Οι έξι λόγοι που οδηγούν τις νέες συντάξεις χαμηλότερα – Εως 800 ευρώ μετά το 2028

Ο νόμος Κατρούγκαλου, οι χαμηλοί μισθοί μαζί με τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης, οι χαμηλές ασφαλιστικές εισφορές για τους ελεύθερους επαγγελματίες είναι οι βασικές αιτίες για τις οποίες οι συντάξεις στη χώρα μας βρίσκονται σε χαμηλό επίπεδο.
Σύμφωνα με την έκθεση ΗΛΙΟΣ Απριλίου 2025 η μέση σύνταξη φθάνει τα 842,21 ευρώ (949,43 ευρώ η σύνταξη γήρατος). Μάλιστα ο μέσος όρος απολαβών των νέων συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα ήταν μόλις 774,18 ευρώ τον μήνα, όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος για τους πρώην δημοσίους υπαλλήλους έφτανε τα 1.317,43 ευρώ.
Σύμφωνα με τους ειδικούς της κοινωνικής ασφάλισης, οι 6 βασικές αιτίες για τις χαμηλές συντάξεις είναι οι εξής:
1. Ο νόμος Κατρούγκαλου «πλήττει» τους νέους συνταξιούχους λόγω των χαμηλών ποσοστών αναπλήρωσης και του τρόπου υπολογισμού που γίνεται με βάση τον μισθό ολόκληρου του εργασιακού βίου. Καθώς θα ωριμάζει ο νόμος, οι συντάξεις σύμφωνα με τους ειδικούς θα μειώνονται και κυρίως μετά το 2028 θα κυμαίνονται από 400-500 έως 800 ευρώ το πολύ. Ετσι η «χαριστική βολή» για τους νέους και μελλοντικούς συνταξιούχους είναι η ρήτρα υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης με βάση τις αποδοχές του συνόλου του εργασιακού βίου, από το 2002 ως το έτος υποβολής της συνταξιοδότησης. Ετσι καταργείται ο θεσμός του «μισθού αναφοράς» του τελευταίου μήνα ή χρόνου ή της καλύτερης πενταετίας, που ευνοούσε τον ασφαλισμένο. Σύμφωνα με υπολογισμούς της ΕΝΥΠΕΚΚ, μετά το 2028 ο μέσος όρος ειδικά των νέων κύριων συντάξεων που προέρχονται κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα θα ανέρχεται σε 700-800 ευρώ.
2. Οι χαμηλοί μισθοί και οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης οδηγούν σε χαμηλές συντάξεις. Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν τα εξής:
- Στα 1.194,69 ευρώ ήταν ο μέσος μεικτός μισθός στον ιδιωτικό τομέα (952 ευρώ καθαρά) το 2024.
- 1.365,81 ευρώ ο μέσος μεικτός μισθός πλήρους απασχόλησης (1.065 ευρώ καθαρά).
- 1 στους 4 σχεδόν (22%) με μερική απασχόληση και καθαρό μηνιαίο μισθό 504 ευρώ (582,48 ευρώ μεικτά).
3. Η Εφορία και οι κρατήσεις, μαζί με τη μεγάλη ακρίβεια, επιδεινώνουν τη δύσκολη οικονομική κατάσταση των συνταξιούχων, με τις συνολικές κρατήσεις στις συντάξεις να φτάνουν έως και το 22%. Μάλιστα η Εισφορά Αλληλεγγύης (ΕΑΣ) ψαλιδίζει τις συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ (μείωση 3%-14%). Πρόκειται για διπλή φορολόγηση. Οι συνταξιούχοι ζητούν την κατάργηση της ΕΑΣ ώστε να πάψουν οι «απόμαχοι» να πληρώνουν διπλή φορολογία: τόσο στην Εφορία όσο και στον ΑΚΑΓΕ (Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών). Ειδικά όταν η ΕΑΣ επεμβαίνει στο σύνολο της αμοιβής, ακόμα και επί του αφορολόγητου ποσού.
4. «Καταδικασμένοι» σε εξαιρετικά χαμηλές συντάξεις είναι 9 στους 10 αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες, που για μία ακόμη χρονιά, το 2025, επέλεξαν να πληρώσουν στον ΕΦΚΑ τις εισφορές της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας. Η επιλογή τους να καταβάλουν εισφορές που για την κύρια ασφάλιση ανέρχονται σε 180,58 ευρώ τον μήνα (χωρίς τις εισφορές υγείας και τα 10 ευρώ υπέρ ανεργίας) οδηγεί σε μόνιμη απώλεια εισοδήματος στο μέλλον, καθώς οι συντάξεις που θα λάβουν, και μάλιστα έπειτα από 40 χρόνια δουλειάς, δεν θα ξεπερνούν τα 800 με 850 ευρώ μεικτά.
5. Οι περίοδοι ανεργίας, ειδικά στη δεκαετία της κρίσης, επηρεάζουν σημαντικά στην αύξηση της σύνταξης.
6. Η προσωπική διαφορά δεν επιτρέπει σε 770.000 συνταξιούχους να καρπωθούν τις αυξήσεις, μέχρι να μηδενίσουν τη διαφορά, στόχος που θα χρειαστεί σε πολλές περιπτώσεις πέντε χρόνια για να επιτευχθεί.
Τέλος, όπως παρατηρεί σε σχετική έρευνα η ΕΝΥΠΕΚΚ, το πάγωμα των αυξήσεων στους μισθούς, η κατάργηση αρκετών επιδομάτων, το πάγωμα των τριετιών για την περίοδο 2012-2023, η μη χορήγηση ακόμη και σήμερα των οικογενειακών επιδομάτων στους εργαζομένους μετά το 2012, η αδρανοποίηση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, η εφαρμογή από τον ΟΜΕΔ όλα τα προηγούμενα χρόνια των μνημονιακών πολιτικών στους μισθούς, καθώς και η επιλογή χαμηλών εισφορών από τους ελεύθερους επαγγελματίες-αγρότες λόγω της φτωχοποίησής τους, όχι μόνο οδήγησαν στην κατάρρευση των μισθών του ιδιωτικού τομέα, αλλά επηρέασαν (όπως ήταν επακόλουθο) και το ύψος των νέων συντάξεων, κυρίως αυτών που χορηγήθηκαν μετά το 2022.
Δείτε επίσης
- Τι αλλάζει στις διαθήκες από 1ης Νοεμβρίου
- Τούρκοι και Ισραηλινοί, πρωταθλητές στη «χρυσή βίζα»
- Ελαιόλαδο: Το «όπλο» για να ανατραπούν οι δασμοί Τραμπ
- Έρχονται «ραβασάκια» από την εφορία για απλήρωτα τέλη κυκλοφορίας
- Mε μειωμένους λογαριασμούς ρεύματος «ποδαρικό» στο φθινόπωρο για τα νοικοκυριά