Αρθρογραφία

Πασχαλινά αυγά: Πώς να τα βάψετε φυσικά με λαχανικά και μπαχαρικά

gastronomos.gr 12 April, 2023 ΑΡΘΡΑ

Πασχαλινά αυγά: Πώς να τα βάψετε φυσικά με λαχανικά και μπαχαρικά

Κάποτε οι μπογιές δεν έρχονταν σε φακελάκι ή σωληνάκι. Οι ζωγράφοι του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης τα χρώματα που είχαν απλωμένα στην παλέτα τους τα έφτιαχναν από τη σκόνη διαφόρων πετρωμάτων. Αζουρίτη για το μπλε, αιματίτη ή κινναβαρίτη για το κόκκινο, μαλαχίτη για το πράσινο. Κι οι χρωστικές ουσίες για τα υφάσματα έρχονταν από τη φύση. Αφού τα λεύκαιναν με σαπούνι ή με λεμόνι στο μπουγαδοτσίκαλο, τα έβαφαν μπεζ-καφέ με κρεμμυδότσουφλα ή την καπνιά του τζακιού, λαδοπράσινα με καρυδόφλουδες ή φύλλα καρυδιάς, κοκκινωπά με άγριες παπαρούνες και πάει λέγοντας. Με φυτά και ρίζες που χρησιμοποιούνταν ως χρωστικές πριν εφευρεθούν τα συνθετικά χρώματα έβαφαν και τα πασχαλινά αυγά. Πράγμα που μπορούμε να κάνουμε και τώρα. Να τα χρωματίσουμε με τρόπο φυσικό.

Στην αγορά βρίσκουμε πλέον πολλές πιστοποιημένες, μη τοξικές, πολλές φορές και φυτικές βαφές που δεν εγκυμονούν κινδύνους για την υγεία. Μπορούμε όμως και να επιστρέψουμε στις πρακτικές που χρησιμοποιούσαν οι γιαγιάδες και οι προγιαγιάδες μας. Το μοντέλο προϋπάρχει. Και πολλά από τα υλικά που θα χρησιμοποιήσουμε, αν αποφασίσουμε να το δοκιμάσουμε, τα έχουμε ήδη στο ντουλάπι ή στο ψυγείο μας: παντζάρια, σπανάκι, πράσινο τσάι, φλούδες από κρεμμύδια, καφέ (μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και καφέ που έχει παλιώσει αντί να τον πετάξουμε) σε κόκκους ή αλεσμένο, κόκκινο λάχανο, βιολέτα ή ιβίσκο, κουρκουμά, κρόκο Κοζάνης, τσίλι, πάπρικα… Αν κοιτάξουμε τριγύρω μας θα βρούμε κι άλλα. Αν τα αυγά που θα χρησιμοποιήσουμε είναι λευκά –το χρώμα εξαρτάται από το χρώμα της κότας που τα γεννάει– το αποτέλεσμα θα είναι πιο φωτεινό.

Φυσική βαφή όπως παλιά

Τα βήματα είναι απλά. Αφήνουμε τα αυγά εκτός ψυγείου να έρθουν σε θερμοκρασία δωματίου και τα πλένουμε καλά, τρίβοντάς τα ελαφρά με ένα σφουγγαράκι και απομακρύνοντας όποιες ουσίες μπορεί να τα εμποδίσουν να βαφτούν ομοιόμορφα. Για ροζοκόκκινα αυγά βράζουμε ένα κιλό παντζάρια (έτσι έχουμε και μια παντζαροσαλάτα για το τραπέζι μας) και στο νερό που έβρασαν βάζουμε 12-14 αυγά και 3 κουταλιές της σούπας ξίδι, το οποίο βοηθάει τσφίγγει τους πόρους του κελύφους, κι έτσι αποφεύγονται οι ρωγμές. Τοποθετούμε τα αυγά στην ίδια κατσαρόλα, που θα πρέπει να είναι αρκετά μεγάλη, ούτως ώστε να μη χτυπάνε μεταξύ τους, τα σιγοβράζουμε γύρω στα 20 λεπτά και μετά τα αφήνουμε μέσα στο παντζαρόζουμο. Όσο περισσότερο μείνουν, τόσο πιο έντονο θα είναι το χρώμα τους.

Για κίτρινα ή πορτοκαλί πασχαλινά αυγά βάζουμε 5-6 κουταλιές της σούπας κουρκουμά ή πάπρικα στο νερό, το βράζουμε για 20 λεπτά, προσθέτουμε και εδώ 3 κουταλιές της σούπας ξίδι και ακολουθούμε την ίδια διαδικασία. Αν τα θέλουμε πράσινα, μισό κιλό σπανάκι θα κάνει τη δουλειά. Για ένα χρώμα μπλε-μοβ, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα μικρό ή μισό μεγάλο κόκκινο λάχανο, που έχουμε ξεπλύνει καλά και χωρίσει τα φύλλα του ή μια χούφτα αποξηραμένο ιβίσκο, που θα βρούμε σε καταστήματα μπαχαρικών – είναι ωραίο στολίδι και για κάποια από τα γιορτινά γλυκά που φτιάχνουμε αυτές τις μέρες. Καφετιά-κεραμιδί τα αυγά μας θα τα βάψουμε με τα παραδοσιακά κρεμμυδότσουφλα. Για 12-14 αυγά θα χρειαστούμε τις φλούδες 8-10 κρεμμυδιών.

Σε όλες τις περιπτώσεις προσέχουμε το νερό να καλύπτει τα αυγά τουλάχιστον κατά δύο δάχτυλα. Όταν τα βράσουμε με το λαχανικό ή το μπαχαρικό της προτίμησής μας, άλλες φορές, ανάλογα με το υλικό που χρησιμοποιήσαμε, θα γίνουν πιο έντονα, άλλες φορές πιο απαλά, πιο παλ. Μπορούμε να βάλουμε την κατσαρόλα στο ψυγείο, να βγάζουμε ανά διαστήματα ένα αυγό και να ελέγχουμε το χρώμα, ώστε να πετύχουμε την απόχρωση που θέλουμε. Τότε θα τα αφαιρέσουμε προσεκτικά με μια τρυπητή κουτάλα και θα τα αφήσουμε σε μια πετσέτα ή απορροφητικό χαρτί μέχρι να στεγνώσουν. Στο τέλος, τα περνάμε με ένα λαδωμένο πανάκι για να γυαλίσουν κι είναι έτοιμα για τα πασχαλινά τσουγκρίσματα.