης συνεχίστηκε το 2023. Στα μέσα Φεβρουαρίου 2023, ολοκληρώθηκαν με επιτυχία επτά θαλάσσιες γεωφυσικές (σεισμικές) έρευνες. Μετά την ολοκλήρωση των προαναφερθέντων ερευνών στις αρχές του έτους, κατά το υπόλοιπο του 2023 οι Μισθωτές των υπεράκτιων οικοπέδων εξερεύνησης εστίασαν κυρίως στην επεξεργασία του μεγάλου όγκου των συλλεχθέντων σεισμικών δεδομένων.

Το 2023 ήταν επομένως έτος προετοιμασίας ενόψει των αποφάσεων των επενδυτών για πιθανές εξερευνητικές γεωτρήσεις, οι οποίες αναμένεται να ληφθούν εντός του 2024. Η επεξεργασία και η ερμηνεία (η οποία βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη) των συλλεχθέντων σεισμικών δεδομένων θα επιτρέψει την επαναξιολόγηση του μεγέθους, της έκτασης και του ρίσκου πιθανών γεωτρητικών στόχων για τις υπεράκτιες περιοχές της Δυτικής και Νοτιοδυτικής Κρήτης, Μπλοκ 2, Μπλοκ 10 και Ιόνιο μπλοκ», επισημαίνει η ΕΔΕΥΕΠ σχετικώς.

Το κοίτασμα Ζορ και τα οφέλη από τα αποθέματα αερίο στην Ελλάδα

Οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις που κάνει η ΕΔΕΥΕΠ για τα ελληνικά κοιτάσματα, αν κι εφόσον επιβεβαιωθούν από τις ερευνητικές γεωτρήσεις δείχνουν αποθέματα κοντά στο μεγαλύτερο κοίτασμα της περιοχής της Νοτιοανατολικής Μεσογείου που έχει ανακαλυφθεί τα τελευταία 10 χρόνια.

Πρόκειται για το κοίτασμα Ζορ στην Αίγυπτο που ανακάλυψε το 2013 ο ιταλικός κολοσσός στο upstream, η Eni. Τα αποθέματα του σε φυσικό αέριο ανέρχονται σε 30 τρισ. κυβικά πόδια ή 850 δισ. κυβικά μέτρα.

Στην Ελλάδα, οι συντηρητικές εκτιμήσεις της ΕΔΕΥΕΠ δείχνουν 24 τρισ. κυβικά πόδια ή 680 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου.

Με δεδομένο ότι η ετήσια κατανάλωση της χώρας σε φυσικό αέριο κινείται γύρω στα 4 με 5 δισ. κυβικά μέτρα γίνεται εύκολα αντιληπτό τι σημαίνει οικονομικά για τα δημόσια ταμεία.

Η ΕΔΕΥΕΠ περιγράφει σχετικώς: «Τα άμεσα οικονομικά οφέλη από την πιθανή παραγωγή φυσικού αερίου για το Ελληνικό κράτος με βάση μια χρονική διάρκεια εικοσιπενταετίας από την έναρξη της παραγωγής θα προέρχονται από την φορολογία εισοδήματος και από τα μερίσματα παραγωγής και άλλα λοιπά ανταλλάγματα. Παράλληλα η προώθηση ενός συστήματος ανακατανομής πόρων που προέρχονται από τους υδρογονάνθρακες για στήριξη των τοπικών οικονομιών που επηρεάζονται από την απολιγνιτοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής, αλλά και σε εθνικό επίπεδο μέσω ενδεχόμενης διάθεσης πόρων για την ενεργειακή μετάβαση, αναμένεται να μετριάσει τις άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις σε τοπικό επίπεδο καθιστώντας τη λειτουργία αυτού του βρόχου ανάδρασης ως προτεραιότητα δημοσίου συμφέροντος».

Τα έσοδα από τους μισθωτές των blocks

Η ΕΔΕΥΕΠ όπως επίσης περιγράφει στην ετήσια οικονομική της έκθεση έχει επεκτείνει τη δράση της στην ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων αλλά και στην δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (CCS).
Και για τους τομείς αυτούς κάνει τον απολογισμό της.

Ωστόσο, συνεχίζει να έχει έσοδα και θετικό οικονομικό αποτέλεσμα χάρη στις ενεργές συμβάσεις έρευνας και εκμετάλλευσης με ExxonMobil, Helleniq Energy και Energean.

Έτσι για το 2023 ο κύκλος εργασιών της ΕΔΕΥΕΠ έκλεισε υψηλότερα στα 3.063.571 ευρώ από 2.118.061 ευρώ το 2022.

Ο κύκλος εργασιών προήλθε από:

- Έσοδα από στρεμματικές αποζημιώσεις βάσει συμβάσεων: 1.085.610 ευρώ
- Έσοδα από σεισμικά δεδομένα βάσει συμβάσεων: 1.043.555 ευρώ
- Έσοδα από εκπαίδευση και τεχνική υποστήριξη του προσωπικού βάσει συμβάσεων (Training fees): 620.000 ευρώ
- Λοιπά έσοδα δραστηριοτήτων: 314.406 ευρώ
Μάλιστα η ΕΔΕΥΕΠ επισημαίνει ότι από την κατηγορία «λοιπά έσοδα δραστηριοτήτων» τα 280.000 ευρώ προήλθαν από την πώληση γεωτρητικών δεδομένων.

Τα κέρδη μετά από φόρους για την ΕΔΕΥΕΠ το 2023 ανήλθαν σε 850.911 ευρώ, αυξημένα κατά 677.082 ευρώ, είτε 389.51% σε σχέση με το αντίστοιχο ποσό κατά τη χρήση του 2022, το οποίο ανερχόταν σε 173.830 ευρώ.