Υγεία

Οι Κρητικοί πίνουν από το Γυμνάσιο – Τι λέει ο ψυχίατρος Μανόλης Δολαψάκης

patris.gr 19 April, 2025 ΥΓΕΙΑΑΡΘΡΑ

Στενή σχέση με το ποτό έχουν πολλοί Κρητικοί, αρκετοί από αυτούς από τα γυμνασιακά τους χρόνια. Πίνουν υπερβολικά στο καφενείο, σε μπαρ, σε τραπέζια, σε γλέντια και σε γάμους. Το αλκοόλ τούς δίνει αυτοπεποίθηση, τούς κάνει πιο κοινωνικούς, εκφραστικούς και ειλικρινείς, όπως λένε, και μετριάζει τις δυσάρεστες σκέψεις για όλα τα προβλήματα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.

Ο ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής Μανόλης Δολαψάκης, o οποίος έχει δημιουργήσει τον Σύλλογο Υποστήριξης Ατόμων με προβλήματα που σχετίζονται με το αλκοόλ «Άσπρο-Μαύρο», έχει πει στην «Π» ότι το πρόβλημα και στις νεότερες ηλικίες είναι μεγάλο και ίσως πολλοί γονείς δεν έχουν κατανοήσει τη σοβαρότητά του.

Όμως πρέπει να γνωρίζουν ότι σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το αλκοόλ είναι ναρκωτικό και η συχνή χρήση του από τα παιδιά τους πρέπει να τους ανησυχήσει και μάλιστα πολύ. Όπως εξήγησε, ο εγκέφαλος εξελίσσεται μέχρι την ηλικία των 25 ετών και η τακτική χρήση αλκοόλ προκαλεί εγκεφαλικές βλάβες στα παιδιά.

Ο ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής τόνισε ότι οι νέοι στην Κρήτη αρχίζουν το αλκοόλ από την ηλικία των 14-15 ετών, μαζί με τις παρέες τους, και οι γονείς τους αφενός δεν το σπουδαιολογούν, τουλάχιστον πολλοί απ’ αυτούς, και επιπλέον δεν είναι κοντά στα παιδιά τους για να κατανοήσουν τι προβλήματα αντιμετωπίζουν και προσπαθούν να τα «πνίξουν» στο αλκοόλ. Ο ίδιος ανέφερε ότι πολλά παιδιά πίνουν πολύ, «γιατί το αλκοόλ τούς βοηθάει να γίνονται πιο δυναμικοί, πιο μαχητικοί, πιο κοινωνικοί. Τους δίνει το κουράγιο που τους λείπει για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες της ζωής τους».

Στο ερώτημα τι δείχνει η εμπειρία για τους εφήβους που γίνονται τακτικοί πότες, ο γιατρός είπε ότι «το πιθανότερο είναι να συνεχίσουν με ένταση το ποτό και ως ενήλικες». Μελέτη που έγινε το 2019 από το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας δείχνει ότι, μεταξύ των Περιφερειών, στην Δυτική Μακεδονία και την Κρήτη καταγράφονται τα υψηλότερα ποσοστά εφήβων που θεωρούν εύκολη την πρόσβαση σε οινοπνευματώδη ποτά.

Στο κρασί κρύβεται η αλήθεια;

Η φράση “In vino veritas” (στο κρασί η αλήθεια) είναι γνωστή από την αρχαιότητα, υποδηλώνοντας ότι υπό την επήρεια του αλκοόλ, οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να αποκαλύψουν τις πραγματικές τους σκέψεις και συναισθήματα. Όμως, πόση αλήθεια κρύβεται πίσω από αυτή τη φράση; Μπορεί το αλκοόλ πραγματικά να μας κάνει πιο ειλικρινείς ή απλώς να χαλαρώνει τις αναστολές μας με απρόβλεπτες συνέπειες;

Η επίδραση του αλκοόλ στον εγκέφαλο, είναι πολύπλοκη. Σε μικρές ποσότητες, μπορεί να μειώσει το άγχος και τις κοινωνικές αναστολές, κάνοντας τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο άνετα και ελεύθεροι να εκφραστούν. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συζητήσεις που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν πιο συγκρατημένες, και σε αποκαλύψεις που ίσως διστάζαμε να κάνουμε νηφάλιοι.

Ωστόσο, η αύξηση της κατανάλωσης αλκοόλ επιφέρει πιο σημαντικές αλλαγές στη λειτουργία του εγκεφάλου. Επηρεάζονται περιοχές που ελέγχουν την κρίση, την αυτοσυγκράτηση και την ικανότητα να αξιολογούμε τις συνέπειες των λόγων και των πράξεών μας.

Κουβέντες χωρίς φίλτρο

Σε αυτή την κατάσταση, οι άνθρωποι μπορεί να πουν ή να κάνουν πράγματα για τα οποία αργότερα θα μετανιώσουν. Είναι σημαντικό να διαχωρίσουμε την ειλικρίνεια από την παρορμητικότητα και την έλλειψη φίλτρων. Το αλκοόλ μπορεί να μειώσει την ικανότητά μας να επεξεργαστούμε τις σκέψεις μας προσεκτικά πριν τις εκφράσουμε. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην εκστόμιση σκέψεων που ίσως να μην είναι πλήρως διαμορφωμένες ή να περιέχουν υπερβολές και ανακρίβειες.

Επιπλέον, η μειωμένη κρίση μπορεί να μας κάνει να αποκαλύψουμε πληροφορίες που κανονικά θα κρατούσαμε για τον εαυτό μας, όχι απαραίτητα επειδή είμαστε πιο ειλικρινείς, αλλά επειδή η ικανότητά μας να αξιολογήσουμε την καταλληλότητα της αποκάλυψης έχει μειωθεί.

Επιπλέον, η επίδραση του αλκοόλ διαφέρει από άτομο σε άτομο και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η ποσότητα που καταναλώνεται, η ανοχή στο αλκοόλ, η προσωπικότητα και η κοινωνική περίσταση. Κάποιοι μπορεί να γίνουν πιο εξωστρεφείς και φιλικοί, ενώ άλλοι μπορεί να γίνουν επιθετικοί ή συναισθηματικά ευάλωτοι.

Ας είμαστε επιφυλακτικοί όταν αποδίδουμε την αλήθεια στα λόγια που λέγονται υπό την επήρεια του αλκοόλ, και ας θυμόμαστε ότι η πραγματική ειλικρίνεια απαιτεί διαύγεια πνεύματος και συνειδητή επιλογή.