Aφιέρωμα του Guardian στο ελληνικό ελαιόλαδο-Πρόβλημα η κλιματική κρίση

Ενώ η κακή χρονιά σε ό,τι αφορά την συγκομιδή της ελιάς  στην Ελλάδα εκτινάσσει τις τιμές στα ύψη, μια επιδρομή που έγινε στις αποθήκες ενός άσημου παραγωγού  οδήγησε στην  παράνομη αφαίρεση ελαιόλαδου  αξίας 300.000 ευρώ.

Η Helena Smith υπογράφει για τον Guardian ρεπορτάζ με τίτλο They don’t go for jewellery any more’: Olive oil theft on the rise in Greece

Όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται, ο συνεταιρισμός ελαιολάδου Πολυγύρου δεν φαίνεται πιθανός στόχος ληστείας. Αν μη τι άλλο, το σκηνικό που τον περιβάλλει, στους πρόποδες του βουνού Χολομώντα στη Χαλκιδική, παραπέμπει στη βουκολική αθωότητα της αγροτικής Ελλάδας. Σίγουρα οι αποθήκες του με ανεμοφράκτες μοιάζουν ελάχιστα με τις σύγχρονες εγκαταστάσεις που στεγάζουν τα ελαιοτριβεία Μητσέα στη νότια Μεσσηνία.

Όμως τις τελευταίες εβδομάδες και οι δύο έχουν γίνει στόχος κλεφτών, οι οποίοι μπήκαν από μια παραβιασμένη σιδερένια πόρτα στον Πολύγυρο και μια πύλη ασφαλείας υψηλής τεχνολογίας στη Μεσσηνία. «Όλο το λάδι έκανε φτερά», είπε ο Γιάννης Κελιάφανος, αγρότης στον συνεταιρισμό. «Υπάρχουν πολύ λίγα από αυτά», διευκρινίζει.

Με τουλάχιστον 37 τόνους να θεωρείται ότι έχουν εξαφανιστεί από τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης του συνεταιρισμού και περισσότερα από 100 κιλά να πιστεύεται ότι έχουν αφαιρεθεί από πλαστικά βαρέλια στη Μεσσηνία, επισημαίνει η εφημερίδα, οι επιδρομές έριξαν νέο φως στη διαρκή περιγραφή του Ομήρου για το ελαιόλαδο ως «υγρό χρυσό»,. «Μιλάμε για πολύ μεγάλες επιχειρήσεις», είπε ο Μανώλης Γιαννούλης, επικεφαλής της ΕΔΟΕ, της Ένωσης Ελαιουργείων Ελλάδος. «Τριάντα επτά τόνοι στη σημερινή αγορά θα άξιζαν περισσότερο από 300.000 ευρώ. Όταν οι τιμές του ελαιολάδου τον τελευταίο χρόνο αυξήθηκαν κατά 200% λόγω των χαμηλών αποδόσεων, τα χρήματα είναι πολλά», εξηγεί.

Από την διάσημη για τις μοβ ελιές Καλαμάτας της Πελοπόννησο  μέχρι τα ορεινά χωριά της Κρήτης, οι κλοπές λαδιών έχουν πληθύνει. Ο Γιαννούλης, ο οργανισμός του οποίου εκπροσωπεί κάθε κλάδο της βιομηχανίας, από συσκευαστές μέχρι παραγωγούς, πιστεύει ότι οι τιμές- ρεκόρ για ένα συστατικό που ήταν από καιρό βασικό στοιχείο της μεσογειακής διατροφής, αλλά όλο και πιο ελλιπές, έπαιξαν αναμφίβολα ρόλο.

Ένα μεγάλο ποσοστό του εργατικού δυναμικού της Ελλάδας κερδίζει λιγότερα από 1.000 ευρώ το μήνα, πολύ χαμηλότερα από άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Με την κρίση του κόστους ζωής να χτυπά σκληρά, η προοπτική του πολύτιμου πετρελαίου όχι μόνο έχει ωθήσει τους κλέφτες να εισβάλλουν σε απομακρυσμένα σπίτια των χωριών, αλλά και να κάνουν επιδρομές σε νεκροταφεία – όπου, παραδοσιακά, φυλάσσονται αποθέματα από κληρικούς για χρήση σε λυχνάρια. «Δεν πάνε πια για κοσμήματα, πάνε για ελαιόλαδο», σημειώνει ο Θέμης Κανελλόπουλος, δημοσιογράφος με έδρα την Καλαμάτα.

«Στην Άνω Μεσσηνία υπήρξαν περιπτώσεις διάρρηξης σπιτιών με κλέφτες που ενδιαφέρονται μόνο για αποθηκευτικούς χώρους και για πρώτη φορά είδαμε να κλέβουν ελαιόλαδο από νεκροταφεία», αναφέρει. Η προοπτική μιας ακόμη κακής συγκομιδής δεν έχει αμβλύνει την κατάσταση. Την περασμένη εβδομάδα, ο Γιάννης Ηλιάδης, παραγωγός στην περιοχή, δήλωσε: «Τα ελαιοτριβεία έχουν λάβει μέτρα ασφαλείας, αλλά η ανησυχία μας είναι ότι θα είναι τα ίδια τα δέντρα που θα στοχοποιηθούν στη συνέχεια. Υπήρξαν περιπτώσεις κλοπής καρπών από χωράφια τη νύχτα».

Η Ελλάδα είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός «υγρού χρυσού» στον κόσμο μετά την Ισπανία και την Ιταλία, αν και αναλογικά παράγει ασυναγώνιστες ποσότητες έξτρα παρθένου ελαιολάδου υψηλής ποιότητας: το 82% της ετήσιας παραγωγής 300.000 τόνων.

Όπως και στην Ισπανία, είναι η κλιματική κατάρρευση που έχει εντείνει τους φόβους για σοβαρές ελλείψεις ελαιολάδου, με τους καλλιεργητές να μιλούν για ελαιώνες που βιώνουν έναν χειμώνα με πολύ λίγες βροχοπτώσεις πριν χτυπηθούν από θερμοκρασίες που αυτό το καλοκαίρι ξεπέρασαν τους 47 βαθμούς Κελσίου.

«Εξετάζουμε το ενδεχόμενο οι ρυθμοί  παραγωγής της Ελλάδας να μειωθούν στο μισό φέτος», τονίζει ο Γιαννούλης. «Η ανισορροπία μεταξύ ζήτησης και προσφοράς βρίσκεται πίσω από τις πολύ μεγάλες αυξήσεις των τιμών, τις οποίες απολαμβάνουν οι παραγωγοί, αλλά βλάπτουν πολύ τους καταναλωτές».

Αυτή η πραγματικότητα αποτυπώνεται ήδη στα σούπερ μάρκετ. Τον περασμένο χρόνο, η εγχώρια κατανάλωση λαδιού μειώθηκε κατά 30%, κάτι που κανένας Έλληνας δεν έχει κάνει στο παρελθόν, με πολλούς να στρέφονται πλέον σε λιγότερο ακριβές εναλλακτικές, όπως το ηλιέλαιο. «Ο μεγαλύτερος φόβος μας είναι η μείωση της ζήτησης που έχουμε δει στην Ελλάδα», δήλωσε ο Γιώργος Οικονόμου, γενικός διευθυντής της Sevitel, του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποίησης Ελαιόλαδου με έδρα την Αθήνα. «Οι άνθρωποι επιλέγουν σπορέλαια επειδή είναι στο ένα τρίτο της τιμής. Έπειτα, υπάρχει ο δισταγμός χωρών όπως η Βρετανία, οι οποίες τώρα σκέφτονται δύο φορές να εισάγουν ελαιόλαδα [μας] λόγω του αυξανόμενου κόστους», αναφέρει.

Ωστόσο, συνεχίζει το δημοσίευμα,  τα πολλαπλά κρούσματα κλοπών δεν είναι παρά μια λεπτομέρεια μπροστά στα κλιματικά προβλήματα που αναπόφευκτα θα πρέπει να αντιμετωπίσουν οι αγρότες, εξηγεί ο Οικονόμου, με την υπερθέρμανση στη λεκάνη της Μεσογείου να επιταχύνεται 20% πιο γρήγορα από οποιαδήποτε άλλη περιοχή.

«Οι άνθρωποι εδώ θα πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται σοβαρά να μεταφέρουν τους ελαιώνες βορειότερα ,σε μέρη όπως η Θράκη και η Μακεδονία που είναι πιο δροσερά», αναφέρει. «Καλλιεργούμε ελιές στην Ελλάδα εδώ και 4.000 χρόνια και αυτό που βλέπουμε τώρα είναι πραγματικά άνευ προηγουμένου», προσθέτει ο διευθυντής της Sevitel σύμφωνα με το δημοσίευμα.

 

Δείτε επίσης

Δεν υπάρχουν καταχωρήσεις