Αγροτικά

Στοιχεία που προκαλούν προβληματισμό για τη γεωργία στην Ελλάδα

15 May, 2019 ΑΓΡΟΤΙΚΑOIKONOMIAΑΡΘΡΑ

Στοιχεία που προκαλούν προβληματισμό για τη γεωργία στην Ελλάδα

Ένας στους 3 παράτησε τη γεωργία στην Ελλάδα!

Εκατό χιλιάδες νεοεισερχόμενοι στη γεωργία αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη γη, ή να μην ασχοληθούν καν, στο χρονικό διάστημα από 2007 έως 2017. Στη συγκεκριμένη δεκαετία μπήκαν στο αγροτικό επάγγελμα 315.263 Έλληνες, εκ των οποίων ο ένας στους τρεις τα έχει ήδη παρατήσει.

Αντίστοιχα, οι πιο νέοι προχώρησαν σε ένα στοιχειώδες επιχειρηματικό πλάνο, κυρίως επειδή ήθελαν να µπουν σε πρόγραμμα πρώτης εγκατάστασης, ανέλαβαν δεσμεύσεις που έπρεπε να ικανοποιήσουν, αλλά, και πάλι, το 21% από αυτούς πλέον βρέθηκε εκτός γεωργίας!

Τα στοιχεία αυτά αναφέρονται σε μεταπτυχιακή έρευνα µε τίτλο «Το προφίλ των νεοεισερχόμενων στον αγροτικό τομέα τη δεκαετία 2007-2017» της Ζωής Πολιτοπούλου από το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Πάτρας, που επιχειρεί να δώσει τις πραγματικές διαστάσεις της γεωργίας µε τα στοιχεία που παραθέτει.

Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, στη διάρκεια της δεκαετίας παρατηρήθηκε κινητικότητα όταν ξεκίνησε το καθεστώς χορήγησης δικαιωμάτων από το Εθνικό Απόθεμα. Με δεδομένο πως προτεραιότητα σε αυτό έχουν νεοεισερχόμενοι και νεαροί αγρότες, οι νέοι νοίκιασαν γη προκειμένου να τύχουν χορήγησης δικαιωμάτων.

Παρομοίως το πρόγραμμα της πρώτης εγκατάστασης το 2009 και το 2014 οδήγησε πολλούς νέους αγρότες να ξεκινήσουν τη δραστηριότητά τους. Ως εκ τούτου, οι διαχειριστές των εκμεταλλεύσεων (παλιοί αγρότες) είτε μεταβίβασαν κάποια από τα δικαιώματα, αγροτεμάχια και ζώα σε ένα µέλος της οικογένειάς τους είτε νοίκιασαν την εκμετάλλευσή τους.

Το καθεστώς πρόωρης συνταξιοδότησης (Μέτρο 113 του Αλ. Μπαλτατζή) υπήρξε ακόμα ένα κίνητρο για να εγκαταλείψουν το επάγγελμα οι γηραιότεροι. Οπότε οι διαχειριστές των εκμεταλλεύσεων έβαλαν μπροστά νεαρούς αγρότες ως διαδόχους ώστε να λάβουν την επιδότηση.

Οι αλλαγές στον νόμο περί συνταξιοδοτήσεων το 2016 δημιούργησαν ανησυχία στον αγροτικό κόσμο και οδήγησαν σε 70.000 μεταβιβάσεις. Μετά τις διευκρινίσεις πως οι ήδη συνταξιούχοι δε θα δουν μείωση στη σύνταξή τους κατά 40%, η κατάσταση ομαλοποιήθηκε.

Εγκαταλείψεις

Με προβάδισμα προσεγγίζουν το Εθνικό Απόθεμα νεοεισερχόμενοι και νέοι αγρότες.

Όλο και περισσότερες αιτήσεις γίνονται από νέους στο αγροτικό επάγγελμα µε στόχο την κατανομή νέων δικαιωμάτων.

Ωστόσο, ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου και αντιπρόεδρος της Ομάδας Αμπελουργών και Ελαιοκαλλιεργητών Κρήτης, Μύρων Χιλετζάκης, τόνισε στη “Νέα Κρήτη” χθες ότι θεωρεί ως απολύτως φυσιολογικό να εγκαταλείπουν τη γεωργία τόσο οι 50άρηδες όσο και οι νεότεροι, αφού, όπως επισημαίνει, δε φτάνει μόνο η επιδότηση, όταν δεν υπάρχει καμία άλλη ουσιαστική στήριξη από το κράτος.

Μύρων Χιλετζάκης, αντιπρόεδρος ΕΑΣΗ

«Η ανεργία έχει οδηγήσει πολλούς ανθρώπους να αναζητήσουν διεξόδους στη γεωργία. Είναι όμως πάρα πολύ δύσκολο ένας πενηντάρης που θέλει να επιστρέψει στη γη να ξεκινήσει απ’ το μηδέν. Καταλαβαίνουμε ότι τα οικονομικά ενός ανθρώπου που η επιχείρησή του έχει μείνει έξω ή ενός ανθρώπου που έχει μείνει άνεργος από τη μια μέρα στην άλλη λόγω της κατάρρευσης του επαγγέλματός του είναι πενιχρά. Και επομένως αυτός ο άνθρωπος δεν μπορεί αύριο το πρωί να πάει να πάρει ένα τρακτέρ - βασική αρχή της καλλιέργειας πλέον αν θέλεις να είσαι ανταγωνιστικός - που η αξία του είναι περίπου 50.000 ευρώ», λέει χαρακτηριστικά στην εφημερίδα "ΝΕΑ ΚΡΗΤΗ"ο Μύρων Χιλετζάκης.

«Το να πάρει κάποιος την περιουσία του πατέρα του και να του μεταβιβάσει ο πατέρας του μια ενίσχυση 3.000, 4.000, 5.000 ή και 10.000 ευρώ, επειδή ενεργοποίησε τα χωράφια της οικογένειας, αυτό αφορά μόνο το καλλιεργητικό κόστος. Το κόστος εγκατάστασης, όμως, είναι το πιο σημαντικό. Επομένως, οι άνθρωποι, είτε αυτοί είναι νέοι κάτω των 40 ετών είτε αυτοί είναι άνω των 40 ετών και θεωρούνται παραγωγικοί άνθρωποι, για να μπορέσουν να μείνουν στη γη πρέπει να παίρνουν από το κράτος πιο ουσιαστικά κίνητρα. Αν πραγματικά δε θέλουμε ανεργία στη χώρα και αν πραγματικά θέλουμε σε αυτή τη χώρα να ξυπνήσει ο κοιμώμενος γίγαντας που λέγεται αγροτική οικονομία, πρέπει να δοθούν κίνητρα όχι μόνο στους 40 και κάτω, αλλά θα πρέπει να δοθούν κίνητρα και από την ηλικία των 40 ετών και πάνω»...

Εξάλλου, ο Μύρων Χιλετζάκης εξηγεί επίσης ότι ένας άνθρωπος στα 40 και τα 50 του, από τη στιγμή που μένει άνεργος, δεν μπορεί πια λόγω ηλικίας να φύγει μετανάστης σε άλλη χώρα. Αντιθέτως, αυτό είναι ευκολότερο στον νέο των 25 χρόνων. Επομένως, στην αγροτική οικονομία θα μπορούσαν με ουσιαστικά κίνητρα να βρουν δουλειά αυτοί οι άνθρωποι. Έτσι, από τη μια θα έχουμε μείωση της ανεργίας και από την άλλη θα έχουμε την αύξηση της παραγωγής των αγροτικών προϊόντων, που τόσο έχουμε ανάγκη για την κάλυψη των διατροφικών αναγκών του λαού μας, προκειμένου παράλληλα να μειώσουμε τις εισαγωγές και να αυξήσουμε τις εξαγωγές των αγροτικών μας προϊόντων.