Οικονομία

Tα κλειδιά της πρόωρης συνταξιοδότησης

05 September, 2020 OIKONOMIAΑΡΘΡΑ

Οι ασφαλισμένοι μπορούν να κερδίσουν με εξαγορά μέχρι και 10 χρόνια ασφάλισης, θεμελιώνοντας πολύ πιο γρήγορα δικαίωμα συνταξιοδότησης

Χρυσάφι» για πρόωρη έξοδο στη σύνταξη αποδεικνύονται τα πλασματικά έτη. Ξεκλειδώνουν την πόρτα για συνταξιοδότηση θεμελιώνοντας δικαίωμα για τους ασφαλισμένους, ενώ αυξάνουν και το προσδοκώμενο ποσό της σύνταξης. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ασφαλισμένοι μπορούν να κερδίσουν με εξαγορά μέχρι και 10 χρόνια πλασματικών ετών ασφάλισης βγαίνοντας νωρίτερα στη σύνταξη.

«ΤΑ ΝΕΑ» για την πληρέστερη ενημέρωση των αναγνωστών τους καταγράφουν τα 15 μυστικά για το ισχύον καθεστώς των πλασματικών ετών:

Η αναγνώριση και η εξαγορά πλασματικών ετών ασφάλισης που προβλέπεται από τη νομοθεσία αποτελεί μια επιλογή για να μπορέσει κάποιος όχι μόνο να βγει νωρίτερα στη σύνταξη, αλλά και να αυξήσει το ποσό της σύνταξης που θα πάρει. Οι πλασματικοί χρόνοι που αναγνωρίζονται με εξαγορά συνυπολογίζονται για την αύξηση της ανταποδοτικής (επηρεάζουν τα ποσοστά αναπλήρωσης αλλά και το ύψος των συντάξιμων αποδοχών) και για τη διαμόρφωση της εθνικής σύνταξης (σε περίπτωση που αφορούν έτη ασφάλισης μεταξύ 15 και 20 ετών). Οι χρόνοι χωρίς εξαγορά αφορούν μόνο τη συμπλήρωση του απαιτούμενου για τη συνταξιοδότηση χρόνου ασφάλισης.
2. Η υποβολή αιτημάτων για εξαγορά πλασματικών ετών αποβαίνει με ιδιαίτερο όφελος για τις εξής κατηγορίες:

Γονείς ανηλίκων στο Δημόσιο που με τη χρήση αυτών θεμελιώνουν αναδρομικά το 2010, το 2011 ή το 2012.
Μητέρες ανηλίκων στο ΙΚΑ που συμπληρώνουν με την εξαγορά 5.500 ημέρες αναδρομικά το 2010 ή το 2011 για τη θεμελίωση του δικαιώματος.
Μητέρες ανηλίκων σε ΔΕΚΟ – τράπεζες που συμπληρώνουν αναδρομικά 25ετία το 2011 ή το 2012.
Ανδρες δημόσιοι υπάλληλοι για τη συμπλήρωση 35ετίας.
Ανδρες ασφαλισμένοι σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ που με την εξαγορά συμπληρώνουν 35ετία (10.500 ημέρες ασφάλισης) έως τις 31/12/2012.
Ασφαλισμένοι σε ΕΤΑΑ ή ΟΑΕΕ για τη συμπλήρωση 35ετίας αναδρομικά το 2011 ή το 2012.
Ασφαλισμένοι όλων των Ταμείων που συμπληρώνουν 40ετία με την εξαγορά.
Αγρότες που μπορούν να «μεταφέρουν» χρόνια από τον κλάδο πρόσθετης στον κλάδο κύριας ασφάλισης εξαγοράζοντας τις οφειλές τους και κερδίζοντας έως και 10 χρόνια ασφάλισης.

3. Μέχρι το 2022 (και με τη χρήση των πλασματικών ετών) υπάρχουν δυνατότητες για ευνοϊκότερα όρια ηλικίας εφόσον έχουν κατοχυρωθεί κάποια συνταξιοδοτικά και ασφαλιστικά δικαιώματα. Από το 2022 και μετά έχουμε 67 όριο ηλικίας για 15 έτη ασφάλισης και 62 για 40 έτη ασφάλισης. Πάντως, επειδή υπάρχει σύγχυση σχετικά με την κατάργηση, από 1/1/2022, των μεταβατικών ορίων για τη χορήγηση συντάξεων, θα πρέπει να διευκρινιστούν τα εξής:

Α. Οι ασφαλισμένοι οι οποίοι μέχρι 31/12/21 έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης (δηλαδή όριο ηλικίας και έτη ασφάλισης) δεν θίγονται από τις ρυθμίσεις που επιβάλλει η ισχύουσα νομοθεσία και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και μετά την 1/1/2022 οποτεδήποτε χωρίς κανέναν περιορισμό.

Β. Η κατάργηση αφορά όσους δεν έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι 31/12/2021 (όριο ηλικίας και έτη ασφάλισης)

4. Η επιλογή των πλασματικών είναι συμφέρουσα κυρίως για όσους συμπληρώνουν με τα πλασματικά πλήρη 40ετία ασφάλισης και με ταυτόχρονη συμπλήρωση του 62ου έτους συνταξιοδοτούνται, όπως επίσης και για γονείς σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα που θεμελιώνουν αναδρομικά με ανήλικο και διατάξεις του 2011 και του 2012, ώστε συμπληρώνοντας τα αντίστοιχα όρια ηλικίας εντός του 2019 να αποχωρήσουν.

5. Τα πλασματικά αφορούν κυρίως όσους μπορούν με τα επιπλέον χρόνια να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης αναδρομικά με διατάξεις του 2010, του 2011 και του 2012, ώστε συμπληρώνοντας τα αντίστοιχα όρια ηλικίας να αποχωρήσουν. Προσοχή χρειάζεται για τους ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα αφού η χρήση των πλασματικών πρέπει να συνδυάζει θεμελίωση και προσαύξηση της σύνταξης. Η αναγνώριση δεν μπορεί να γίνει μόνο για προσαύξηση της σύνταξης και στην περίπτωση αυτή, δηλαδή αν δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για θεμελίωση, τα χρήματα που έχουν καταβληθεί για αναγνώριση πλασματικών χάνονται και δεν επιστρέφονται. Αντίθετα, για τους ασφαλισμένους του Δημοσίου μπορεί η εξαγορά να γίνει μόνο για προσαύξηση της σύνταξης και ειδικά στις περιπτώσεις των τριτέκνων είναι μια επιλογή που θεωρείται ιδιαίτερα συμφέρουσα.

6. Για τους δημόσιους υπαλλήλους από την 1η Ιανουαρίου 2020 και μετά το κόστος εξαγοράς πλασματικών ετών διαμορφώθηκε με βάση το 20% των συντάξιμων αποδοχών. Αυτό σημαίνει ότι φέτος η απαιτούμενη δαπάνη για πλασματικό χρόνο ασφάλισης είναι προσαυξημένη κατά 3,34 ποσοστιαίες μονάδες ή κατά 19,97% σε σχέση με όσα ίσχυαν έως το τέλος του 2019.

7. Οι πιο συνηθισμένες περιπτώσεις αναγνώρισης είναι οι εξής:

Στρατιωτική θητεία ασφαλισμένου.
Γονική άδεια.
Εκπαιδευτική άδεια.
Στρατιωτική θητεία υποψήφιου συνταξιούχου.
Στρατιωτική θητεία ασφαλισμένου -30% (θεμελίωση 2011-2014).
Στρατιωτική θητεία υποψήφιου συνταξιούχου -30% (θεμελίωση 2011-2014).
Χρόνος σπουδών.
Αναγνώριση τέκνων.

Κενός χρόνος.

8. Ποια νέα πρόσωπα δικαιούνται να αναγνωρίσουν πλασματικά έτη ασφάλισης. Πρόκειται για την κατηγορία των νέων ασφαλισμένων (ήτοι των υπαχθέντων για πρώτη φορά στην ασφάλιση από 1η Ιανουαρίου 1993 και εφεξής), οι οποίοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα λόγω γήρατος με τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας τους και την πραγματοποίηση 40 ετών ή 12.000 ημερών ασφάλισης.

9. Η σχετική αίτηση αναγνώρισης μπορεί να υποβληθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες ΕΦΚΑ οποτεδήποτε, προγενέστερα ή μεταγενέστερα του έτους, τις προϋποθέσεις του οποίου επιθυμεί να κατοχυρώσει ο ασφαλισμένος, ακόμα και ταυτόχρονα με την αίτηση συνταξιοδότησης, όμως σε καμία περίπτωση μετά την ημερομηνία της εν λόγω αίτησης (εφόσον καθίστανται συνταξιούχοι από αιτήσεως) ή σε χρόνο μεταγενέστερο εκείνου που ο ασφαλισμένος κατέστη συνταξιούχος (εφόσον κριτήριο για την έναρξη συνταξιοδότησης δεν είναι ο χρόνος υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης).

10. Καταργείται το δικαίωμα αναγνώρισης στρατιωτικής υπηρεσίας μόνο από τους ήδη συνταξιούχους και σε περίπτωση θανάτου από τα μέλη της οικογένειας του θανόντος.

11. Η αναγνώριση γίνεται με την καταβολή από τον ασφαλισμένο του συνόλου των εισφορών κλάδου σύνταξης (εργοδότη και ασφαλισμένου) για κάθε μήνα αναγνωριζόμενου χρόνου ασφάλισης, στο ποσοστό που ισχύει κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης εξαγοράς.

12. Με βάση ποιες αποδοχές υπολογίζονται οι εισφορές; Με βάση τις αποδοχές του ασφαλισμένου κατά τον τελευταίο μήνα απασχόλησης που προηγείται του μήνα υποβολής της αίτησης εξαγοράς. Στην περίπτωση που η απασχόληση δεν είναι πλήρης, τότε ανάγεται σε πλήρη απασχόληση και υπολογίζεται στις αποδοχές που αντιστοιχούν σε αυτή.

13. Η καταβολή του ποσού της εξαγοράς γίνεται:

α) Εφάπαξ, μέσα σε τρεις μήνες από την κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης με έκπτωση 2% για κάθε έτος εξαγοράς. Εξαγορά χρόνου που υπολείπεται του ενός έτους δεν τυγχάνει έκπτωσης.

β) Σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, ανάλογα με τον αριθμό των μηνών που αναγνωρίζονται (τόσες δόσεις όσοι οι μήνες που αναγνωρίζονται). Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής δόσης, το ποσό αυτής επιβαρύνεται με τα προβλεπόμενα πρόσθετα τέλη.

γ) Σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξησης του ποσού της σύνταξης, το ποσό εξαγοράς παρακρατείται κάθε μήνα από τη σύνταξη και μέχρι την εξόφληση ποσό ίσο με το 25% του ποσού της σύνταξης.

14. Βασική προϋπόθεση για να αποκτήσει ένας ή μια ασφαλισμένη το δικαίωμα αναγνώρισης – εξαγοράς πλασματικών ετών ασφάλισης είναι να έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 3.600 ημέρες (12 έτη) πραγματικής ή/και προαιρετικής κύριας ασφάλισης.

15. Για αγρότες αυτοαπασχολούμενους και επαγγελματίες σε κάθε μήνα ασφάλισης πληρώνεται η εισφορά την οποία έχει επιλέξει ο ασφαλισμένος κατά το έτος υποβολής της αίτησης αναγνώρισης. Δηλαδή, ασφαλιστική κλάση επί τους μήνες εξαγοράς.