Αρθρογραφία

Αδιέξοδο στην ΕΕ για το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο – Πώς θα επηρεαστεί η Ελλάδα;

11 May, 2022 ΑΡΘΡΑ

Αδιέξοδο στην ΕΕ για το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο – Πώς θα επηρεαστεί η Ελλάδα;

Ενεργειακό θρίλερ στην ΕΕ. Μόνο με αυτό τον τίτλο μπορεί να αποτυπωθεί ό, τι συμβαίνει τις τελευταίες εβδομάδες στη Γηραιά Ήπειρο.

Σήμερα, όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο όγκος του ρωσικού αερίου που μεταφέρεται μέσω Ουκρανίας, μια σημαντική δίοδος για τις ευρωπαϊκές προμήθειες, εμφανίστηκε μειωμένος καθώς οι συγκρούσεις στα ανατολικά της χώρας με τον ρωσικό στρατό εμποδίζουν, σύμφωνα με το Κίεβο, την ομαλή λειτουργία των υποδομών αερίου.

Η διαχειρίστρια εταιρεία του συστήματος μεταφοράς αερίου της Ουκρανίας GTSOU δήλωσε χθες, Τρίτη, ότι η παρουσία ρωσικών δυνάμεων κοντά στις εγκαταστάσεις της Σοχρανίφκα και του Νοβοπσκόφ στην περιοχή του Λουγκάνσκ δεν επιτρέπουν τη διασφάλιση της ομαλής ροής αερίου και ζήτησε τη μεταφορά αυτών των όγκων από άλλο σημείο διασύνδεσης, στη Σούτζα.

Το βράδυ, ο ρωσικός κολοσσός αερίου Gazprom αρνήθηκε ότι υπάρχει οποιαδήποτε περίπτωση «ανωτέρας βίας» και υποστήριξε ότι είναι αδύνατον να γίνει εκτροπή της ροής του αερίου.

Τι δήλωσε ο επικεφαλής της Naftogaz

Ο επικεφαλής της ουκρανικής κρατικής εταιρίας αερίου, της Naftogaz, Γιούρι Βιτρένκο δήλωσε σήμερα πως δεν μπορεί να επιβεβαιώσει τον ισχυρισμό της ρωσικής Gazprom ότι δεν είναι τεχνικά δυνατόν να γίνει εκτροπή αερίου στην Ουκρανία σε νέο σημείο εισόδου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν από την GTSOU σήμερα το πρωί, οι όγκοι που περνούν από τη Σοχρανίφκα έπεσαν στο μηδέν και αυτοί από τη Σούτζα αναμένονται αυξημένοι αλλά όχι αρκετά για να αντισταθμίσουν τη μείωση.

Η μείωση του αερίου που μεταφέρεται μέσω Ουκρανίας από τα σημεία αυτά μπορεί να φθάσει σήμερα τα 16,2 εκατ. κυβικά μέτρα, δηλαδή περίπου το 18%, με τους όγκους να προβλέπεται να διαμορφωθούν περίπου στα 72 εκατ. κυβικά μέτρα αερίου συγκριτικά με 88 την προηγουμένη, σύμφωνα με την GTSOU.

Η Gazprom επιβεβαίωσε στο ρωσικό πρακτορείο Tass ότι οι όγκοι θα μειώνονταν στα 72 εκατ. κυβικά μέτρα, αλλά δήλωσε ότι την προηγούμενη είχαν παραδοθεί 95,8 εκατ. κυβικά μέτρα.

Από την πλευρά της, η διαχειρίστρια αερίου της Μολδαβίας, η Moldovagaz, ανακοίνωσε σήμερα ότι η χώρα που συνορεύει με την Ουκρανία δεν επηρεάζεται από την απόφαση του Κιέβου να αναστείλει τη διαμετακόμιση αερίου από τη Ρωσία κατά μήκος μιας σημαντικής οδού. «Όλα είναι καλά. Δεν έχουμε λάβει προειδοποιήσεις από τον προμηθευτή μας, τη (ρωσική κρατική εταιρία εξαγωγής αερίου) Gazprom, για πιθανή παύση των προμηθειών αερίου», δήλωσε εκπρόσωπος της Moldovagaz.

Η σημασία του αγωγού που κλείνει

Ο αγωγός που κλείνει έχει μεγάλη σημασία, όπως έχει εξηγήσει νωρίτερα το in.

Η Σοχρανίφκα και η Σούτζα είναι δύο βασικά σημεία εισόδου στα σύνορα μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας που δέχονται ροές από την Gazprom για τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Την Τρίτη (10/5), το 27% των ροών περνούσε από τη Σοχρανίφκα, με τις υπόλοιπες ροές να περνούν μέσω Σούτζα.

«H EE δεν έχει κάποια λύση»

Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για πετρελαϊκές κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας θα κατέστρεφε την ουγγρική οικονομία και δεν προσφέρει λύση στα τεράστια προβλήματα που θα δημιουργούσε στην Ουγγαρία, δήλωσε σήμερα ο Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών Πέτερ Σιγιάρτο.

Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Σιγιάρτο δηλώνει σε βίντεο που ανάρτησε στη σελίδα του στο Facebook πως, μετά τις συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν μέχρι τώρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει κάποια λύση, έτσι ο μοναδικός τρόπος για να επιτευχθεί μια συμφωνία για πετρελαϊκό εμπάργκο θα ήταν αν αυτό εφαρμοζόταν στο πετρέλαιο που μεταφέρεται δια θαλάσσης και εξαιρούνταν πλήρως όλες οι αποστολές ρωσικού πετρελαίου μέσω πετρελαιαγωγών.

Τι θα γίνει με το 6ο πακέτο κυρώσεων και το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο

Απομακρύνεται κατά περίπου μία εβδομάδα η επίτευξη συμφωνίας στην ΕΕ για το 6ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, που περιλαμβάνει σταδιακό εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο μέχρι το τέλος του χρόνου, σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές που μίλησαν στο ΑΜΠΕ.

Οι συζητήσεις για το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο συνεχίζονται σε όλα τα επίπεδα. Σήμερα το θέμα του ρωσικού πετρελαίου θα συζητηθεί σε επίπεδο πρεσβευτών (Coreper) και στις 16 Μαΐου στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ.

Το μεγαλύτερο «φρένο» στην επίτευξη συμφωνίας είναι η Ουγγαρία, καθώς και η Σλοβακία και η Βουλγαρία που ζητούν εγγυήσεις για την ενεργειακή τους ασφάλεια. Η Ουγγαρία, μεταξύ άλλων, ζητά από την ΕΕ να χρηματοδοτήσει τις υποδομές που θα χρειαστεί η χώρα για να μπορέσει να απεξαρτηθεί από το ρωσικό πετρέλαιο ως το τέλος του 2024, αν και επιμένει ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος.

Ανάλογα αιτήματα προβάλουν και η Σλοβακία και η Βουλγαρία. Σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές που μίλησαν στο ΑΜΠΕ, οι δυσκολίες δεν αναμένεται να επιλυθούν πριν από τις 18 Μαίου, όταν η Επιτροπή θα παρουσιάσει το σχέδιό της για τη σταδιακή ενεργειακή απεξάρτηση της ΕΕ το «REPowerEU». Στο σχέδιο αυτό εξετάζεται το ενδεχόμενο να συμπεριληφθεί η οικονομική στήριξη που ζητά η Ουγγαρία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, Ερίκ Μαμέρ κατέστησε σαφές ότι η συνάντηση της Προέδρου της Επιτροπής με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας στη Βουδαπέστη δεν αφορούσε χρονοδιαγράμματα, αλλά επικεντρώθηκε στα ζητήματα που σχετίζονται με τις ενεργειακές υποδομές της χώρας και τα διυλιστήρια.

Πώς θα επηρεαστεί η Ελλάδα

Όπως στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, το παζλ του πολέμου τρομάζει και στην Ελλάδα.

Η Ρωσία συνεισέφερε τα προηγούμενα χρόνια το 40%-45% της αξίας των εισροών φυσικού αερίου της Ελλάδας, ποσοστό που μειώθηκε στο 30% το πρώτο διάστημα του 2022 και σχεδόν στο 20% της αξίας των ελληνικών εισαγωγών πετρελαίου.

Ο κίνδυνος ενεργειακής επάρκειας για τη χώρα μας δείχνει πάντως περιορισμένος, λένε οι οικονομολόγοι, σημειώνοντας τις συγκριτικά χαμηλές εγχώριες ανάγκες σε φυσικό αέριο που αντιστοιχούν στο 20% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας στην οικονομία. Επίσης, η χώρα προχωρεί στην περεταίρω αξιοποίηση των φορτίων υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG που προσεγγίζει εφέτος το 50% των συνολικών εισαγωγών, με τις υποδομές για αποθήκευση να είναι διπλάσιες και να συνεχίζουν να αυξάνουν, απόρροια των νέων επενδύσεων, των περιθωρίων εντατικότερης χρήσης των ΑΠΕ, αλλά και της προσωρινής αύξησης της χρήσης λιγνιτικών μονάδων.

Καθώς όμως οι εξελίξεις οδηγούν σε ένα ενεργειακό έλλειμμα στην ευρωζώνη, που θα έχει πληθωριστικό και υφεσιακό αντίκτυπο, θα επηρεαστεί και η ελληνική οικονομία.

Ο πόλεμος εξάλλου συνεχίζεται, το μακροοικονομικό περιβάλλον επιδεινώνεται, ο πληθωρισμός αναμένεται να ξεπεράσει το 10% τον Απρίλιο και οι εκτιμήσεις για τον εφετινό ρυθμό ανάπτυξης περιορίζονται από το ΥΠΟΙΚ στο 3,1% ή στο 2,1% στο δυσμενές σενάριο του Προγράμματος Σταθερότητας, την ώρα που η κυβέρνηση εξαντλεί τα δημοσιονομικά περιθώρια για μέτρα στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, με τους αναλυτές να επισημαίνουν και το ρίσκο του εκλογικού κύκλου.

Ποιο είναι το σχέδιο ανάγκης της ΕΕ

Όπως παρουσίασαν την Τρίτη «ΤΑ ΝΕΑ», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να εγκρίνει σχέδιο εξοικονόμησης ενέργειας στις 18 Μαΐου για την αντιμετώπιση πιθανής απότομης διακοπής της παροχής ρωσικού αερίου.

Οι Βρυξέλλες προειδοποιούν ότι σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης τα μέτρα θα επηρεάσουν σχεδόν όλους τους εταίρους της ΕΕ, επειδή όσοι έχουν άλλες πηγές προμήθειας, όπως η Ισπανία, θα πρέπει να μοιραστούν το φυσικό αέριο τους με τις χώρες που επηρεάζονται από την περικοπή του Κρεμλίνου.

Οι Βρυξέλλες θα απαιτήσουν ενεργειακό δελτίο, που θα ξεκινούσε από τον βιομηχανικό τομέα, να εφαρμόζεται με τέτοιο τρόπο ώστε οι εταιρείες σε μια χώρα με πλήρη προσφορά να μην έχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι εκείνων σε χώρες που πλήττονται από τη Μόσχα. Για να προσπαθήσουν να αποφύγουν το δελτίο, αρκετοί εταίροι της ΕΕ έχουν ήδη αρχίσει να υιοθετούν μέτρα για τον περιορισμό της κατανάλωσης, που κυμαίνονται από τα μέσα μαζικής μεταφοράς έως τη μείωση του θερμοστάτη σε κτίρια, δημόσιες υπηρεσίες ή πισίνες.

Σύμφωνα με κοινοτικές πηγές, οι Βρυξέλλες θα χρησιμοποιήσουν τον κανονισμό για την ασφάλεια του εφοδιασμού, που ισχύει από το 2017, για να επιβάλουν μέτρα που εγγυώνται την άφιξη επαρκούς φυσικού αερίου σε προστατευμένους πελάτες (νοικοκυριά και βασικές κοινωνικές υπηρεσίες) σε όλες τις χώρες και που μετριάζουν την οικονομική και κοινωνική μια πιθανή έκτακτη ανάγκη.