Αρθρογραφία

Τυρινή εβδομάδα: Τι τρώμε, τα έθιμα και οι παραδόσεις

11 March, 2024 ΑΡΘΡΑ

Τυρινή εβδομάδα: Τι τρώμε, τα έθιμα και οι παραδόσεις

ΤΥΡΙΝΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: Ξεκινά η τυρινή ή αλλιώς τυροφάγου εβδομάδα και πρόκειται για προετοιμασία για την Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Τι είναι όμως η εβδομάδα αυτή και για ποιο λόγο λέγεται έτσι;

Kατά την τυρινή εβδομάδα οι χριστιανοί επιτρέπεται να φάνε απ’όλα εκτός από κρέας. Οι Πατέρες διδάσκουν ότι είναι αμαρτία να φας την τυρινή εβδομάδα κρέας, επειδή σου δίδεται η ευκαιρία να φας οτιδήποτε άλλο. Υπενθυμίζοντας με αυτόν τον τρόπο την εντολή που έδωσε ο Θεός στον Αδάμ και στην Εύα να φάνε ό,τι θέλουν εκτός από το μήλο.

Ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της παρούσας εβδομάδας, ως εισαγωγικής στο πνεύμα και την ουσία της Σαρακοστής, είναι εμφανής και στην τυπική διάταξη των ακολουθιών των καθημερινών. Από το εσπέρας της Κυριακής των Απόκρεω, έως και την Παρασκευή της Τυρινής παρατηρείται η χρήση του Τριωδίου σε όλες τις ακολουθίες, με αποκορύφωμα την Τετάρτη και την Παρασκευή, οπότε η αδυναμία τέλεσης Θείας Λειτουργίας μεταβάλλει την τυπική διάταξη σε σχεδόν όμοια με εκείνη των καθημερινών της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.

Την τυρινή εβδομάδα εξαφανίζονται από το σπίτι όλα τα κρεατικά. Σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση το Σάββατο της Τυρινής οι γυναίκες φτιάχνουν τα ψυχούδια. Μικρά στρογγυλά ψωμάκια με τη σφραγίδα στη μέση, σαν πρόσφορο. Την ημέρα αυτή μαζεύονται και τα παιδιά στα νεκροταφεία κρατώντας ένα ψυχούδι και λένε:

«Είδαμε δεν είδαμε. Θεός συγχωρεί τα, του περσινούς, τους φετινούς και τους απολησμονημένους».
«Νουνό προς Νουνό, Θεός συγχωρέσει».

«Κυράκα μας προς κυράκα μας Θεός συγχωρέσει».

Η τυρινή εβδομάδα κορυφώνεται την Κυριακή, όπου το πρωί είναι ο καθιερωμένος εκκλησιασμός. Το μεσημέρι το τραπέζι περιλαμβάνει, πρώτα το τυροζούμι (αραιή άλμη για τους Χαβαραίους), βακαλάο, πλακί ή ψητό με σκορδαλιά.

Συνοδευόταν από τη ξυπόλιτη γαλατόπιτα. Το βράδυ, ετοίμαζαν μακαρόνια με μπόλικη μυζήθρα και με χοιρινό λίπος που συνοδευόταν από τηγανητό βακαλάο και κρασί.

Το γλέντι τέλειωνε με το ψήσιμο των αυγών στη θράκα ή μάλλον στη χόβολη, ένα αυγό για τον καθένα του σπιτιού, αλλά και για κάθε ζωντανό. Μερικά από αυτά ίδρωναν και άλλα έσπαγαν. Σε κάθε τόπο ερμήνευαν αυτό το γεγονός διαφορετικά.