Αρθρογραφία

Σε τροχιά υλοποίσης η διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική χώρα

23 June, 2023 ΑΡΘΡΑ

Σε τροχιά υλοποίσης η διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική χώρα

“Πλώρη” προς την ολοκλήρωση, με “αέρα” άλλων 313,2 εκατομμυρίων ευρώ από το ΕΣΠΑ στα... “πανιά” του, βάζει πλέον το εμβληματικό έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής, καθώς εντάχθηκε και με τη “βούλα” στο επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-20” του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων η σχετική επιχορήγηση προς τον φορέα υλοποίησης, την “AΡΙΑΔΝΗ Interconnection”, θυγατρική εταιρεία του ΑΔΜΗΕ.

Το υπό εξέλιξη έργο, συνολικού προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2024, χαρακτηρίζεται δικαίως εμβληματικό όχι μόνο για την Κρήτη, καθώς θα τερματίσει την ηλεκτρική της απομόνωση, εξασφαλίζοντας ηλεκτρική επάρκεια και επιτρέποντας το κλείσιμο των σημερινών ρυπογόνων μονάδων της ΔΕΗ, αλλά συνολικά για τη χώρα.

Και αυτό γιατί μιλάμε για ένα έργο με παγκόσμιο τεχνολογικό βεληνεκές και καινοτομίες, το οποίο, σημειωτέον, θα μειώσει άρδην τις σημερινές χρεώσεις για τις λεγόμενες Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας, που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς ρεύματος των καταναλωτών σε όλη τη χώρα, με το συνολικό κέρδος για την τσέπη των πολιτών να εκτιμάται μάλιστα στα 550 εκατομμύρια ευρώ...

Αναλυτικότερα, στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-20” του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων εντάχθηκε η “Επιχορήγηση της ΑΡΙΑΔΝΗ ΑΕΕΣ, για το Έργο Διασύνδεσης της Κρήτης με το ΕΣΜΗΕ Φάση ΙΙ: Διασύνδεση ΣΡ ικανότητας 2x500 MW, Κρήτη - Αττική/1ο Στάδιο”, με δικαιούχο την “Αριάδνη Μονοπρόσωπη ΑΕΕΣ” (100% θυγατρική του ΑΔΜΗΕ).

Όπως αναφέρει ανακοίνωση του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, το έργο, ύψους 313.273.796 ευρώ (συνολική δημόσια δαπάνη) αφορά τη Φάση ΙΙ του έργου που καθιστά εφικτή την τροφοδότηση σημαντικού μέρους του φορτίου του νησιού από το ΕΣΜΗΕ και σε συνδυασμό με τη Φάση Ι της διασύνδεσης της Κρήτης με την Πελοπόννησο οδηγεί στην πλήρη απεξάρτηση του νησιού από τις μονάδες παραγωγής με καύσιμο πετρέλαιο, που μέχρι σήμερα εξασφάλιζαν την ενεργειακή του επάρκεια. Δηλαδή, με τις δύο αυτές διασυνδέσεις επιτυγχάνεται ενεργειακή επάρκεια χωρίς τη χρήση των πετρελαϊκών αυτών μονάδων και επομένως με σημαντικά μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Ταυτόχρονα, με την υποκατάσταση της πετρελαϊκής παραγωγής στην Κρήτη, περιορίζεται αισθητά το κόστος ηλεκτρικής τροφοδότησης του νησιού, επιτρέποντας την αποκλιμάκωση των χρεώσεων για Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας στους λογαριασμούς των καταναλωτών όλης της χώρας.

Πιο αναλυτικά, η Φάση ΙΙ του ευρύτερου έργου της διασύνδεσης της Κρήτης με το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ) περιλαμβάνει τη διασύνδεση Κρήτης-Αττικής, η οποία υλοποιείται με δύο κυκλώματα Συνεχούς Ρεύματος (ΣΡ) υψηλής τάσης (HVDC) 2x500MW, και περιλαμβάνει 6 υποέργα, με κύρια τα ακόλουθα:

- Μελέτη, προμήθεια και εγκατάσταση του υποβρύχιου καλωδιακού συστήματος δυτικού πόλου, των σταθμών ηλεκτροδίων και των υποβρύχιων καλωδίων για τη σύνδεση των σταθμών ηλεκτροδίων.

- Μελέτη, προμήθεια και εγκατάσταση του υποβρύχιου καλωδιακού συστήματος ανατολικού πόλου.

- Μελέτη, προμήθεια και εγκατάσταση υπόγειων καλωδιακών συστημάτων για τη διασύνδεση των Σταθμών Μετατροπής με τα υποβρύχια καλωδιακά συστήματα του ανατολικού πόλου, του δυτικού πόλου και με τα υποβρύχια καλώδια για τη σύνδεση των σταθμών ηλεκτροδίων.

- Μελέτη, προμήθεια και εγκατάσταση δύο σταθμών μετατροπής και ενός υποσταθμού για την ηλεκτρική διασύνδεση συνεχούς ρεύματος μεταξύ Κρήτης και Αττικής (2x500MW).

Η ένταξη και υλοποίηση του έργου επιδιώκει τους εξής στόχους:

Εξασφάλιση της ομαλής, αξιόπιστης και με οικονομικότερο τρόπο, τροφοδότησης με ηλεκτρική ενέργεια της Κρήτης σε σύγκριση με την υφιστάμενη κατάσταση.
Μείωση της επιβάρυνσης που προκαλείται στο περιβάλλον της Κρήτης από τους υφιστάμενους πετρελαϊκούς σταθμούς παραγωγής, οι οποίοι λειτουργούν πλησίον κατοικημένων και τουριστικών περιοχών, με τον σταδιακό περιορισμό της λειτουργίας τους.
Μείωση των εκπομπών CO2, καθώς η λειτουργία των υφιστάμενων πετρελαϊκών σταθμών για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα αντικατασταθεί από μονάδες φυσικού αερίου του ΕΣΜΗΕ.
Αύξηση της δυνατότητας εκμετάλλευσης του πλούσιου αιολικού και ηλιακού δυναμικού της περιοχής.
Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της τουριστικής δραστηριότητας, που είναι και ο σημαντικότερος οικονομικός τομέας της Κρήτης, καθώς συνεισφέρει κατά 50% περίπου στο ΑΕΠ του νησιού.

Υπενθυμίζεται ότι η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική είναι - επί του παρόντος - η μεγαλύτερη επένδυση, τόσο από άποψη κόστους, όσο και από άποψη τεχνικής πολυπλοκότητας, για τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας που γίνεται στην Ελλάδα, με στόχο τον τερματισμό της «ηλεκτρικής απομόνωσης» της Κρήτης από το ηλεκτρικό δίκτυο της ηπειρωτικής Ελλάδας και την κάλυψη των αυξημένων μελλοντικών αναγκών του νησιού.

Σημειώνεται ότι αποτελεί τη μεγαλύτερη σε μήκος και βάθος υπό κατασκευή καλωδιακή (υποβρύχια και υπόγεια) διασύνδεση συνεχούς ρεύματος υψηλής τάσης στην Ελλάδα.

Σε θέση εκκίνησης η ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Κρήτης

Θέση στη γραμμή εκκίνησης για τις κατασκευαστικές εργασίες ετοιμάζεται να πάρει το λεγόμενο ελληνικό τμήμα του φιλόδοξου, πολυσυζητημένου διακρατικού έργου της προωθούμενης ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ- Κύπρου- Ελλάδας “EuroAsia Interconnector”, τμήμα που αφορά στην υποθαλάσσια ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Κύπρου και Κρήτης...

Ο δρόμος άνοιξε διάπλατα πλέον για την έναρξη της υλοποίησης, καθώς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ενέκρινε τους περιβαλλοντικούς όρους για το ελληνικό τμήμα του έργου που αφορά στην υποβρύχια και υπόγεια Γραμμή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας για τη διασύνδεση Κύπρου (Κοφίνος)-Ελλάδας (Κορακιά Κρήτης), η εφαρμογή των οποίων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση και λειτουργία του έργου.

Πρόκειται για υποέργο του ευρωπαϊκού έργου κοινού ενδιαφέροντος (PCI) “EuroAsia Interconnector”, που αφορά στο καλώδιο Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, συνολικού μήκους 1.208 χιλιομέτρων και προϋπολογισμού 2,4 δισ. ευρώ, το οποίο έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2027. Ο EuroAsia αρχικά θα επιτρέψει την αμφίδρομη μεταφορά 1.000 MW και σε πλήρη ανάπτυξη 2.000 MW.

Της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων για το υποθαλάσσιο καλώδιο “Κύπρος-Κρήτη”, στο πλαίσιο του διακρατικού πρότζεκτ “EuroAsia Interconnector”, είχαν προηγηθεί τον προηγούμενο χρόνο θετικές και υπό όρους γνωμοδοτήσεις αρμόδιων υπηρεσιών και φορέων, όπως της Εφορίας Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου, της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κρήτης, της Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, της Διεύθυνσης Υποδομής του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ) κ.λπ.

Το εγκεκριμένο πλέον περιβαλλοντικά έργο αφορά στην ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Κρήτης, μέσω υποβρύχιων καλωδίων μεταφοράς συνεχούς ρεύματος, εντός της υφαλοκρηπίδας της Ελλάδας και σημείο προσαιγιάλωσης στην περιοχή της Κορακιάς, Π.Ε. Ηρακλείου Κρήτης. Επίσης, μελετάται η εγκατάσταση από το σημείο προσαιγιάλωσης υπόγειων καλωδίων συνεχούς ρεύματος υψηλής τάσης μέχρι τη διασύνδεσή τους με τον Σταθμό Μετατροπής Δαμάστας, ο οποίος αποτελεί έργο της “Αριάδνη Interconnection Α.Ε.Ε.Σ.”, καθώς και τα έργα διασύνδεσης με τον Σταθμό Μετατροπής και το σύστημα μεταφοράς της Κρήτης.

Ειδικότερα, το έργο περιλαμβάνει:

- Τμήμα υποβρύχιου καλωδίου (ελληνικό τμήμα) υψηλής τάσης (500kV) συνεχούς ρεύματος (HVDC), μήκους 528 χλμ. περίπου. Το εν λόγω καλώδιο ξεκινά από τη θέση Κοφίνος της Κύπρου και καταλήγει στη θέση Κορακιά (ανατολική παραλία) της Π.Ε. Ηρακλείου Κρήτης, με το συνολικό μήκος να ανέρχεται στα 898 χλμ.

- Υπόγειο καλώδιο (HVDC), μήκους 10,2 χλμ. περίπου, από το σημείο προσαιγιάλωσης έως τον αδειοδοτημένο και υπό ανάπτυξη Σταθμό Μετατροπής Δαμάστας, της “Αριάδνη Interconnection Α.Ε.Ε.Σ.”. Η όδευση του καλωδίου κινείται κατά μήκος του υφιστάμενου οδικού δικτύου και σε βάθος 1,6 μ. κατά μέσο όρο. Η ένωση των υπόγειων και υποβρύχιων καλωδίων της διασύνδεσης EuroAsia Interconnector θα γίνει με τη χρήση ειδικών συνδέσμων καλωδίων (transition joint) στον χώρο προσαιγιάλωσης, που θα τοποθετηθούν στο ψηλότερο σημείο της παλίρροιας μέσα στο φρεάτιο σύνδεσης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το έργο EuroΑsia Interconnector συμπεριλήφθηκε πρόσφατα στον νεότερο κατάλογο με τα έργα κοινού ενδιαφέροντος (PCI) της Ε.Ε.