Πώς θα διασφαλιστεί η ποιότητα και η γνησιότητα του ελαιόλαδου

08 November, 2022 ΑΓΡΟΤΙΚΑΑΡΘΡΑ

Πώς θα διασφαλιστεί η ποιότητα και η γνησιότητα του ελαιόλαδου

Με δύο νέους Κανονισμούς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικαιροποιεί τα χαρακτηριστικά, τις μεθόδους ανάλυσης και τα πρότυπα εμπορίας των ελαιολάδων και πυρηνελαίων, αντικαθιστώντας τον καν.2568/1991 και τον 29/2012 ενώ γίνεται προσπάθεια να απλοποιηθεί και αποσαφηνισθεί το ρυθμιστικό πλαίσιο.

Σύμφωνα με τον ΣΕΒΙΤΕΛ, λόγω της κατάστασης της αγοράς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού 2022/2104, θεώρησε σκόπιμο να θεσπιστούν πρότυπα εμπορίας για το ελαιόλαδο που να εγγυώνται την ποιότητα του προϊόντος και να καταπολεμούν αποτελεσματικά την απάτη, παράλληλα δε, να βελτιώνουν τον αποτελεσματικό έλεγχο των προτύπων εμπορίας.

Για την διαφοροποίηση των τύπων ελαιολάδου, κρίθηκε απαραίτητο να καθοριστούν τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά κάθε κατηγορίας και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των παρθένων ελαιολάδων, προκειμένου να διασφαλιστεί η γνησιότητα και η ποιότητα τους.

Μάλιστα, προκειμένου να μην παραπλανώνται οι καταναλωτές και να μην δημιουργηθούν συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού στην αγορά ελαιολάδου, είναι σκόπιμο να επιτρέπεται η ανάμειξη μόνο των κατηγοριών ελαιολάδου που πωλούνται στον τελικό καταναλωτή με άλλα φυτικά έλαια ή να ενσωματώνονται σε προϊόντα διατροφής. Παράλληλα, για να ληφθούν υπόψη οι διαφορετικές συνθήκες τους, είναι δυνατόν να επιτραπεί στα κράτη μέλη να απαγορεύσουν την παραγωγή των εν λόγω μειγμάτων στην επικράτειά τους. Επίσης, για να διασφαλιστεί η αυθεντικότητα του πωλούμενου ελαιολάδου, η Επιτροπή διευκρίνισε ότι είναι σκόπιμο να προβλεφθούν, για το λιανικό εμπόριο, συσκευασίες μικρού μεγέθους που διαθέτουν κατάλληλο σύστημα κλεισίματος. Ωστόσο, είναι σκόπιμο τα κράτη μέλη να επιτρέψουν μεγαλύτερη χωρητικότητα για συσκευασίες προς συλλογικές εστιάσεις.

Για να βοηθηθεί ο καταναλωτής να επιλέξει μεταξύ διαφορετικών προϊόντων είναι απαραίτητο οι υποχρεωτικές ενδείξεις στην ετικέτα να είναι ευανάγνωστες. Ως εκ τούτου, θεσπίζονται πρότυπα που ρυθμίζουν την αναγνωσιμότητα και τη συγκέντρωση των υποχρεωτικών δεδομένων στο κύριο οπτικό πεδίο.

Φως και η θερμότητα επηρεάζουν την ποιότητα του ελαιολάδου

Πολυάριθμες επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι το φως και η θερμότητα έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην εξέλιξη της ποιότητας του ελαιολάδου. Για το λόγο αυτό, η ετικέτα πρέπει να αναφέρει σαφώς τις ειδικές συνθήκες αποθήκευσης, ώστε ο καταναλωτής να έχει επαρκείς πληροφορίες για τις βέλτιστες συνθήκες αποθήκευσης του προϊόντος.

Ο προσδιορισμός περιφερειακής προέλευσης μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο ΠΟΠ ή ΠΓΕ. Προκειμένου να αποφευχθεί η σύγχυση μεταξύ των καταναλωτών και, συνεπώς, οι διαταραχές της αγοράς, οι Βρυξέλλες πιστεύουν ότι οι ονομασίες προέλευσης σε περιφερειακό επίπεδο θα πρέπει να επιφυλάσσονται για αυτά τα σήματα.

Η χρήση υφιστάμενων εμπορικών ονομάτων που περιλαμβάνουν γεωγραφικές αναφορές μπορεί να διατηρηθεί εφόσον αυτά τα ονόματα έχουν καταχωρηθεί επίσημα στο παρελθόν.

Όσον αφορά την ηλικία του προϊόντος, κρίθηκε σκόπιμο να επιτραπεί στις επιχειρήσεις να αναφέρουν την περίοδο συγκομιδής στην επισήμανση των παρθένων και εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων, αλλά μόνο εάν το 100% του περιεχομένου του περιέκτη προέρχεται από ένα μόνο έτος συγκομιδής. Δεδομένου ότι η συγκομιδή της ελιάς συνήθως ξεκινά το φθινόπωρο και τελειώνει πριν από την άνοιξη του επόμενου έτους, πρέπει να διευκρινισθεί ο τρόπος επισήμανσης της περιόδου συγκομιδής στην ετικέτα.

Για να παρέχονται στους καταναλωτές πληροφορίες σχετικά με την ηλικία ενός ελαιολάδου, είναι σκόπιμο να εξουσιοδοτηθούν τα κράτη μέλη να καταστήσουν υποχρεωτική την ένδειξη της περιόδου συγκομιδής. Ωστόσο, για να μην διαταραχθεί η λειτουργία της ενιαίας αγοράς, είναι σκόπιμο αυτή η υποχρεωτική ένδειξη, θα περιοριστεί στην εσωτερική της παραγωγή, που προέρχεται από ελιές που συγκομίζονται στην επικράτειά της και προορίζονται μόνο για τις εθνικές της αγορές.

Έλεγχοι συμμόρφωσης

Τέλος, με τον εκτελεστικό κανονισμό 2022/2105, θεσπίσθηκαν oi κανόνες σχετικά με τους ελέγχους συμμόρφωσης των προδιαγραφών – πρότυπων εμπορίας για το ελαιόλαδο και τις μεθόδους ανάλυσης των χαρακτηριστικών του ελαιολάδου.

Ο εν λόγω κανονισμός θεσπίζει κανόνες σχετικά με:

-τους ελέγχους σύμφωνα με τα πρότυπα εμπορίας για τα ελαιόλαδα που αναφέρονται στο άρθρο 2 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2022/2104 και την εφαρμογή τους από τις επιχειρήσεις,

-συνεργασία και βοήθεια – συνδρομή μεταξύ των αρμόδιων αρχών,

-τα αρχεία που πρέπει να τηρούν οι επιχειρήσεις που παράγουν ή κατέχουν ελαιόλαδο και την έγκριση – άδεια των εταιρειών συσκευασίας,

-τις μεθόδους ανάλυσης για τον προσδιορισμό των χαρακτηριστικών του ελαιολάδου.

Λόγω της σημασίας τους για τον ελαιοκομικό τομέα, ο ΣΕΒΙΤΕΛ διοργανώνει ανοιχτό webcast μεταξύ των εκπροσώπων και στελεχών των επιχειρήσεων τυποποίησης, εμπορίας και εξαγωγής ελαιολάδων, την Τετάρτη 16/11/2022 και ώρα 4.00μμ στο link: https://us02web.zoom.us/j/86857371362?pwd=ck5wS1d6cFR3YTZ6VGttT1RjdmlJdz09 , προκειμένου να παρουσιαστούν αναλυτικά οι αλλαγές που θεσπίζονται από τους κανονισμούς αυτούς και παράλληλα να ανταλλαγούν απόψεις για τα σημεία εφαρμογής τους.