Έρχεται η ώρα για την «Ελληνική Pisa»: 6.000 μαθητές θα συμμετάσχουν στις εθνικές εξετάσεις
Για δεύτερη χρονιά θα διενεργηθούν φέτος σε εθνικό επίπεδο, οι εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα για μαθητές της ΣΤ΄ τάξης των Δημοτικών σχολείων και της Γ΄ τάξης των Γυμνασίων σε θέματα που περιέχονται στα προγράμματα σπουδών των γνωστικών αντικείμενων της Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών. Οι εξετάσεις θα υλοποιηθούν σε αντιπροσωπευτικό δείγμα τουλάχιστον 6.000 μαθητών σε ανώνυμη βάση, από τουλάχιστον 600 συμμετέχουσες σχολικές μονάδες στρωματοποιημένης δειγματοληψίας.
Η χρονική διάρκεια της εξέτασης ορίζεται σε 75 λεπτά ανά γνωστικό αντικείμενο, με ενδιάμεσο εσωτερικό διάλειμμα 30 λεπτών. Πέρυσι οι εξετάσεις έγιναν στις 18 Μαΐου με τη συμμετοχή 11.411 μαθητών. Σκοπός των εξετάσεων αυτών είναι η εξαγωγή πορισμάτων σχετικά με την πορεία της υλοποίησης των Προγραμμάτων Σπουδών και τον βαθμό επίτευξης των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων. Η «ελληνική PISA» εντάσσεται στην πρωτοβουλία του Υπουργείου Παιδείας για χάραξη εκπαιδευτικής πολιτικής στη βάση μετρήσιμων αποτελεσμάτων του εκπαιδευτικού συστήματος. Τα θέματα των Εθνικών Εξετάσεων Διαγνωστικού Χαρακτήρα είναι διατυπωμένα, έτσι ώστε:
1. να αναδείξουν ποιους από τους επιδιωκόμενους στόχους των ΠΣ επιτυγχάνουν σε υψηλότερο βαθμό οι μαθητές και οι μαθήτριες
2. να εντοπίσουν ποιους από τους στόχους δυσκολεύονται να επιτύχουν και 3. να προσδιορίσουν τις αιτίες στις οποίες δυνητικά οφείλονται οι εντοπιζόμενες δυσκολίες. Απώτερος στόχος του εγχειρήματος είναι η διαμόρφωση συγκεκριμένων προτάσεων που αφορούν στη χάραξη εκπαιδευτικής πολιτικής από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων για παρεμβάσεις βελτίωσης της παρεχόμενης εκπαίδευσης στο γλωσσικό μάθημα και τα μαθηματικά.
Τι θα ισχύσει για το 2023
Η Επιστημονική Επιτροπή, αποτελούμενη από μέλη της Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε.) και του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ), επικαιροποιεί το υπάρχον πλαίσιο διενέργειας εξετάσεων διαγνωστικού χαρακτήρα που εφαρμόστηκε το Μάιο του 2022, και έχει την εποπτεία στις διαδικασία στις τις φετινές εξετάσεις, στις οποίες θα προστεθούν και ανοικτού τύπου σύντομης απάντησης ερωτήσεις, πλην του κλειστού τύπου, που υπήρχαν αποκλειστικά πέρυσι. Κατόπιν μελέτης και αποτίμησης των αποτελεσμάτων των Εθνικών Εξετάσεων Διαγνωστικού Χαρακτήρα (ν. 4823/2021) – «ελληνικής PISA» 2021-2022, η αρμόδια Επιστημονική Επιτροπή (Ε.Ε.) προέβη στη διατύπωση συμπερασμάτων και προτάσεων, οι οποίες κατατέθηκαν στην Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, κ. Νίκη Κεραμέως, προκειμένου να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο της χάραξης εκπαιδευτικής πολιτικής με στόχο τη βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Οι εν λόγω εξετάσεις διενεργήθηκαν για πρώτη φορά στις 18 Μαΐου 2022 σε 554 Σχολεία, Δημοτικά (ΣΤ’ τάξη) και Γυμνάσια (Γ’ τάξη), όλων των τύπων όλης της χώρας, με τη συμμετοχή 11.411 μαθητών. Τα κύρια σημεία της Έκθεσης της Ε.Ε., ανά γνωστικό αντικείμενο και βαθμίδα εκπαίδευσης, συνοψίζονται στα εξής:
Ως προς το μάθημα της Γλώσσας κρίνεται αναγκαίο να ενδυναμωθεί η κειμενοκεντρική προσέγγιση του γλωσσικού μαθήματος με εστίαση στην παιδαγωγική των πολυγραμματισμών και στη νοηματοδότηση της γλωσσικής πολυμορφίας και ετερότητας. Έμφαση θα πρέπει να δοθεί στη διαχείριση και οργάνωση της πληροφορίας, στις τεχνικές πύκνωσης του λόγου, στην αξιοποίηση δραστηριοτήτων εμβάθυνσης καθώς και στην καλλιέργεια μεταγνωστικών ικανοτήτων μέσω σύγχρονων διδακτικών προσεγγίσεων.
Αντίστοιχα, ως προς το μάθημα των Μαθηματικών αναδεικνύεται η ανάγκη εμπέδωσης βασικών μαθηματικών εννοιών μέσω της συστηματικής εξάσκησης στην επίλυση προβλημάτων καθώς και η ενίσχυση του μαθηματικού συλλογισμού και της επιχειρηματολογίας μέσα από μετατοπίσεις στη διδακτική πρακτική που εστιάζουν στη συμπερίληψη και στη σύνδεση των Μαθηματικών με τον πραγματικό κόσμο.
Τα συμπεράσματα αυτά ελήφθησαν υπόψη κατά το φετινό σχεδιασμό του θεσμού. Οι αλλαγές αυτές αφορούν σε μια ορθολογικότερη κατανομή των ερωτήσεων ανά επίπεδο δυσκολίας στους επιμέρους θεματικούς άξονες, ενώ σημαντική καινοτομία αποτελεί η εισαγωγή ερωτήσεων ανοιχτού τύπου, μέσω των οποίων μπορεί να αποτυπωθεί ακριβέστερα η πορεία του συλλογισμού και οι δυνατότητες γραπτής έκφρασης των μαθητών. Σε επίπεδο διατύπωσης προτάσεων εκπαιδευτικής πολιτικής σημειώνεται ότι η ανάγκη ενίσχυσης της κριτικής σκέψης των μαθητών, όπως προέκυψε μέσα από την πρώτη εφαρμογή των Εθνικών Εξετάσεων Διαγνωστικού Χαρακτήρα, συνιστά κυρίαρχη βάση στην οποία θεμελιώνονται οι προωθούμενες αλλαγές στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, με αφετηρία την εκπόνηση των νέων Προγραμμάτων Σπουδών. Πιο συγκεκριμένα, η καλλιέργεια της προσληπτικής ικανότητας των μαθητών/-τριών μέσω της ανάπτυξης της συνδυαστικής κριτικής σκέψης, που βασίζεται στη διερευνητική προσέγγιση της γνώσης (σε επίπεδο γλωσσικού και μαθηματικού γραμματισμού), προάγεται μέσα από τα νέα Προγράμματα Σπουδών και ενισχύεται με την εισαγωγή του «πολλαπλού βιβλίου», μέσω του οποίου και ειδικότερα μέσω της σύνδεσής του με τη δημιουργία αποθετηρίων ψηφιακών μαθησιακών αντικειμένων, οι μαθητές και οι μαθήτριες θα έρχονται σε επαφή και άμεση αλληλεπίδραση με έναν ανοιχτό ψηφιακό κόσμο γνώσης και πληροφορίας.
