Αρθρογραφία

Ασφαλές και ελπιδοφόρο το εμβόλιο της Οξφόρδης

20 July, 2020 ΥΓΕΙΑΑΡΘΡΑ

Ασφαλές και ελπιδοφόρο το εμβόλιο της Οξφόρδης

Ασφαλές για τον οργανισμό, αλλά και πάρα πολύ υποσχόμενο χαρακτηρίζει το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης το πολυαναμενόμενο εμβόλιο κατά του κοροναϊού

Οι δοκιμές που έγιναν σε 1.077 άτομα έδειξαν ότι το εμβόλιο οδήγησε στην δημιουργία αντισωμάτων και λευκών κυττάρων που καταπολεμούν τον κορονοϊό.

Τα ευρήματα χαρακτηρίζονται ελπιδοφόρα, αλλά είναι ακόμα πολύ νωρίς για να ξέρουμε αν είναι αρκετό το συγκεκριμένο εμβόλιο για να προστατεύσει τον οργανισμό και για τον λόγο αυτό γίνονται κλινικές δοκιμές σε μεγαλύτερο αριθμό ασθενών.

Πώς «λειτουργεί» το εμβόλιο

Το εμβόλιο – που ονομάζεται ChAdOx1 nCoV-19 – αναπτύσσεται με πρωτοφανή ταχύτητα, όπως αναφέρει το δημοσίευμα.

Κατασκευάζεται από έναν γενετικά τροποποιημένο ιό που προκαλεί το κοινό κρυολόγημα στους χιμπατζήδες.

Έχει τροποποιηθεί σε μεγάλο βαθμό, πρώτον, ώστε να μην προκαλεί λοιμώξεις σε ανθρώπους, αλλά και να το κάνει να μοιάζει περισσότερο με κοροναϊό.

Οι επιστήμονες το πέτυχαν μεταφέροντας τις γενετικές οδηγίες για την «ακίδα πρωτεΐνης» του κοροναϊού – το κρίσιμο εργαλείο που χρησιμοποιεί για να εισβάλει στα κύτταρα μας – στο εμβόλιο που ανέπτυξαν.

Αυτό σημαίνει ότι το εμβόλιο μοιάζει με τον κοροναϊό, ούτως ώστε το ανοσοποιητικό μας σύστημα να μάθει πώς να του επιτίθεται.

Είναι ασφαλές;

Στην ερώτηση αν είναι ασφαλές, το BBC απαντά «ναι, αλλά υπάρχουν παρενέργειες».

Δεν υπήρχαν επικίνδυνες παρενέργειες από τη λήψη του εμβολίου, ωστόσο, το 70% των ατόμων στη δοκιμή εμφάνισαν πυρετό ή πονοκέφαλο αναφέρει το δημοσίευμα. Ωστόσο σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με παρακεταμόλη.

Την ίδια στιγμή καθηγήτρια Sarah Gilbert, από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης τονίζει πως: «Υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει προτού μπορέσουμε να επιβεβαιώσουμε εάν το εμβόλιο μας θα βοηθήσει στη διαχείριση της πανδημίας COVID-19, αλλά αυτά τα πρώιμα αποτελέσματα είναι υποσχόμενα».

Τα επόμενα βήματα

Μπορεί τα αποτελέσματα μέχρι στιγμής να είναι πολλά αποτελέσματα, ωστόσο ο κύριος σκοπός των επιστημόνων είναι να διασφαλίσουν ότι το εμβόλιο είναι αρκετά ασφαλές για να δώσει στους ανθρώπους.

Η μελέτη δεν μπορεί να δείξει εάν το εμβόλιο έχει τη δυνατότητα να αποτρέψει τους ανθρώπους να αρρωστήσουν ή ακόμη και να μειώσουν τα συμπτώματά τους του Covid-19.

Περισσότερα από 10.000 άτομα θα λάβουν μέρος στο επόμενο στάδιο των δοκιμών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, η δοκιμή έχει επεκταθεί και σε άλλες χώρες επειδή τα επίπεδα κοροναϊού είναι χαμηλά στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθιστώντας δύσκολο να γνωρίζουμε εάν το εμβόλιο είναι αποτελεσματικό.

Θα υπάρξει μια μεγάλη δοκιμή, η οποία θα περιλαμβάνει 30.000 άτομα στις ΗΠΑ, καθώς και 2.000 στη Νότια Αφρική και 5.000 στη Βραζιλία.

Μάλιστα, υπάρχουν σκέψεις για διεξαγωγή «δοκιμών πρόκλησης», στις οποίες τα εμβολιασμένα άτομα μολύνονται σκόπιμα με κοροναϊό. Ωστόσο, σύμφωνα με το BBC υπάρχουν «ηθικές ανησυχίες» λόγω έλλειψης θεραπειών.

Πότε θα είναι έτοιμο το εμβόλιο

Σύμφωνα πάντα με το BBC είναι πιθανό το εμβόλιο να αποδειχθεί αποτελεσματικό και να είναι έτοιμο ακόμα και πριν από το τέλος του έτους, ωστόσο, δεν θα είναι ευρέως διαθέσιμο.

Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας και της περίθαλψης θα έχουν πλήρη προτεραιότητα, ενώ θα ακολουθήσουν τα άτομα που θεωρούνται υψηλού κινδύνου, λόγω ηλικίας ή υποκείμενων νοσημάτων.

Έτσι, ο εκτεταμένος εμβολιασμός θα είναι έτοιμος, το νωρίτερο, τον επόμενο χρόνο, ακόμη κι αν όλα πάνε σύμφωνα με το πλάνο.

Χαρακτηριστικά είναι τα όσα είπε νωρίτερα ο βρετανός πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον: «Προφανώς είμαι αισιόδοξος, έχω σταυρωμένα τα δάχτυλά μου, αλλά για να πω ότι είμαι 100% σίγουρος ότι θα έχουμε ένα εμβόλιο φέτος, ή μάλιστα τον επόμενο χρόνο, δυστυχώς, είναι απλώς υπερβολή». «Δεν είμαστε ακόμα εκεί» υπογράμμισε.

Η «μάχη» των εμβολίων

Σημειώνεται πως το εμβόλιο της Οξφόρδης δεν είναι το πρώτο που φτάνει σε αυτό το στάδιο, με ομάδες στις ΗΠΑ και την Κίνα να δημοσιεύουν παρόμοια αποτελέσματα.

Η αμερικανική εταιρεία Moderna ήταν η πρώτη που παρείχε αποτελέσματα, σύμφωνα με τα οποία το εμβόλιό της μπορεί να παράγει αντισώματα που εξουδετερώνουν τον ιό. Συγκεκριμένα, αυτά εγχέουν RNA κοροναϊού (ο γενετικός κώδικάς του), το οποίο στη συνέχεια αρχίζει να παράγει ιικές πρωτεΐνες προκειμένου να προκαλέσει ανοσοαπόκριση. Οι εταιρείες BioNtech και Pfizer είχαν επίσης θετικά αποτελέσματα χρησιμοποιώντας το εμβόλιο RNA τους.

Μια τεχνική παρόμοια με αυτήν της Οξφόρδης, που αναπτύχθηκε στην Κίνα, φαίνεται επίσης πολλά υποσχόμενη.

Ωστόσο, όλες αυτές οι προσεγγίσεις βρίσκονται στο απόλυτο όριο της επιστήμης και δεν έχει αποδειχθεί ότι λειτουργούσαν στο παρελθόν.

Συνολικά υπάρχουν 23 εμβόλια κοροναϊού σε κλινικές δοκιμές σε όλο τον κόσμο και άλλα 140 σε αναπτυξιακό στάδιο πρώιμου σταδίου.

Τι λένε οι επιστήμονες στην Ελλάδα για το εμβόλιο της Οξφόρδης

Την ικανοποίησή του για τις ανακοινώσεις εξέφρασε ο καθηγητής του LSE, Ηλίας Μόσιαλος.

«Θετικές και πολύ ενθαρρυντικές οι ανακοινώσεις για το εμβόλιο της Οξφόρδης (κλινική φάση δοκιμών 1/2). Να περιμένουμε και τα αποτελέσματα της τρίτης φάσης σε λίγες εβδομάδες» έγραψε στο Facebook ο κ. Μόσιαλος.

Μιλώντας χθες -πριν τις επίσημες- ανακοινώσεις, ο κ. Μόσιαλος είχε εκφράσει την αισιοδοξία του.

«Θα μας δώσει μάλλον ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Ποτέ άλλοτε στην ιστορία της παραγωγής εμβολίου δεν έχει βγει εμβόλιο, δεν έχει γίνει η ανακάλυψη και η τεκμηρίωση της ανακάλυψης σε διάστημα οκτώ μηνών. Με την προϋπόθεση ότι οι ανακοινώσεις θα επιβεβαιωθούν στην τελική φάση των δοκιμών και ότι θα διασφαλισθεί ότι υπάρχει σχετική αποτελεσματικότητα του εμβολίου και ασφάλεια, τότε το εμβόλιο πιθανώς να το έχουμε σε σύντομο χρονικό διάστημα» είχε πει.

Εξήγησε ότι αυτό σημαίνει ανακοινώσεις μέσα σε 6 με 8 εβδομάδες, μετά να δώσουν οι αρμόδιοι οργανισμοί το «πράσινο φως» για την κυκλοφορία του εμβολίου, να γίνει η παρασκευή του φαρμάκου, που σημαίνει ότι σε ορισμένες αγορές ενδεχομένως να υπάρχει στο τέλος της χρονιάς. Η Ε.Ε. διαπραγματεύεται – όπως είπε – με τις φαρμακευτικές εταιρείες για να το έχουν τα κράτη μέλη της.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι δηλώσεις -πριν τις επίσημες ανακοινώσεις- του καθηγητή Λοιμωξιολογίας, Χαράλαμπου Γώγου.

Συγκεκριμένα, ο κ. Γώγος υπογράμμισε πως «από την πληροφόρησή μας πρόκειται για ένα εμβόλιο, που έχει δώσει μια σημαντική ανοσοποίηση. Αυτό σημαίνει πως αυτό το εμβόλιο με την τεχνολογία που διαθέτει, ίσως να αποτελέσει και πρότυπο για τα άλλα εμβόλια».

«Φαίνεται ότι έχει λίγο καλύτερη ανοσοποίηση ακόμη και από τη φυσική ανοσοποίηση» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γώγος για το εμβόλιο της Οξφόρδης.

Ο ίδιος, ωστόσο, υπογράμμισε πως «είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι», αλλά συνέστησε πως «πρέπει να δούμε το τελικό προϊόν. Είμαστε κοντά στην παραγωγή ενός αποτελεσματικού εμβολίου. Πιστεύω ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχουμε την παραγωγή κάποιου ή κάποιων εμβολίων» σημείωσε.

Και στην περίπτωση, ωστόσο, που το εμβόλιο βρεθεί, «πρέπει να ανοσοποιηθεί το 50-60% του πληθυσμού» ανέλυσε ο κ. Γώγος, όταν μάλιστα στην κλασική γρίπη υπάρχει μια διαφυγή περίπου 30% που νοσούν. «Πρέπει να βάλουμε πλάτες όλοι, πολίτες, κράτος εργαζόμενοι» υποστήριξε ο Καθηγητής Λοιμωξιολογίας, αναφορικά με την τήρηση των μέτρων. «Αυτή τη στιγμή έχουμε κανονικότητα με τον ιό παρόντα» δήλωσε ο κ. Γώγος και υπενθύμισε ότι το τετράπτυχο «χέρια – μάσκες – αποστάσεις – φυσική απόσταση» μαζί με την υγιεινή των χεριών, παράλληλα με προστασία ευάλωτων ομάδων εξακολουθεί να ισχύει.

«Πρέπει να τηρηθούν όλα αυτά, για να μπορέσουμε να ελέγξουμε την κατάσταση» διαφορετικά τα πράγματα θα είναι πολύ χειρότερα, κατέληξε ο κ. Γώγος.