Γνώμες

Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε

του Νικόλαου Παναγιώτου 01 May, 2018 ΓΝΩΜΕΣ

Η ιδέα της απαγωγής ανώτατου Γερμανού αξιωματικού είχε τεθεί επί τάπητος ήδη απ’ τον Ιούνιο του 1942.

Ο Εγγλέζος Γιαν Φίλντινγκ είχε προτείνει την απαγωγή του διοικητή του φρουρίου Κρήτης, Αλεξάντερ Αντρέ. Οι προθέσεις του Φίλντινγκ δεν καρποφόρησαν, αλλά, σχεδόν ένα χρόνο μετά, η ιδέα του επανήλθε στην επιφάνεια.

Η καταστροφή της Βιάννου, το Σεπτέμβρη του 1943, επανέφερε την ιδέα της απαγωγής. Στόχος ήταν ο ιθύνων νους του βιαννίτικου ολοκαυτώματος, ο αιμοδιψής στρατηγός Μύλλερ.

Το Συμμαχικό Στρατηγείο ανέθεσε την επιχείρηση της απαγωγής του Μύλλερ στον ταγματάρχη Πάτρικ Λη Φέρμορ, ο οποίος με τη συνδρομή του νεαρού μα ικανότατου Στάνλεϋ Μος, και ομάδας Κρητικών αντιστασιακών, θα προσπαθούσε να φέρει εις πέρας αυτή την τόσο λεπτή αποστολή.

Στις 4 Φλεβάρη του 1944, ο Φέρμορ προσγειώνεται με αλεξίπτωτο στο οροπέδιο του Καθαρού. Ένα μήνα μετά, το βράδυ της 4ης Απριλίου, φτάνουν στον Τσούτσουρα μέσω θαλάσσης ο λοχαγός Στάνλεϋ Μος μαζί με τους Μανόλη Πατεράκη και Γιώργο Τυράκη. Το σχέδιο έμπαινε δειλά-δειλά σ’ εφαρμογή. Στο μεσοδιάστημα της άφιξης του Φέρμορ και των συναγωνιστών του, τα πράγματα πήραν ανέλπιστη τροπή... Ο στόχος της επιχείρησης είχε αλλάξει. Πρώτη του Μάρτη, ο μισητός στρατηγός Μύλλερ αντικαταστάθηκε από το στρατηγό Χάινριχ Κράιπε. Έναν μάλλον κουρασμένο στρατιωτικό, ο οποίος, μετά την παρουσία του στη γραμμή Λένινγκραντ και το Ανατολικό Μέτωπο, φιλοδοξούσε να βρει στην Κρήτη συνθήκες ηπιότερες, αλλά ατύχησε.

Η ομάδα Φέρμορ, μετά από μέρες συσκέψεων και παρακολουθήσεων των κινήσεων του στρατηγού, κατέληξε στην τελική μορφή του σχεδίου.

Η ενέδρα είχε στηθεί και η ομάδα περίμενε το αυτοκίνητο του στρατηγού ταμπουρωμένη στη στροφή που ενώνει το δρόμο των Αρχανών με το Ηράκλειο. Στις 9:30 το βράδυ το πολυτελές Opel του στρατηγού κάνει την εμφάνισή του, ασυνόδευτο και επιβλητικό.

Οι Φέρμορ και Μος, φορώντας γερμανικές στολές και υποδυόμενοι τα όργανα της στρατιωτικής αστυνομίας, έκαναν σήμα στον οδηγό του Κράιπε να σταματήσει. Ζήτησαν τα χαρτιά των επιβαινόντων, αλλά πριν καν εκείνοι προλάβουν να τους τα δείξουν βρέθηκαν ακινητοποιημένοι στα χέρια των αντιστασιακών. Όλα έβαιναν καλώς.

Ο Κράιπε βρέθηκε δεμένος στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου του, το οποίο θα χρησιμοποιούσαν οι απαγωγείς για να βγουν εκτός Ηρακλείου. Για να φανούν πειστικότεροι, ο Φέρμορ, καθήμενος στη θέση του συνοδηγού, φόρεσε το πηλίκιο του στρατηγού, την ώρα που ο εξίσου γερμανοντυμένος Μος θα τελούσε χρέη σοφέρ.

Το Opel τού στρατηγού, σκορπίζοντας δέος στα μάτια των Γερμανών στρατιωτών, κατάφερε αλώβητο να περάσει 22 μπλόκα.

Οι Γερμανοί εξεμάνησαν μετά το πέρας της γνωστοποίησης τη απαγωγής. Τις υποψίες των κατακτητών σχεδόν ενστικτωδώς συγκέντρωσε ο Ψηλορείτης. Πράγματι, οι απαγωγείς του Κράιπε κατευθύνονταν προς τα εκεί. H έντονη παρουσία αναγνωριστικών αεροπλάνων τύπου Fieseler Storch έκανε δύσκολη τη ζωή των αντιστασιακών, οι οποίοι δε θα τα είχαν καταφέρει χωρίς τη σπουδαία βοήθεια των ομάδων Ξυλούρη και Πετρακογιώργη.

Το βράδυ της 14ης Μαΐου, στις 11, ένα συμμαχικό πλοίο ML, υπό τις διαταγές του καπετάνιου Μπράιαν Κόουλμαν, προσέγγισε τον Περιστερέ του Ροδάκινου. Ο Κράιπε θα άφηνε για πάντα την Κρήτη, καθώς με τη συνοδεία του ίδιου του Φέρμορ επιβιβάστηκε στο τορπιλοφόρο και αναχώρησε για τη Μάρσα Μάτρουχ της Αιγύπτου. Ένα από τα σπουδαιότερα ανδραγαθήματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου είχε ολοκληρωθεί επιτυχώς, γεμίζοντας περηφάνια τους Κρητικούς. Και όπως παρατήρησε ο Μανούσος Μανουσάκης, «την επόμενη μέρα όλοι ένιωθαν δύο πόντους ψηλότεροι»...

ΠΗΓΕΣ:
Πάτρικ Λη Φέρμορ, “Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε”, εκδόσεις “Μεταίχμιο”
Antony Beevor, “Κρήτη - Η μάχη και η Αντίσταση”, εκδόσεις “Γκοβόστη”
Δημοσθένης Κούκουνας, “Η Κρήτη υπό κατοχή”, εκδόσεις “Ariston Books”