_2_620_384_76.jpg)
Για τους περισσότερους από εμάς τα μικρά όμορφα χρυσόψαρα αποτελούν τον ιδανικό ένοικο ενός ενυδρείου, αφού χρειάζονται λίγη φροντίδα, είναι ανθεκτικά και άκακα... Μόνο που η πραγματικότητα είναι μάλλον διαφορετική.
Αυτό το φαινομενικά αβλαβές είδος του υγρού στοιχείου μετατρέπεται σε οικολογική... βόμβα όταν φύγει από το ενυδρείο και "ξενιτευτεί" στους υγροτόπους, κάτι το οποίο γνωρίζουν πολύ καλά οι περιβαλλοντολόγοι και οι ειδικοί για την υδρόβια ζωή και στην Κρήτη.
Η κακή συνήθεια πολλών να μετατρέπουν τα χρυσόψαρά τους σε... αδέσποτα όταν τα βαρεθούν, ρίχνοντάς τα σε ποτάμια, λίμνες και υδατοδεξαμενές, προσλαμβάνει καταστροφικές συνέπειες, αφού τα χρυσόψαρα ζουν και βασιλεύουν, μεγαλώνουν ανεξέλεγκτα, τρώνε τα πάντα και δεν αφήνουν τίποτα για τα υπόλοιπα είδη ψαριών που ζουν στην περιοχή, διαταράσσοντας όλη την αλυσίδα της χλωρίδας και της πανίδας.
Η μάστιγα των... χρυσόψαρων ίσως είναι η αιτία που παρατηρείται σε φράγματα της Κρήτης μικρότερος αριθμός πουλιών από εκείνον που γνώριζαν οι ειδικοί.
Παράδειγμα αποτελεί το φράγμα του Ινίου, όπως μας εξήγησε ο ορνιθολόγος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Μιχάλης Δρετάκης, όπου τα πρώτα χρόνια, πριν αρχίσει να λειτουργεί, συγκέντρωνε μεγάλο αριθμό πουλιών, ενώ πλέον δεν τα ελκύει. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται και στο φράγμα των Μπραμιανών στην Ιεράπετρα, αλλά και σε εκείνο της Φανερωμένης στη Μεσαρά, όπου είναι αισθητή η μείωση των πουλιών.
Η πιο πιθανή από τις αιτίες που εξετάζουν οι επιστήμονες, σύμφωνα με τον κ. Δρετάκη, εστιάζει στα χρυσόψαρα, καθώς και σε άλλους φυσικά ανθρωπογενείς παράγοντες, με παρεμβάσεις στους υγροτόπους.
Ειδικά όσον αφορά στα επίμαχα ψάρια το πρόβλημα είναι σοβαρό, καθώς φαίνεται ότι ζουν σε τεράστιους πληθυσμούς σε ορισμένα ποτάμια και λίμνες της Κρήτης.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ότι τρώνε οτιδήποτε υπάρχει με αποτέλεσμα να μην αφήνουν τροφή στα άλλα είδη, αλλά και το γεγονός ότι προκαλούν σημαντικές αλλαγές στο οικοσύστημα, στο οποίο ούτως ή άλλως αποτελούν ξένα είδη, εισβολείς.
Τα χρυσόψαρα σηκώνουν ό,τι υπάρχει στον πυθμένα, και κυρίως τα φύκια, για να τραφούν από τη λάσπη, την οποία ανακατεύουν και καταστρέφουν, με τοξικά αποτελέσματα για τα άλλα είδη.
Το γεγονός ότι οι αριθμοί των χρυσόψαρων έχουν γίνει επικίνδυνα μεγάλοι είναι εμφανές από την αύξηση των κορμοράνων, σύμφωνα με τον κ. Δρετάκη. Παλιότερα υπήρχαν ελάχιστοι το χειμώνα. Πλέον όμως είναι ολοένα και περισσότεροι κυρίως σε λιμνοδεξαμενές, και αιτία για αυτό είναι τα χρυσόψαρα, τα οποία αποτελούν πρώτης τάξεως τροφή για τα συγκεκριμένα - και όχι μόνο - πουλιά.
Κρητικό... χαβιάρι
Εκτός όμως από τα κατοικίδια αυτά ψάρια υπάρχουν μαρτυρίες από ντόπιους ότι έχουν εισαχθεί στα οικοσυστήματα των υγροτόπων ακόμα και... οξύρυγχοι, από τα αβγά των οποίων προέρχεται το χαβιάρι, όπως επίσης κυπρίνοι.
Μεγάλο πρόβλημα υπάρχει επίσης και με τις χελώνες, οι οποίες επίσης έγιναν... αδέσποτα, με την ίδια μοίρα που περίμενε τα χρυσόψαρα.
Απλά οι ιδιοκτήτες τους τις βαρέθηκαν και τις αμόλησαν όπου βρήκαν νερό, μόλις μεγάλωσαν. Οι χελώνες αυτές συνεχίζουν φυσικά να μεγαλώνουν και ειδικά οι αμερικανικές, με αποτέλεσμα από χαριτωμένα μικροσκοπικά ζωάκια να έχουν μετατραπεί σε εφιάλτη για τα άλλα είδη, καθώς είναι αρπακτικά και τρώνε αβγά πουλιών και ό,τι άλλο βρουν, ενώ εκτοπίζουν και τον ντόπιο πληθυσμό.
Και το πρόβλημα γίνεται ακόμα μεγαλύτερο καθώς σήμερα βρίσκει κανείς σχεδόν παντού αυτού του είδους τις χελώνες, όπως για παράδειγμα στη λίμνη Κουρνά...
Για το μόνο για το οποίο δεν είναι ακόμα σίγουροι οι επιστήμονες είναι αν αναπαράγονται, κάτι που αν συμβαίνει κάνει την κατάσταση ακόμα πιο εκρηκτική και απειλητική για το περιβάλλον της Κρήτης. Και να σκεφτεί κανείς ότι κάποτε στις τεχνητές λίμνες υπήρχαν μόνο τα λεγόμενα κουνουπόψαρα και χέλια..!
Τα κατοικίδια που γίνονται... "αδέσποτα"
Το πρόβλημα δεν είναι μονάχα κρητική υπόθεση
Το πρόβλημα με τα... αδέσποτα κατοικίδια επανήλθε στην επικαιρότητα με αφορμή την υπόθεση του περίφημου κροκόδειλου, του "Σήφη", όπως τον βάφτισαν χρήστες του διαδικτύου, στην τεχνητή λίμνη των Ποταμών του Ρεθύμνου.
Και φυσικά ο Σήφης δεν ήταν ο μόνος, αφού το μενού περιλαμβάνει λίγο απ' όλα. Μέχρι εισαγόμενα βατράχια που έχουν εντοπιστεί στην Αγιά Χανίων και όντας ξένα με το κρητικό οικοσύστημα αποτελούν μια μεγάλη απειλή για αυτό.
Και φυσικά το όλο θέμα δεν είναι μονάχα κρητική υπόθεση. Ειδικά όσον αφορά στα χρυσόψαρα, αντίστοιχα και σοβαρότερα προβλήματα με τα δικά μας αντιμετωπίζουν τα οικοσυστήματα πολλών περιοχών του πλανήτη.
Τον Απρίλιο του 2015 εντοπίστηκαν σε μια λίμνη του Κολοράντο 4.000 χρυσόψαρα, τα οποία δεν άφησαν τίποτα όρθιο και φυσικά αποτελούσαν γόνους εκείνων που κάποιος εγκατέλειψε βγάζοντάς τα από τη γυάλα τους.
Αντίστοιχα στην Αυστραλία έχει σημάνει συναγερμός για τα χρυσόψαρα... ελευθέρας βοσκής, καθώς δείχνουν προτίμηση στα αβγά ντόπιων ψαριών, καταστρέφοντας έτσι τους γόνους και κατά συνέπεια απειλώντας το είδος.
Ακόμα όμως και όταν δεν επηρεάζουν άμεσα την αναπαραγωγή άλλων ειδών, γίνονται απειλή καθώς εκκρίνουν ουσίες πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά που δημιουργούν επικίνδυνες εστίες φυκιών.
Παράλληλα τα χρυσόψαρα που μπορούν να φτάσουν σε βάρος μέχρι και τα... δύο κιλά είναι συχνά φορείς διαφόρων ισχυρών ασθενειών που κανονικά δεν απαντώνται στα νερά της Αυστραλίας.
Το πρόβλημα αποκτά μεγαλύτερες διαστάσεις καθώς τα χρυσόψαρα ταξιδεύουν αρκετά μακριά, φτάνοντας μέχρι και τα 230 χιλιόμετρα το χρόνο, οπότε κατά συνέπεια είναι δύσκολο να ελεγχθούν.
Ενδεικτικό της απειλής είναι το γεγονός ότι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Μέρντοκ τα έχουν χαρακτηρίσει ως ένα από τα χειρότερα χωροκατακτητικά υδρόβια είδη στον κόσμο!
Ρεπορτάζ: Σταύρος Μουντουφάρης
Δείτε επίσης
- Αμερικανικές εκλογές 2024: Γιατί νίκησε ο Τραμπ και πώς θα αλλάξουν οι ισορροπίες στα ελληνοτουρκικά
- Γιατί κέρδισε ο Τραμπ -Σάρωσε σε όλα τα κοινά, η «ακτινογραφία» των ψηφοφόρων του
- Ο Τραμπ προ των πυλών του Λευκού Οίκου - Κερδίζει με διαφορά τις προεδρικές εκλογές
- Εκλογές ΗΠΑ 2024: Αυτά είναι τα πιθανά σενάρια του εκλογικού αποτελέσματος
- ΗΠΑ- Προεδρικές εκλογές: Πότε θα μάθουμε τον νικητή
Ρεπορτάζ: Σταύρος Μουντουφάρης
_59_33_76_c1.jpg)
