Κόσμος

Ουκρανία: Οι κινήσεις Πούτιν και η αντίδραση της Δύσης

22 February, 2022 ΚΟΣΜΟΣΑΡΘΡΑ

Ουκρανία: Οι κινήσεις Πούτιν και η αντίδραση της Δύσης

Ένα βήμα πιο κοντά στην πολεμική σύρραξη

Μαίνεται η κρίση στην Ουκρανία με τις εξελίξεις να είναι καταιγιστικές από τη Δευτέρα. Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν διέταξε τις ένοπλες δυνάμεις της Ρωσίας να αναπτυχθούν στις δύο περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας που ελέγχονται από τους φιλορώσους αυτονομιστές αφού τις αναγνώρισε χθες Δευτέρα ως ανεξάρτητα κράτη, αψηφώντας τη Δύση και κλιμακώνοντας την κρίση που εκφράζονται φόβοι πως μπορεί να οδηγήσει σε μείζονα σύρραξη.

Με δύο εκτελεστικά διατάγματα τα οποία υπέγραψε έπειτα από τηλεοπτικό διάγγελμά του, ο Ρώσος πρόεδρος αναγνώρισε την ανεξαρτησία των «Λαϊκών Δημοκρατιών» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ και έδωσε διαταγή στο υπουργείο Άμυνας να αναπτύξει στρατεύματα σε αυτές για να αναλάβουν «ειρηνευτικό» ρόλο.

Δεν διευκρινίζεται ούτε το εύρος, ούτε η διάρκεια της ανάπτυξης του ρωσικού στρατού στο Ντονμπάς, όπως είναι γνωστή η ανατολική Ουκρανία.

Τι απαίτησε από το Κίεβο

Σε μακροσκελή ομιλία του, κατά τη διάρκεια της οποίας ο κ. Πούτιν αρκετές στιγμές φαινόταν να έχει καταληφθεί από οργή, απαίτησε το Κίεβο να σταματήσει αμέσως «τις στρατιωτικές επιχειρήσεις» του εναντίον των αυτονομιστών προειδοποιώντας το πως θα έχει την αποκλειστική «ευθύνη για τη συνέχιση της αιματοχυσίας».

Η Ρωσία έχει αναπτύξει κάπου 150.000 στρατιωτικούς γύρω από τα σύνορα της Ουκρανίας, σύμφωνα με τη Δύση, προκαλώντας ανησυχίες για εισβολή μεγάλης κλίμακας.

Δύο συμφωνίες συνεργασίας και αμοιβαίας υποστήριξης που υπέγραψαν η Μόσχα και οι αυτονομιστές, διάρκειας έξι ετών, αναμένεται να επικυρωθούν από το ρωσικό κοινοβούλιο σήμερα. Προβλέπουν την ανάπτυξη «των ρωσικών στρατιωτικών μονάδων που είναι απαραίτητες για τη διατήρηση της ειρήνης στην περιοχή», για να εγγυηθούν «διαρκή ασφάλεια».

«Ούτε σπιθαμή»

Η Ουκρανία χαρακτηρίζει τις τελευταίες ρωσικές ενέργειες «παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητάς του κράτους μας», διαμηνύοντας πως το Κίεβο δεν «φοβάται τίποτα και κανέναν» και δεν θα εκχωρήσει «ούτε σπιθαμή γης» της χώρας, ήταν η αντίδραση του ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Είπε ακόμη πως αναμένει από τους δυτικούς συμμάχους «ξεκάθαρη» και «αποτελεσματική» υποστήριξη.

«Έχω πάθει σοκ, έχω πολλούς συγγενείς στην ανατολική Ουκρανία, είμαι από το Ντονέτσκ αλλά ζω στο Κίεβο εδώ και οκτώ χρόνια, κι αυτές οι ειδήσεις είναι οι πιο τρομακτικές των τελευταίων οκτώ ετών», είπε ο Αρτέμ Ιβασένκο, κάτοικος Κιέβου.

Οι αντιδράσεις

Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι εξελίξεις σηματοδοτούν το τέλος της ειρηνευτικής διαδικασίας με γαλλογερμανική μεσολάβηση που, παρά τις συχνές παραβιάσεις της, επέτρεψε να σταματήσουν οι σφοδρές εχθροπραξίες στα μέτωπα όπου έχουν σκοτωθεί πάνω από 14.000 άνθρωποι από το ξέσπασμα του πολέμου το 2014, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Μόσχα.

Η Ουάσινγκτον έχει προειδοποιήσει επανειλημμένα ότι η Μόσχα ενδέχεται να αποφασίσει ακόμη και να αποπειραθεί να καταλάβει με ευρείας κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση ολόκληρη την Ουκρανία.

Οι ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, το NATO, η Βρετανία καταδίκασαν την απόφαση του Ρώσου προέδρου και ετοιμάζονται να ανακοινώσουν νέο γύρο ακόμη πιο σκληρών κυρώσεων σήμερα.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επαναβεβαίωσε στον ουκρανό ομόλογό του τη «δέσμευση των ΗΠΑ» να προασπίσουν «την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας» και υποσχέθηκε «ταχύτατα» και «αποφασιστικά» μέτρα.

Νέες κυρώσεις

Η γαλλική προεδρία ανήγγειλε νέες κυρώσεις της ΕΕ σε βάρος ρωσικών φυσικών και νομικών προσώπων, καταγγέλλοντας την «παρανοϊκή» ομιλία του Βλαντίμιρ Πούτιν, που μίλησε περί «γενοκτονίας» των Ρώσων και των ρωσόφωνων στην Ουκρανία. Ο βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον θα ανακοινώσει σήμερα «μεγάλο πακέτο κυρώσεων».

Με τόνο καθηγητή, ο Ρώσος πρόεδρος παρέδωσε μάθημα – αναθεωρημένης – ιστορίας από το Κρεμλίνο, παρουσιάζοντας την Ουκρανία σαν τεχνητή χώρα, αδιαχώριστη από τη Ρωσία.

Μέχρι την τελευταία στιγμή οι Ευρωπαίοι προσπαθούσαν να τον αποτρέψουν από το να περάσει στη δράση. Ο Εμανουέλ Μακρόν προσπάθησε το βράδυ της Κυριακής να επιτύχει αποκλιμάκωση και να πείσει να οργανωθεί σύνοδος κορυφής των κ.κ. Μπάιντεν και Πούτιν. Το Κρεμλίνο έβαλε όμως τέλος χθες το πρωί στις ελπίδες του.

Οι παρατηρητές του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) έκαναν λόγο για πάνω από 3.200 παραβιάσεις της εκεχειρίας που υποτίθεται ότι εφαρμόζεται. Χθες Δευτέρα, το Κίεβο έκανε λόγο για τρεις νεκρούς, δύο στρατιώτες κι έναν άμαχο. Οι φιλορώσοι αντάρτες μίλησαν για τρεις άμαχους νεκρούς σε βομβαρδισμούς του ουκρανικού στρατού.

Η Ρωσία ανακοίνωσε ότι τουλάχιστον 61.000 άμαχοι «εκκενώθηκαν» από τις περιοχές των αυτονομιστών, μεταφέρθηκαν στο δικό της έδαφος.

Ανταποκριτής του πρακτορείου ειδήσεων Ρόιτερς είδε άρματα μάχης χωρίς διακριτικά και άλλα στρατιωτικά οχήματα να κινούνται σε δρόμους της Ντονέτσκ.

Τα διπλωματικά περιθώρια στενεύουν

Ο κ. Πούτιν κατηγορεί για την κρίση τις δυτικές χώρες, τούς προσάπτει ότι «χρησιμοποιούν την Ουκρανία» και εγείρουν «σοβαρή απειλή, πολύ μεγάλη για εμάς».

Η αμερικανίδα πρεσβεύτρια στον ΟΗΕ, η Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ, κατήγγειλε κατά τη διάρκεια έκτακτης συνεδρίασης για την ουκρανική κρίση τις ενέργειες του Ρώσου προέδρου, στις οποίες είδε το πρόσχημα για την «περαιτέρω εισβολή» στην Ουκρανία, όπως το έθεσε.

«Ο πρόεδρος Πούτιν έσκισε τη συμφωνία του Μινσκ, την έκανε κομματάκια. Λέμε σαφώς πως δεν πιστεύουμε ότι θα σταματήσει σε αυτό», είπε η κυρία Τόμας-Γκρίνφιλντ. Οι συνέπειες των ενεργειών της Ρωσίας «θα είναι τρομερές, σε όλη την Ουκρανία, σε όλη την Ευρώπη, σε όλη την υφήλιο», πρόσθεσε.

Ο Ρώσος πρεσβευτής, ο Βασίλι Νεμπένζια, προειδοποίησε από τη δική του πλευρά τα δυτικά κράτη «α το σκεφτούν δύο φορές» προτού προχωρήσουν σε ενέργειες που θα επιδεινώσουν την κατάσταση.

Ο πρεσβευτής της Κίνας στον ΟΗΕ, ο Τζανγκ Τζουν, κάλεσε όλα τα μέρη να δείξουν «αυτοσυγκράτηση».

Στις διεθνείς αγορές, οι συνέπειες της κλιμάκωσης της κρίσης αρχίζουν ήδη να γίνονται αισθητές. Η τιμή του πετρελαίου έφθασε σε υψηλό επταετίας, νομίσματα όπως το γεν, που θεωρούνται ασφαλή καταφύγια, κάνουν ράλι, το ρούβλι πέφτει – έφθασε ακόμη και σε ισοτιμία 80:1 έναντι του αμερικανικού δολαρίου.