Αρθρογραφία

Ελαιόλαδο: Σε υψηλά επίπεδα η τιμή στην Κρήτη

neakriti.gr 19 November, 2021 ΑΡΘΡΑ

Ελαιόλαδο: Σε υψηλά επίπεδα η τιμή στην Κρήτη

Μέχρι και 3,50 ευρώ το κιλό έχει φτάσει στην Κρήτη η τιμή παραγωγού του εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου στο ξεκίνημα της νέας ελαιοκομικής περιόδου. Πάντως, η μέση τιμή που θα διαμορφωθεί πιθανότατα μέσα στην ερχόμενη ή και τη μεθεπόμενη εβδομάδα θωρείται ότι θα κυμαίνεται από 3,20 έως 3,30 ευρώ το κιλό στην οξύτητα των τριών γραμμών για τα περισσότερα φρέσκα λάδια, καθώς θα μπουν στην αγορά οι πρώτες μεγάλες ποσότητες και θα έχουμε και πιο ενδεικτικές τιμολογήσεις στο προϊόν. Η εκτίμηση αυτή ανήκει στον πρόεδρο του Συνδέσμου Ελαιουργών Νομού Ηρακλείου Βαγγέλη Πρωτογεράκη, που μίλησε στη «ΝΚ» την Πέμπτη 18 Νοεμβρίου, «χαμηλώνοντας» λίγο τις προσδοκίες που εξέφραζε μέχρι και πριν από ένα μήνα.

Ωστόσο, θεωρείται σίγουρο ότι φέτος οι τιμές παραγωγού θα είναι καλύτερες από πέρυσι, με τον πρόεδρο των ελαιουργών να τονίζει ότι οι σημερινές συγκυρίες, με την Ιταλία να μη ζητάει λάδι από τη χώρα μας, δημιουργούν υπόνοιες για μεγάλα αποθέματα στις εγκαταστάσεις των Ιταλών, σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο!

Όπως δηλώνει στην εφημερίδα μας ο κ. Πρωτογεράκης, «εμείς φέτος ως Κρήτη έχουμε ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα, που δεν είναι άλλο από την ποιότητα. Μάλιστα, αυτό το πλεονέκτημα το έχουμε επίσης και σε σύγκριση με τους Ιταλούς. Ωστόσο, η Ιταλία “έκλεισε” την προηγούμενη περίοδο με μια τιμή που με τη νέα ελαιοκομική περίοδο όχι μόνο δεν παρέμεινε, αλλά μειώθηκε απότομα και σε μη φυσιολογικό ποσοστό, γεγονός που δείχνει να οφείλεται στην ύπαρξη μεγάλων αποθεμάτων στις εγκαταστάσεις των Ιταλών εμπόρων».

Η αλήθεια είναι πάντως ότι στο Ηράκλειο υπάρχουν ελαιουργοί που προφορικά έχουν «δώσει» στους ελαιοπαραγωγούς τιμές από 3,20 έως 3,30 ευρώ το κιλό για το φρέσκο λάδι. Αλλά, σύμφωνα με τον κ. Πρωτογεράκη, σημασία έχει αυτές οι τιμές να αποτυπωθούν και στα τιμολόγια από τη μια, και από την άλλη να είναι ο μέσος όρος των τιμών και όχι κάποιες μεμονωμένες τιμές αγοραστών, που θέλουν να «τραβήξουν» το ενδιαφέρον των παραγωγών για τις πρώτες, όμως, μόνο και μικρές ποσότητες του φετινού ελαιόλαδου.

Έτσι, ο ίδιος εκτιμά ότι η ερχόμενη εβδομάδα θα «ξεκαθαρίσει την εικόνα» της αγοράς. Δεν περιμένει όμως για αρχή να πληρωθούν λάδια πάνω από τα 3,20 και μετά βίας 3,30 ευρώ το κιλό. «Το 3,30 ευρώ το κιλό το βλέπω να είναι μια εφικτή τιμή, αλλά μάλλον για το επόμενο διάστημα», σύμφωνα με τον ίδιο. Βέβαια, όπως γίνεται πάντα, σίγουρα θα υπάρχουν και τιμές που θα κυμαίνονται σε μεγαλύτερα επίπεδα, αλλά θα είναι μεμονωμένες και δε θα αντιπροσωπεύουν τον μέσο όρο των τιμών.

«Πριν από 20 μέρες η Πελοπόννησος “δούλεψε” το φρέσκο λάδι, όπως μαθαίνουμε, σε μια παραδοτέα στην Ιταλία τιμή στα 3,25 ευρώ το κιλό στην οξύτητα των τριών γραμμών. Όταν λέμε “παραδοτέο” το λάδι, να υπολογίζετε ότι ο παραγωγός πληρώνεται κατά περίπου 15 λεπτά το κιλό πιο κάτω, εφόσον θα αφαιρεθεί η προμήθεια και το κόστος των μεταφορικών».

Στο μεταξύ, ο πρόεδρος των ελαιουργών τονίζει ότι η πτώση της τιμής παραγωγού στην Ιταλία μέσα σε λίγες μέρες ήταν μεγάλη, αφού, από τα 4,20 ευρώ το κιλό στο λάδι της περυσινής χρονιάς, η τιμή για το φρέσκο λάδι δεν ξεκίνησε πάνω από τα 3,50 ευρώ το κιλό. Ωστόσο, δεν αλλάζει το σκηνικό σε σχέση με τις μειωμένες παραγωγές όλων των χωρών, πλην της Τυνησίας, όπως λέει ο Βαγγέλης Πρωτογεράκης, και ούτε βέβαια η διαπίστωση που υπάρχει για μια καλύτερη χρονιά φέτος, σε σχέση με την περυσινή. Όχι μόνο από άποψη τιμών, αλλά και από άποψη ποιότητας και απόδοσης. «Ενώ είναι νωρίς ακόμα, βλέπουμε να αλέθουμε και να βγάζουμε κατά μέσον όρο κάτω από τα 5 κιλά ελαιοκάρπου για την παραγωγή ενός κιλού ελαιολάδου, κάτι που θα βελτιωθεί ακόμα περισσότερο όσο μπαίνουμε πιο πολύ στην παραγωγή του προϊόντος».

Έρευνα ΕΦΕΤ - Ελαιόλαδο προτιμούν τα ελληνικά νοικοκυριά

Την ίδια ώρα, στο πλαίσιο της εμβληματικής Δράσης «Οι Δρόμοι της Ελιάς» και με στόχο τη διαμόρφωση στοχευμένων πολιτικών ευαισθητοποίησης των καταναλωτών σχετικά με το ελαιόλαδο και την επιτραπέζια ελιά, διενεργήθηκε για λογαριασμό του ΕΦΕΤ, από την εταιρεία Hellenic Research House, πανελλαδική μελέτη σχετικά με τις γνώσεις, τη στάση και τη συμπεριφορά των Ελλήνων καταναλωτών ως προς την επιλογή, την ασφάλεια και τη νοθεία του ελαιόλαδου και της επιτραπέζιας ελιάς.

Τα βασικότερα ευρήματα της έρευνας ήταν τα ακόλουθα:

Επιβεβαιώθηκε ότι η κατανάλωση του ελαιολάδου είναι εξαιρετικά υψηλή στην Ελλάδα, δεδομένου ότι 2 μόλις νοικοκυριά (επί συνόλου 859 που ρωτήθηκαν) εξαιρέθηκαν από την έρευνα λόγω μη κατανάλωσης ελαιολάδου.
Το ελαιόλαδο χρησιμοποιείται από τα νοικοκυριά σε όλους τους τρόπους μαγειρέματος, με αποκλειστική χρήση στις σαλάτες και τα μαγειρευτά, παράλληλη χρήση με σπορέλαια στο τηγάνισμα και παράλληλη χρήση με το βούτυρο για την παρασκευή γλυκών.
Η πλειοψηφία των νοικοκυριών (57%) ανέφερε ότι χρησιμοποιεί εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, το οποίο προμηθεύεται από συγγενείς, φίλους και γνωστούς σε ποσοστό 74%.
Η αγορά τυποποιημένου ελαιολάδου φάνηκε να συνδέεται με την πρόσβαση στην παραγωγή ελαιολάδου - το 59% όσων δεν έχουν πρόσβαση αγοράζουν τυποποιημένο, έναντι πολύ μικρού αριθμού (7%) όσων έχουν πρόσβαση.
Για όσους αγοράζουν τυποποιημένο ελαιόλαδο, τα βασικά κριτήρια επιλογής είναι η τιμή (54%), η οξύτητα (44%) και η γεωγραφική ένδειξη (39%), ενώ το 63% αγοράζει σταθερά συγκεκριμένη μάρκα.
Γενικά το ελαιόλαδο θεωρείται από τους Έλληνες καταναλωτές ως ανώτερο των άλλων φυτικών ελαίων (91% το θεωρούν πιο θρεπτικό/υγιεινό).
Η γνώση για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου φάνηκε να ποικίλλει, με αρκετούς καταναλωτές να μπερδεύονται. Παρότι το 54% των συμμετεχόντων γνώριζαν ότι το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο έχει οξύτητα μικρότερη του 0,8, μόνο το 19% γνώριζε ότι ένα ελαιόλαδο μπορεί να είναι πικρό ή πικάντικο στη γεύση επειδή είναι πλούσιο σε φαινολικά συστατικά, τα οποία έχουν ευεργετικές ιδιότητες.
Ένα άλλο ενδιαφέρον εύρημα είναι ότι το 59% καταναλώνει το ελαιόλαδο 6 μήνες μετά την παραγωγή του για να “ηρεμήσει” η γεύση του. Σε γενικές γραμμές, η διάρκεια ζωής των εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων κυμαίνεται μεταξύ 9 και 18 μηνών, ανάλογα με άλλους συνακόλουθους παράγοντες, όπως είναι η θερμοκρασία ή η χημική σύνθεση. Η ιδανική θερμοκρασία για τη διατήρηση του ελαιολάδου είναι περίπου 23οC, ενώ η αποθήκευσή του σε υψηλές θερμοκρασίες (π.χ. κοντά στους 40οC) υποβαθμίζει την ποιότητά του.
Η αποθήκευση του ελαιολάδου γίνεται από το 95% των νοικοκυριών ορθώς σε σκιερό και δροσερό μέρος, όμως χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό ακατάλληλα δοχεία. Συγκεκριμένα, μόλις το 16% των νοικοκυριών που συμμετείχαν δήλωσαν ότι χρησιμοποιούν σκούρα γυάλινα μπουκάλια, ενώ το 61% χρησιμοποιεί μεταλλικά δοχεία και τενεκέδες. Το ελαιόλαδο που παραμένει σε τενεκέδες έρχεται σε επαφή με περισσότερο οξυγόνο όσο περνάει ο χρόνος, το οποίο μπορεί να υποβαθμίσει τη συνολική ποιότητα του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου και τη διάρκεια ζωής του κατά την αποθήκευση.
Οι Έλληνες καταναλωτές δε φαίνεται να ανησυχούν ιδιαίτερα για τη νοθεία του ελαιολάδου (16% μόνο ανησυχούν), κυρίως διότι θεωρούν ότι το λάδι που προμηθεύονται από συγγενείς και γνωστούς δεν ενέχει αυτό το ρίσκο (81% όσων δεν ανησυχούν), ενώ το κύριο μέτρο που παίρνουν εκείνοι που ανησυχούν είναι η αγορά τυποποιημένου ελαιολάδου συγκεκριμένης εταιρείας (56%).
Για τους καταναλωτές η νοθεία σχετίζεται πρωτίστως με άλλα φυτικά έλαια (π.χ. ηλιέλαιο) και δευτερευόντως με αναμείξεις ελαιολάδων διαφορετικής ποιότητας ή γεωγραφικής προέλευσης ή παραπλανητικές ετικέτες.
Στο θέμα της νοθείας του ελαιολάδου το κοινό εμπιστεύεται σε μεγάλο βαθμό τα ελαιοτριβεία και τους κρατικούς φορείς ελέγχου, όμως η εμπιστοσύνη στις εταιρείες ελαιολάδου φάνηκε να είναι περιορισμένη στα νοικοκυριά που συμμετείχαν στην έρευνα.