Κόσμος

Το σπίτι μου, το αυτοκίνητό μου, η πετρελαιοπηγή μου

Christelle Gérard 25 October, 2015 ΚΟΣΜΟΣ

Το σπίτι μου, το αυτοκίνητό μου, η πετρελαιοπηγή μου

Η πτώση της τιμής του αργού πετρελαίου, σχεδόν στο μισό μέσα σε έναν χρόνο, δεν επηρεάζει μονάχα τις πολυεθνικές του μαύρου χρυσού και τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες.

πετΣτις Ηνωμένες Πολιτείες, αφορά επίσης και εκατομμύρια ιδιώτες που διαθέτουν γεωτρήσεις πετρελαίου στη γη τους και τις ενοικιάζουν σε ιδιωτικές εταιρείες -οι οποίες σκοπεύουν να επωφεληθούν από αυτήν την περίοδο ισχνών αγελάδων, για να εξασφαλίσουν περισσότερο συμφέροντα για τις ίδιες συμβόλαια. (Μετάφραση: Βασίλης Παπακριβόπουλος)

«Καλημέρα, είμαι ο ιδιοκτήτης του υπογείου», ανακοινώνει ο Ρίτσαρντ Ντόκερι στον φύλακα που είναι εγκατεστημένος σε μια μικρή παράγκα και σπεύδει να ανοίξει την αυτόματη πύλη. Ακολουθεί ένας μακρύς χωματόδρομος: αριστερά και δεξιά του υπάρχουν πετρελαιοπηγές. Μοιάζουν περισσότερο με τις τετράγωνες πλάκες που καλύπτουν τα φρεάτια των υπονόμων κι είναι δύσκολο να τις διακρίνεις μέσα στη θαμνώδη βλάστηση που καλύπτει την περιοχή. Με την επανάσταση που έφερε η τεχνική της υδραυλικής ρηγμάτωσης και με την άνθηση της εκμετάλλευσης του σχιστολιθικού πετρελαίου (1), ο Ντόκερι έγινε εκατομμυριούχος. Στο Θρι Ρίβερς, ένα μικρό χωριό δύο χιλιάδων κατοίκων στο Νότιο Τέξας –όπως και σε ολόκληρη τη λεκάνη του Ηγκλ Φορντ- το πετρέλαιο ρέει άφθονο, κυρίως κάτω από τη γη που κατέχει ο σαραντάρης Ντόκερι.

Καθώς η εξόρυξη δεν προκαλεί καθόλου θόρυβο, ο Ντόκερι θα μπορούσε να είχε συνεχίσει να μένει στην κατοικία του. Ωστόσο, προτίμησε να κατασκευάσει μια μεγαλύτερη μερικά χιλιόμετρα μακρύτερα και να πουλήσει τη γη που κατείχε, κρατώντας όμως την κυριότητα του υπεδάφους, δεδομένου ότι κάτι τέτοιο επιτρέπεται από τη νομοθεσία της πολιτείας του Τέξας. Ο ίδιος καρπώνεται τα κέρδη από το πετρέλαιο και σε αυτόν ανήκει η αρμοδιότητα για τη λήψη των αποφάσεων, ακόμα κι όταν επηρεάζουν την επιφάνεια του εδάφους, όπως, για παράδειγμα, στην περίπτωση της κατασκευής ενός πετρελαιαγωγού.

Παρ’ όλο που σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ο ορυκτός πλούτος ανήκει στο κράτος, στην Βόρεια Αμερική τα φυσικά πρόσωπα έχουν τη δυνατότητα να είναι ιδιοκτήτες αυτού του πλούτου. Όταν μια πετρελαϊκή εταιρεία επιθυμεί να πραγματοποιήσει γεώτρηση στη γη ενός ιδιώτη, τότε ενοικιάζει το υπέδαφός του. Κατά την υπογραφή της σύμβασης μίσθωσης, του καταβάλλει ως αποζημίωση ένα μπόνους, το οποίο είναι συχνά υψηλότατο, ενώ στη συνέχεια του καταβάλλει κάθε μήνα ένα ποσοστό επί της παραγωγής. Σύμφωνα με την Εθνική Ένωση Κατόχων Εξορυκτικών Δικαιωμάτων (NARO), δώδεκα εκατομμύρια αμερικανοί επωφελούνται κατ’ αυτόν τον τρόπο. Όμως, από τη στιγμή που άρχισε η πτώση της τιμής του πετρελαίου –από τα 107 δολάρια (96 ευρώ) το βαρέλι τον Ιούνιο του 2014 σε 58 δολάρια (51 ευρώ) έναν χρόνο αργότερα- όλοι αυτοί είδαν τις μηνιαίες δόσεις της αμοιβής τους να πέφτουν στο μισό.

Ο Ντόκερι συνεχίζει την επιθεώρηση της περιουσίας του και περνάει μπροστά από τρεις γεωτρήσεις οι οποίες δεν έχουν ακόμα τεθεί σε λειτουργία. «Μήπως ξέρετε πότε θα λειτουργήσουν;», ρωτάει τον μοναδικό εργάτη που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις για να ελέγχει την πίεση στις αντλίες. «Όχι», απαντάει ο ηλικιωμένος εργάτης από το φορτηγάκι του, «αλλά σε κάθε περίπτωση όχι πριν ξανανέβουν οι τιμές!» Τέσσερις άλλες πετρελαιοπηγές βρίσκονται ήδη σε λειτουργία. Χάρη σε αυτές, ο Ντόκερι εισπράττει κάθε μήνα ένα ποσό που συμπληρώνει το μισθό που λαμβάνει ως υπάλληλος σε κτηματομεσιτικό γραφείο: «Στην επιταγή αναγράφεται εξαψήφιο ποσό». Αρνείται να μας προσδιορίσει το ακριβές ύψος του ποσού, καθώς και το μερίδιο της παραγωγής που κατάφερε να αποσπάσει χάρη στις διαπραγματεύσεις του με την εταιρεία [τα δικαιώματα εκμετάλλευσης (royalties)].

Ο Φρανκ Σ. Τζόζεφ, οδηγώντας το αυτοκίνητο που έχει νοικιάσει, αποδεικνύεται περισσότερο εύγλωττος. Ήρθε από την Ουάσιγκτον για να επισκεφθεί την έκταση των 12.000 στρεμμάτων -στην κομητεία της Λαβάκα, δύο ώρες δρόμο ανατολικά του Θρι Ρίβερς- των οποίων τα εξορυκτικά δικαιώματα κατέχει μετά το θάνατο της μητέρας του, το 1996. Στην ιδιοκτησία του δεν υπάρχει ούτε φύλακας, ούτε εργάτης, ούτε καν πινακίδα στην οποία να αναγράφεται το όνομα της εταιρείας που εκμεταλλεύεται το κοίτασμα. Μονάχα η παρουσία μιας στήλης παραγωγής προδίδει την εξορυκτική δραστηριότητα που συντελείται στο υπέδαφος. Ο μεταλλικός σκελετός, ύψους περίπου δύο μέτρων, ο οποίος αποκαλείται «χριστουγεννιάτικο δέντρο» επειδή πάνω του είναι στερεωμένα πλήθος βάνες και όργανα μέτρησης της πίεσης, ορθώνεται στο κέντρο ενός χαλικοστρωμένου τετραγώνου με εμβαδόν περίπου δέκα τετραγωνικά μέτρα. Τριγύρω, απ’ ό,τι φαίνεται, η φύση έχει ανακτήσει τα δικαιώματά της πάνω στο τοπίο.

Ο Ζοζέφ κοιτάζει χαρούμενος αυτό το τοπίο στο οποίο εναλλάσσονται δάση βελανιδιάς, λίμνες και χωράφια όπου βόσκουν ζώα: «Από τη στιγμή που βγήκα στη σύνταξη, πριν από τέσσερα χρόνια, ασχολούμαι με τη διαπραγμάτευση των συμβολαίων στο όνομα των είκοσι δύο κληρονόμων του προ-προπάππου μου που αγόρασε την έκταση πριν από έναν αιώνα.» Όπως μας διηγείται ο πρώην δημοσιογράφος, «ξαναφόρεσε το κασκέτο του ρεπόρτερ» και πέρασε μήνες ολόκληρους να ερευνά και να ενημερώνεται για το ζήτημα προτού υπογράψει το παραμικρό. Κι υπερηφανεύεται ότι κατόρθωσε να αποσπάσει δικαιώματα εκμετάλλευσης της τάξης του 25% για τη μια και μοναδική πετρελαιοπηγή που βρίσκεται στη γη του. Όμως, παρά το υψηλό ποσοστό δικαιωμάτων που κατόρθωσε να αποσπάσει, αυτός και η οικογένειά του μοιράστηκαν τον περασμένο Ιανουάριο μονάχα 1.500 δολάρια (έναντι 2.200 δύο μήνες προηγουμένως). Κι εξηγεί δίχως την παραμικρή πικρία: «Έχουμε ένα καλό συμβόλαιο, αλλά η πετρελαιοπηγή μας δεν είχε ποτέ μεγάλη παραγωγή».

Το κοίτασμα, η εκμετάλλευση του οποίου άρχισε τη δεκαετία του 1970 και βρίσκεται σήμερα στο τέλος της ζωής του, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό δείγμα: πράγματι, στις Ηνωμένες πολιτείες, 400.000 πετρελαιοπηγές (από το 1,1 εκατομμύριο ενεργών πετρελαιοπηγών της χώρας) παράγουν λιγότερο από 15 βαρέλια πετρέλαιο την ημέρα, εξασφαλίζοντας ωστόσο το 11% της συνολικής παραγωγής πετρελαίου της χώρας (2). Αν και οι εγκαταστάσεις αποφέρουν ιδιαίτερα χαμηλά μηνιαία ποσά δικαιωμάτων εκμετάλλευσης, επιτρέπουν ωστόσο στους κατόχους τους να διαπραγματεύονται την καταβολή σημαντικών μπόνους. Όπως μας εξηγεί ο Τζόζεφ, «το 2011 υπέγραψα τριετές συμβόλαιο με τη Square Mile Energy, μια επιχείρηση που έχει έδρα στο Χιούστον. Ενδιαφέρονταν για μια έκταση 1.315 στρεμμάτων και τους τη νοικιάσαμε για ποσό που υπερέβαινε τα 81.000 δολάρια». Δεν είχε ποτέ την παραμικρή επαφή με κανέναν εκπρόσωπο τη εταιρείας: «Όλες οι συναλλαγές γίνονται μέσω ενός μεσάζοντα, ενός εξηντάρη πρώην στρατιωτικού».

«Σαν να εισέπραττε κάθε Γάλλος το 25% των πωλήσεων των κρασιών»

Σύμφωνα με τον Τζακ Φλιτ, πρόεδρο της ένωσης των κατόχων εξορυκτικών δικαιωμάτων του Τέξας, σε αυτήν την πολιτεία 2,5 εκατομμύρια άτομα ενοικιάζουν το υπέδαφός τους, στο οποίο λειτουργούν 300.000 πετρελαιοπηγές που παράγουν καθημερινά 3 από τα 8,7 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου που αντλούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες (3). Όταν οι πετρελαϊκές εταιρείες μαθαίνουν ότι υπάρχει πετρέλαιο σε μια περιοχή, πολλαπλασιάζουν τις συμβάσεις ενοικίασης, έτσι ώστε να έχουν όσο το δυνατόν περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας: τελικά, δεν θα εκμεταλλευτούν ποτέ πολλά από τα υπεδάφη που ενοικίασαν, και σε αυτά δεν θα εγκατασταθεί ούτε μια πετρελαιοπηγή. Όπως αναφέρει ο πρόεδρος της οργάνωσης, «τα μέλη μας εισπράττουν κατά μέσο όρο 500 δολάρια τον μήνα. Ωστόσο, εάν αφαιρέσουμε από αυτόν τον υπολογισμό μια μειονότητα εξαιρετικά τυχερών, οι περισσότεροι εισπράττουν γύρω στα 100 δολάρια τον μήνα».

Όπως και ο Ντόκερι, ο Φλιτ ανήκει στους εξαιρετικά τυχερούς. Χάρη στη γη που αγόρασε ο προπάππος του στην Οκλαχόμα, ο κάτοικος του Τέξας είναι κάτοχος τεσσάρων πετρελαιοπηγών που παράγουν σημαντικές ποσότητες πετρελαίου. Όμως, με την πτώση της τιμής του βαρελιού του πετρελαίου, παρουσιάστηκαν προβλήματα: «Αναγκάστηκα να αρνηθώ το συμβόλαιο που μου πρόφερε η εταιρεία Chesapeake.Τον Δεκέμβριο του 2014, μου πρότεινε να υπογράψω τριετές συμβόλαιο. Έναν μήνα αργότερα, μου πρότεινε το ίδιο ποσό, αλλά για πενταετές συμβόλαιο, το οποίο θα μπορούσε να παραταθεί για τρία ακόμα χρόνια…». Αλλά, οι ιδιοκτήτες της γης έχουν συμφέρον να υπογράφουν συμβόλαια όσο το δυνατόν μικρότερης διάρκειας, έτσι ώστε να λαμβάνουν συχνότερα τα μπόνους. Κι ο Φλιτ συνεχίζει να εξηγεί την κατάσταση: «Τη δεκαετία του 1920, τα συμβόλαια ήταν συνήθως δεκαετή. Μια από τις αποστολές της οργάνωσής μας είναι να συμβουλεύει τα μέλη μας να μην δεσμεύονται για παρόμοια χρονικά διαστήματα».

Στις κοινότητες που γειτονεύουν με το Τέξας, στις οποίες η τεχνική της υδραυλικής ρηγμάτωσης κι η εξόρυξη που πραγματοποιείται με οριζόντιο τρόπο επιτρέπει να επιχειρούνται γεωτρήσεις ακόμα και κάτω από τις μονοκατοικίες των προαστίων, οι κάτοικοι αρχίζουν να οργανώνονται. Για τον Σάμουελ Σμιθ ΙΙΙ, ιδιοκτήτη μιας μεταφορικής εταιρείας και μέλος της ένωσης κατοίκων του Άρλινγκτον, «όσο κι αν οι εταιρείες ισχυρίζονται ότι αν η υπογραφή του συμβολαίου δεν γίνει τώρα δεν θα γίνει ποτέ, αυτό είναι απολύτως ψευδές». Θεωρεί δε ότι οι κάτοικοι οφείλουν να συνειδητοποιήσουν τη διαπραγματευτική τους δύναμη. Οι πετρελαϊκές εταιρείες μπορούν να πραγματοποιήσουν γεωτρήσεις μονάχα όταν η πλειοψηφία των ιδιοκτητών που ανήκουν σε μια κτηματολογική ενότητα δεχτεί να τους ενοικιάσει τα δικαιώματα εξόρυξης. Εάν οι ιδιοκτήτες συνεννοηθούν και δεν υπογράφουν, τότε οι εταιρίες θα αναγκασθούν να βελτιώσουν την προσφορά τους. Αυτές οι απόπειρες κινητοποίησης αποδείχθηκαν αποτελεσματικές: μετά από ένα μακρόχρονο μπρα ντε φερ με τους κατοίκους, η Chesapeake δέχθηκε να προσφέρει πενταπλάσιο μπόνους από εκείνο που είχε προτείνει αρχικά: από 75 δολάρια ανά στρέμμα, η προσφορά ανέβηκε στα 375.

Στα τέλη της δεκαετίας του 2000, όταν άρχιζε η εκρηκτική ανάπτυξη του σχιστολιθικού πετρελαίου, οι πετρελαϊκές εταιρείες εκμεταλλεύθηκαν την έλλειψη εμπειρίας ενός τμήματος του πληθυσμού. Εκείνη την εποχή, πολλοί ιδιώτες υπέγραψαν συμβόλαια που προέβλεπαν την καταβολή ενός μπόνους, όχι όμως και μηνιαίων δικαιωμάτων εκμετάλλευσης. Από τότε, οι ιδιοκτήτες έχουν συνειδητοποιήσει σε μεγαλύτερο βαθμό την έκταση των συμφερόντων που διακυβεύονται. Μάλιστα, ορισμένοι παρακολουθούν τα μαθήματα για κατόχους εξορυκτικών δικαιωμάτων που οργανώνει το Texas Christian University (TCU), ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο. Τον περασμένο Ιανουάριο πραγματοποιήθηκε ένα τριήμερο εκπαιδευτικό σεμινάριο: 25 σπουδαστές –πενηντάρηδες στην πλειονότητά τους- παρακολούθησαν τα μαθήματα του Τζορτζ Ουίλσον, ιδρυτή της εταιρείας Wilson Consulting. Οι μισοί από αυτούς ήταν ιδιοκτήτες ράντσων με τεράστιες εκτάσεις γης, ενώ οι υπόλοιποι ήταν ιδιοκτήτες ενός μικρού οικοπέδου –το οποίο συχνά είχαν κληρονομήσει- και προσπαθούσαν να αποκτήσουν ένα συμπληρωματικό εισόδημα, πέρα από εκείνο που τους εξασφάλιζε η επαγγελματική τους δραστηριότητα ως φαρμακοποιοί ή νοσοκόμοι. Δεδομένης της συγκυρίας στην πετρελαϊκή αγορά, θα μπορούσε να αναμένει κανείς ότι θα επικρατούσε μεγάλη κατήφεια ανάμεσα στους συμμετέχοντες. Ωστόσο, αποδείχθηκαν φλεγματικοί. «Το πετρέλαιο έχει τα κάτω του και τα πάνω του», επαναλάμβαναν διαρκώς μετά το τέλος των μαθημάτων, λες κι απάγγελλαν ένα βουδιστικό μάντρα. Οι περισσότεροι θεωρούσαν ότι οι τιμές θα ξανανέβουν σε δώδεκα έως δεκαοκτώ μήνες. Μέχρι να έλθει εκείνη η στιγμή, κάνουν υπομονή περιμένοντας να αλλάξει η συγκυρία.

Για τον Κεν Μόρκαν, διευθυντή του Ινστιτούτου Ενέργειας του TCU –ο οποίος είναι υπερήφανος για την υγραεριοκίνηση του αυτοκινήτου του- οι ιδιοκτήτες εξορυκτικών δικαιωμάτων δεν έχουν την πολυτέλεια να κρατήσουν εκδικητική στάση απέναντι στις εταιρείες κατά τη διάρκεια της περιόδου των ισχνών αγελάδων, γιατί αυτοί δεν κάνουν «τίποτε» για να κερδίσουν αυτά τα χρήματα. Από την πλευρά του, εισπράττει κάθε μήνα 700 δολάρια για τα δέκα στρέμματα γης που έχει νοικιάσει στην εταιρεία. «Είναι σαν να εισπράττατε εσείς, οι Γάλλοι, το 25% της πώλησης του κρασιού, χωρίς να είσαστε υποχρεωμένοι να καλλιεργείτε τον αμπελώνα σας και να κάνετε το παραμικρό για την παραγωγή του κρασιού. Κι αν το κράτος σάς έπαιρνε τους αμπελώνες, θα ξεσπούσε επανάσταση. Το πετρέλαιο, είναι σαν τους αμπελώνες: είναι αναπόσπαστο μέρος των παραδόσεων και του παρελθόντος του Τέξας: θέλουμε να παραμείνει ιδιοκτησία των οικογενειών μας». Κι έχοντας πάρει φόρα στη σύγκρισή του, συνεχίζει με κάθε σοβαρότητα: «Εμείς δεν έχουμε εδώ πραγματική κοινωνική αναδιανομή του πλούτου ωστόσο, τα δικαιώματα εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου αποτελούν την καλύτερη μορφή αναδιανομής του πλούτου που θα μπορούσε να φανταστεί κανείς!».

Οι ιδιώτες δεν είναι οι μόνοι που ωφελούνται από την αμερικανική νομοθεσία περί υπεδάφους. Οι εκκλησίες, τα νοσοκομεία, οι οργανώσεις, οι πάντες μπορεί να είναι κάτοχοι εξορυκτικών δικαιωμάτων. Εξάλλου, αυτή τη στιγμή λειτουργούν δύο πετρελαιοπηγές μέσα στην πανεπιστημιούπολη του TCU. Το τεράστιο μεταλλικό τρυπάνι που χρησιμοποιήθηκε για τη γεώτρηση εκτίθεται υπερήφανα στην είσοδο του Τμήματος Ενέργειας του πανεπιστημίου. Ο Μπράιαν Γκουτιέρεζ, αντιπρόεδρος του εκπαιδευτικού ιδρύματος και υπεύθυνος για τα οικονομικά ζητήματα, δεν μας δίνει κανένα στοιχείο για τα μηνιαία έσοδα που εξασφαλίζουν οι πετρελαιοπηγές. Καθώς το πανεπιστήμιο έχει στην ιδιοκτησία του 1.000 στρέμματα στη λεκάνη του Μπάρνετ, στην οποία υπάρχουν σημαντικά κοιτάσματα υδρογονανθράκων, ο Μόργκαν εκτιμά ότι στην επιταγή θα πρέπει να αναγράφεται ένα εξαψήφιο ποσό. Συνεπώς, η πτώση της τιμής του πετρελαίου πρέπει να έχει επηρεάσει και τον προϋπολογισμό του πανεπιστημίου…

Εντούτοις, η πτώση της τιμής του πετρελαίου δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες των πετρελαιοπηγών. Οι συνέπειες της υδραυλικής ρηγμάτωσης ανησυχούν πολλούς Αμερικανούς, κυρίως στο Τέξας, στην πατρίδα της καινοτομίας αυτής. Στο Ντέντον, ο πολλαπλασιασμός των σεισμών (4) κι ο φόβος της ρύπανσης του υδροφόρου ορίζοντα οδήγησαν τους κατοίκους να ψηφίσουν, τον Νοέμβριο του 2014, κατά της χρήσης της συγκεκριμένης τεχνικής. Στις αστικές περιοχές, όπου δεν είναι δυνατή η διεξαγωγή συμβατικών γεωτρήσεων, η απαγόρευση της υδραυλικής ρηγμάτωσης ισοδυναμεί εκ των πραγμάτων με πλήρη απαγόρευση των γεωτρήσεων. Αμέσως μετά την ψήφιση του μέτρου, η Λέσλι Ντέιβις, μια διαρκώς χαμογελαστή εξηντάρα, ιδιοκτήτρια σαράντα στρεμμάτων στο Ντέντον, κατέθεσε μήνυση εναντίον της πόλης, καθώς θεωρεί αντισυνταγματική την απόφασή της. Η Ντέιβις, συνταξιούχος δασκάλα, θεωρεί ότι «της παίρνουν ένα μέρος από την ιδιοκτησία της και το καταστρέφουν χωρίς να της δοθεί η παραμικρή αποζημίωση».

Εκατομμυριούχοι γραμματείς χτυπάνε κάρτα κάθε πρωί

Τόσο οι κάτοικοι όσο και οι επιχειρήσεις φαίνεται ότι διδάχτηκαν από την πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 1980, στην οποία όλοι αναφέρονται διαρκώς. Ακόμα και πριν από την πτώση της τιμής του πετρελαίου, η σύνεση είχε επικρατήσει. Έτσι, η συντριπτική πλειονότητα των ατόμων που είναι κάτοχοι εξορυκτικών δικαιωμάτων είχε διατηρήσει την κύρια εργασιακή της απασχόληση. Ο Ντόκερι παραδέχεται ότι μείωσε το ωράριο της εργασίας του ωστόσο, ούτε αυτός, ούτε η γυναίκα του διανοήθηκαν να ζήσουν μονάχα από τα έσοδα που τους αποφέρει το πετρέλαιο. Όπως εξηγεί γελώντας, «εδώ, εμείς είμαστε προγραμματισμένοι να δουλεύουμε».

Όσοι πλούτισαν πραγματικά από το πετρέλαιο κατάγονται από τις αγροτικές περιοχές του Τέξας, όπου οι ιδιοκτήτες γης κατέχουν τεράστιες εκτάσεις, οι οποίες αρχικά προορίζονταν για την κτηνοτροφία ή το κυνήγι. Ο μόνος τρόπος για να ξεχωρίσει κανείς όσους εισπράττουν πετροδολάρια από εκείνους των οποίων τα χωράφια βρίσκονταν στο λάθος σημείο, είναι το μέγεθος που έχει το φορτηγάκι τους, το κατ’ εξοχήν μεταφορικό μέσο στην αμερικανική ύπαιθρο. Στο Θρι Ρίβερς, παρά το γεγονός ότι την περίοδο 2008-2014 τα ποσά που δηλώθηκαν στην εφορία είχαν τετραπλασιαστεί, τα σπίτια εξακολουθούν να είναι ετοιμόρροπα και τα καλώδια του ηλεκτρικού ρεύματος κρέμονται επικίνδυνα ελλείψει συντήρησης. Η μόνη αλλαγή είναι ένα γυμναστήριο –με ήδη μαδημένη μοκέτα- που άνοιξε στο χώρο μιας παλιάς κρεαταγοράς. Στη γειτονική πόλη του Τίλντεν, η οποία προκειμένου να κάνει οικονομίες αποφεύγει να επενδύσει στην αγορά εξοπλισμού πληροφορικής, τα έγγραφα των αρχείων του δικαστικού μεγάρου εξακολουθούν να γράφονται σε γραφομηχανή. Τόσο οι ληξιαρχικές πράξεις γεννήσεως και θανάτου, όσο και τα κτηματολογικά έγγραφα από τα οποία προκύπτουν τα δικαιώματα εκμετάλλευσης του υπεδάφους, γράφονται με το χέρι και τα έγγραφα φυλάσσονται, μονάχα σε χάρτινη μορφή, στην αίθουσα του αρχείου. Και οι δύο γραμματείς έγιναν εκατομμυριούχοι όταν ενοικίασαν το υπέδαφος των ιδιοκτησιών τους, αλλά εξακολουθούν να χτυπάνε κάρτα κάθε πρωί.

Κι ο Ντόκερι εξηγεί, δείχνοντας τις άνυδρες πεδιάδες που απλώνονται όσο φτάνει το μάτι σου: «Εδώ σε στραβοκοιτάζουν εάν δείχνεις ότι έχεις πολλά λεφτά. Κι ύστερα, για να πούμε την αλήθεια, πού θα μπορούσε κανείς να τα ξοδέψει; Αυτή είναι η νοοτροπία μας». Είχε τρία όνειρα κι εκπλήρωσε τα δύο: να αλλάξει φορτηγάκι και να πάει στην Αργεντινή. Κι είναι σίγουρο ότι, παρά την πτώση της τιμής του πετρελαίου, θα εκπληρώσει και το τρίτο: ένα προσκύνημα στον Άγιο Ιάκωβο της Κομποστέλ, στην Ισπανία.

(Σ.τ.Μ.) Σε ολόκληρο τον πλανήτη, μεγάλες ποσότητες πετρελαίου και φυσικού αερίου βρίσκονται παγιδευμένες μέσα σε σχιστολιθικά πετρώματα, χωρίς να είναι δυνατή η άντλησή τους με συμβατικές μεθόδους. Με τη μέθοδο της υδραυλικής ρηγμάτωσης, ένα κοκτέιλ νερού, άμμου και χημικών στοιχείων εξαπολύεται οριζοντίως με τεράστια πίεση στα πετρώματα, στα οποία δημιουργεί μεγάλο αριθμό μικρορωγμών, απελευθερώνοντας έτσι το αέριο και το πετρέλαιο. Το μειονέκτημά της είναι ότι απαιτεί τεράστιες ποσότητες νερού, προκαλεί τρομερή ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα αλλά και σεισμούς.

Gregory Meyer, «US stripper well operators eye closures amid low oil price», «Financial Times», Λονδίνο, 14 Δεκεμβρίου 2014.

Δεδομένα για το 2014, τα οποία παρέσχε η Αμερικανική Υπηρεσία Ενημέρωσης για την Ενέργεια (ΕΙΑ). Εάν σε αυτά προστεθεί και η παραγωγή φυσικού αερίου (σχεδόν 3 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως), οι παραγόμενες ποσότητες υπερβαίνουν εκείνες της Σαουδικής Αραβίας (11,51 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα) ή της Ρωσίας (10,84 εκατομμύρια βαρέλια). Βλέπε «Les Echos», Παρίσι, 11 Ιουνίου 2015.

Από τον Οκτώβριο του 2008 έως τον Ιανουάριο του 2015, το Γεωλογικό Ινστιτούτο των Ηνωμένων Πολιτειών [United States Geological Survey (USGS)] κατέγραψε περισσότερους από 120 σεισμούς στην περιοχή του Ντάλας και του Φορτ Γουόρθ. Σε αυτήν την περιοχή δεν είχε καταγραφεί κανένας σεισμός στο παρελθόν.

Πηγή: Monde Diplomatique/tvxs.gr