Αρθρογραφία

Κλιματική αλλαγή: Πώς επηρεάζονται οι τιμές και η διαθεσιμότητα των προϊόντων

imerisia.gr 21 August, 2024 ΑΡΘΡΑ

Κλιματική αλλαγή: Πώς επηρεάζονται οι τιμές και η διαθεσιμότητα των προϊόντων

Ηφράση «φτερνίζεται η Αμερική και κρυολογεί η Ευρώπη» συχνά χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει μια αναταραχή στη Wall Street στις αγορές της Ευρώπης. Όμως, κάτι αντίστοιχο μπορεί να συμβεί και στην πορεία των τιμών των προϊόντων, επηρεάζοντας τις αγορές παγκοσμίως.

Τι μπορεί να συμβεί; Κακές καιρικές συνθήκες στην Ισπανία, όπως καύσωνες και λειψυδρίες, ενδέχεται να επηρεάσουν τις τιμές του ελαιολάδου στις ΗΠΑ. Αντίστοιχα, οι καιρικές συνθήκες στη Γκάνα και στην Ακτή Ελεφαντοστού μπορεί να προκαλέσουν αύξηση των τιμών σε σοκολάτες στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονται ολοένα και πιο έντονες στην καθημερινότητα των πολιτών. Οι τιμές για συγκεκριμένα αγαθά ενδέχεται να παρουσιάζουν σημαντικές αυξομειώσεις, ενώ δεν αποκλείεται να προκύψουν και προβλήματα επάρκειας. Οι θεομηνίες μπορούν να προκαλέσουν καταστροφές σε ένα μέρος του κόσμου και οι επιπτώσεις τους να είναι ιδιαίτερα σημαντικές σε άλλα, τελείως διαφορετικά μέρη.

Σύμφωνα με το περιοδικό TIME, η κλιματική αλλαγή επηρεάζει σοβαρά την τιμή ορισμένων προϊόντων. Για παράδειγμα, η σοβαρή ξηρασία στη Μεσόγειο έχει μειώσει την παραγωγή ελιάς στην Ισπανία κατά 40%, με αποτέλεσμα αύξηση της τιμής του ελαιόλαδου κατά 27% για τους Αμερικανούς καταναλωτές τον Ιούνιο.

Αντίστοιχα, οι τιμές για κάποιους τύπους σοκολάτας, όπως η Freddo της Cadbury, έχουν αυξηθεί κατά 200% φέτος στην Αυστραλία, με αναμενόμενες παρόμοιες αυξήσεις και στις ΗΠΑ, λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών που πλήττουν τους μικροκαλλιεργητές κακάο στη Γκάνα και την Ακτή Ελεφαντοστού.

Απαιτείται παγκόσμια συνεργασία

Το TIME προτείνει ότι η παγκόσμια συνεργασία στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής θα μπορούσε να είναι η λύση, χρησιμοποιώντας τη συνεργασία για το εμβόλιο κατά του Covid ως παράδειγμα.

Οι εφοδιαστικές αλυσίδες τροφίμων, από τις πιο κρίσιμες παγκοσμίως, αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής. Ακραία καιρικά φαινόμενα, άνοδος της θερμοκρασίας και λειψυδρία επηρεάζουν την απόδοση και την ποιότητα των καλλιεργειών. Καταστροφές σε χώρες παραγωγής σιταριού, όπως η Αργεντινή, επηρεάζουν βασικά προϊόντα όπως δημητριακά, ζυμαρικά και ψωμί. Οι τιμές του σιταριού έχουν παρουσιάσει μεγάλες διακυμάνσεις από το 2021 και μετά, λόγω ξηρασίας στην Αργεντινή και του πολέμου στην Ουκρανία, με τις εταιρείες τροφίμων να αυξάνουν προληπτικά τις τιμές.

Ο αντίκτυπος των μέτρων προστασίας

Πολλές κυβερνήσεις λαμβάνουν μέτρα προστασίας για να διαφυλάξουν τα εθνικά τους συμφέροντα. Ωστόσο, αυτά τα μέτρα συχνά επιτείνουν το πρόβλημα, προκαλώντας αυξήσεις τιμών που πλήττουν δυσανάλογα τους καταναλωτές με χαμηλότερο και μεσαίο εισόδημα. Οι αγρότες, που είναι και καταναλωτές, βρίσκονται σε δύσκολη θέση, δαπανώντας περισσότερα χρήματα για τρόφιμα από όσα κερδίζουν από την καλλιέργεια.

Πολιτικές όπως το nearshoring (μετεγκατάσταση αλυσίδων εφοδιασμού σε γειτονικές χώρες) ή το friendshoring (μετεγκατάσταση σε συμμαχικά έθνη) μπορεί να είναι χρήσιμες για άλλες βιομηχανίες, αλλά δεν επαρκούν για τα τρόφιμα. Πιπεριές Sriracha δεν μπορούν να αναπτυχθούν στη Μινεάπολη και αβοκάντο δεν μπορούν να αναπτυχθούν στον Καναδά, ανεξαρτήτως της χώρας προέλευσης.

Η λύση απαιτεί μια ριζική επανεξέταση της προσέγγισης για την οικοδόμηση ανθεκτικότητας στις αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων. Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά: «Χρειαζόμαστε μια παγκόσμια, συλλογική προσπάθεια που να είναι προληπτική και όχι αντιδραστική. Παράδειγμα προς μίμηση είναι η επένδυση της Αιθιοπίας σε καλλιέργειες ανθεκτικές στην ξηρασία, η οποία αύξησε τις αποδόσεις κατά 40% και βελτίωσε την επισιτιστική ασφάλεια, αποδίδοντας 2 έως 4 δολάρια για κάθε 1 δολάριο που δαπανάται. Η συνεργασία, όπως δείχνει η ανάπτυξη 5 δισεκατομμυρίων εμβολίων κατά του Covid μέσα σε 18 μήνες, μπορεί να επιφέρει θετικά αποτελέσματα και για την επισιτιστική κρίση. Η παγκόσμια συνεργασία και όχι η απομονωτική νοοτροπία είναι ζωτικής σημασίας για να αντιμετωπίσουμε την πρόκληση αυτή».