Στη σημερινή Ελλάδα του μαύρου - άσπρου και της πόλωσης, κάθε προσπάθεια μιας νηφάλιας ανάλυσης είναι δύσκολη. Ακόμη πιο δύσκολο όμως είναι να αντιμετωπιστεί ως απροκατάληπτη. Διότι η δυσπιστία προς οποιονδήποτε εκφράζει μια δημόσια άποψη στα ΜΜΕ, είναι έντονη. Τίθενται de facto σκληρά ερωτήματα για τα κίνητρα του όποιου αναλυτή. Ακόμη κι αν κινείται στις αποχρώσεις του γκρίζου και δεν απευθύνεται στους φανατικούς. Αλλά ας περάσουμε στο κεντρικό ερώτημα: Τι αποτύπωμα άφησε ο Τσίπρας στη ΔΕΘ;
Ένα πρώτο αδιαμφισβήτητο δεδομένο είναι πως η αξιοπιστία του νυν πρωθυπουργού έχει τρωθεί καταλυτικά. Για την εξέλιξη αυτή ευθύνεται ο ίδιος. Ξεκίνησε ως κάτι φρέσκο και ελπιδοφόρο. Σπατάλησε μια ιδιαίτερα υψηλή δημοφιλία. Με δημαγωγία και λαϊκισμούς που δεν χρειάζονταν. Διότι ήταν, ούτως ή άλλως, όχημα για εκλογική καταδίκη του φθαρμένου δικομματισμού που είχε σαπίσει. Αντί λοιπόν να επενδύσει με σοβαρότητα στη χαρισματική του εικόνα, πραγματοποίησε μια πολιτική αποεπένδυση. Πληρώνει τώρα το κόστος. Δεν είναι απλώς - όπως ομολόγησε προσφάτως- ότι η «ερωτική σχέση» του με το εκλογικό σώμα τελείωσε. Αλλά ότι, επιπροσθέτως, η όποια σχέση εμπιστοσύνης του με τους ψηφοφόρους έχει διαρραγεί.
Μήπως λοιπόν ο Τσίπρας «τελειώνει πολιτικά»; Κάθε άλλο. Συνεχίζει να επιβιώνει. Αυτό δείχνουν όλες οι σοβαρές δημοσκοπήσεις. Γιατί; Πάνω απ’ όλα, διότι του έχει προσφερθεί το ανεκτίμητο δώρο αδύναμων αντιπάλων, που κάνουν τα δικά τους τραγικά λάθη στην αντιπολίτευση. Επίσης, διότι ο ίδιος ωριμάζει. Είναι εξάλλου σκληρός μαχητής. Έφθασε στη ΔΕΘ αναπτερωμένος από πρόσφατους χειρισμούς, πέραν του ναρκοπεδίου της οικονομίας, από τη Σύνοδο των Ηγετών της Νότιας Ευρώπης, μέχρι τα τηλεοπτικά. Διαθέτει τα ένστικτα ικανού τακτικιστή. Έτσι, τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, ενώ θα έπρεπε να είναι ακόμη πιο αρνητικά, ναι μεν καταγράφουν τη σοβαρότατη φθορά του, αλλά δείχνουν και τις αντοχές του.
Οι «Τάσεις» της MRB είναι ό,τι πιο αξιόπιστο δημοσκοπικά, διότι γίνονται με συνεντεύξεις πρόσωπο με πρόσωπο. Όχι τηλεφωνικά. Η εξαμηνιαία έρευνα έδειξε τον Ιούνιο μια διαφορά μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, μόνο 3,7%. Ναι μεν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι στο 23,2%, όμως η ΝΔ σέρνεται στο αποκαρδιωτικό 26,9%. Σε «πρωθυπουργική καταλληλότητα», ο Μητσοτάκης υπερτερεί του Τσίπρα μόνο με 3,8%! Στην πιο πρόσφατη τηλεφωνική δημοσκόπηση του Πανεπιστημίου Μακεδονία, η δημοτικότητα του Μητσοτάκη είναι 22% έναντι 19% του Τσίπρα. Η ίδια δημοσκόπηση δείχνει σταθεροποίηση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ από τον Ιούλιο στον Σεπτέμβριο και τάση κάμψης της ΝΔ. Ταυτόχρονα, η μάζα των δυσαρεστημένων ψηφοφόρων του Τσίπρα δεν μετακινείται στη ΝΔ. Γίνονται αναποφάσιστοι. Είναι μια μεγάλη μάζα που αναμένει και ταλαντεύεται.
Με ενισχυμένη την αυτοπεποίθησή του ο Τσίπρας έπραξε αυτή τη φορά εκείνο που δεν έκανε στις προηγούμενες εμφανίσεις του στη ΔΕΘ. Εμφανίστηκε πιο σοβαρός, συγκροτημένος και ρεαλιστής. Το αφήγημα που παρουσίασε είχε δομή και καθαρά μηνύματα. Φυσικά, συνυπήρχαν και πολλά ευχολόγια. Γενικότερα όμως έκανε μια ρήξη με τον προγενέστερο εαυτό του. Αλλά βεβαίως η οικοδόμηση της εικόνας ενός υπεύθυνου πολιτικού έχει ακόμη πολύ δρόμο για να πείσει τους ψηφοφόρους. Πάντως, οι μη φανατικοί πολέμιοί του θα διερωτηθούν: «Για να δούμε τι θα κάνει τελικά»;
Η καρδιά της επικοινωνίας του περικλείεται σε δύο μηνύματα - κλειδιά: «Μετατροπή της ανάκαμψης σε δίκαιη ανάπτυξη» και «η χώρα μπορεί να παράξει πλούτο που θα διανεμηθεί δίκαια». Με αυτά ο Τσίπρας απευθύνεται στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς και του Κέντρου. Ο χώρος αυτός, όπως δείχνει η MRB, παραμένει πλειοψηφικός στο εκλογικό σώμα. Οι κεντρώοι δεν ελκύονται από τη σημερινή φθαρμένη ΝΔ. Τα απομεινάρια του ΠΑΣΟΚ είναι τοξικά για να προσελκύσουν κεντροαριστερούς ψηφοφόρους. Η στελεχική γύμνια των «παλιών» είναι κραυγαλέα.
Ο Τσίπρας διαθέτει άλλη μια εν δυνάμει ευκαιρία: Το εκλογικό σώμα πλέον δεν περιμένει πολλά ούτε από τον ίδιο, ούτε από κάποιον άλλον. Αρκεί να σταθεροποιήσει κάπως την οικονομία. Αρκεί να πείσει επίσης, ότι ενώ δεν έρχονται τα εύκολα, τουλάχιστον τα πιο δύσκολα απομακρύνονται. Τούτο, αν συμβεί, φτάνει και περισσεύει για να βελτιώσει τις πολιτικές τύχες του. Άρα, θεωρητικά έστω, μπορεί να ελπίζει.
Υ.Γ. Το πιο σοβαρό ατόπημα του Τσίπρα στην ΔΕΘ ήταν η προσπάθειά του να προκαταλάβει απόφαση της Δικαιοσύνης.
Γιάννης Λούλης
