Αρθρογραφία

Ο Νοέμβρης είναι εδώ!

Καλό μήνα! 01 November, 2022 ΑΡΘΡΑ

Νοέμβριος: από το λατινικό αριθμό novem (9).Ο Νοέμβριος που θα πει ένατος παράγεται απ' τη λατινική Novem-ber.
Αττικός μήνας: ΜΑΙΜΑΚΤΗΡΙΩΝ 15 Νοεμβρίου - 15 Δεκεμβρίου.
Για τις λαϊκές ονομασίες του έχουν τον κύριο λόγο οι καιρικές συνθήκες, οι γεωργικές δουλειές κι οι γιορτές των Αγίων, που η μνήμη τους γιορτάζεται τον Νοέμβρη. Από τις γεωργικές δουλειές και τις καιρικές συνθήκες έχει πάρει τα ονόματα: Βροχάρης, γιατί πέφτουν πολλές βροχές. Σποριάς ή Σπορίτης, εξαιτίας της σποράς. Μεσοσπορίτης, γιατί μέχρι 21 Νοεμβρίου πρέπει να έχει τελειώσει τουλάχιστον η μισή σπορά. Κρασομηνάς, λέγεται στα μέρη που τότε ανοίγουν τα κρασιά και Τρυγομηνάς εκεί που αργεί ο τρυγητός. Σκιγιάτη, γιατί μεγαλώνει η νύχτα και η γη σκιάζεται (φοβάται) Χαμένο,επειδή η διάρκεια της ημέρας είναι μικρή κι η δουλειά χάνεται. Παχνιστή, γιατί κλείνουν τα ζώα στο παχνί και Νιαστή, επειδή γίνονται τα τελευταία οργώματα (νεάσματα).
Εξαιτίας των γιορτών ονομάζεται: Αι-Στράτηγος και Αι-Ταξιάρχης ή Αρχαγγελιάτης απ' την γιορτή των Ταξιαρχών στις 8. Αι-Φίλιππας ή Φιλιππιάτης απ' του Αγίου Φιλίππου στις 14. Αγι-Αντρέας ή Αντριάς ή Αγι-Αντριάς απ' την γιορτή του Αγίου Ανδρέα στις 30.

Γεωργικές εργασίες
Σπέρνουμε:Σιτάρι, κριθάρι, φακές, ρεβίθια, μαρούλια, πράσα.
Φυτεύουμε:Κρεμμύδια, σκόρδα, μπιζέλια, κουκιά.
Μεταφύτευουμε: Μάπες, μπρόκολα κουνουπίδια, μαρούλια, πράσα, σέλινο, αγκινάρες.
Συγκομιδή:Λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια, ελιές, μαρούλια, κρεμμύδια, ραδίκια, ζοχούς, ρόκα, σπανάκι, σέσκλα, λάπατα, σινάπια, τσουκνίδες, μάραθο.
Γενικές εργασίες και φροντίδες
Ξεβοτάνισμα ζιζανίων από τα κηπευτικά μας, αλλά και συγκομιδή και αποξήρανση των ωφέλιμων όπως η τσουκνίδα, την οποία δεν την πετάμε ποτέ αλλά την φυλάμε αποξηραμένη, για χρήση σαν λίπασμα και προστασία των φυτών μας.
Σκαλίζουμε τα λαχανικά μας και τα λιπάρουμε με φουσκί, κομπόστα ή βιολογικό λίπασμα κατά προτίμηση.
Ψεκάζουμε αν χρειάζεται για ασθένειες και με χειμερινό πολτό τα φυλλοβόλα δένδρα μας.
Καθαρίζουμε κλαδεύοντας τις ελιές μας από τα άγρια παρακλάδια για να διευκολύνουμε το μάζεμά τους.
Οργώνουμε το χωράφι μας για να είναι έτοιμο για την σπορά των δημητριακών μας.
Σπέρνουμε μέχρι τέλος Νοεμβρίου περίπου τα δημητριακά μας.
Μαζεύουμε τις ελιές μας και βγάζουμε το πολύτιμο Ελληνικό ελαιόλαδο.
Μαζεύουμε φύλλα και υλικά για την κομπόστα μας.
Παροιμίες
Τον Οκτώβρη τα κουδούνια , το Νοέμβρη παραμύθια.
Το Νοέμβρη και Δεκέμβρη φύτευε καταβολάδες.
Άι- Μηνάς εμήνυσε του πάππου του χειμώνα:
-Έρχομαι ή δεν έρχομαι και τ' Άι- Φιλίππου αυτού είμαι.
Η πούλια βασιλεύοντας το μήνυμά της στέλνει.
Ούτε τσοπάνος στα βουνά ούτε ζευγάς στους κάμπους.
Αν τ' Άη Φιλίππου λείπω, τ' Άγια, των Αγιών δε λείπω.
Ούτε τσοπάνος στα βουνά ούτε ζευγάς στους κάμπους.
Οποίος σπείρει τον Νοέμβρη ούτε σπόρο δεν Θα πάρει.
Της ελιάς το φύλλο κι αν χαθεί, πάλι θε να ξαναβρεθεί.
Όταν έρθει ο Νοέμβρης σιγομπαίνει ο χειμώνας.
Ο Νοέμβρης έκλεισε, τα ζευγάρια είναι στο στάβλο κι ούτε ζευγάς στους κάμπους.
Ο άη- Μηνάς εμήνυσε, πούλια μη ξημερώσει.
Αγιά- Βαρβάρα μίλησε κι ο Σάββας αποκρίθη:» μάζεψε ξύλα κι άχυρα και σύρτε και στο μύλο, γιατί ο Αι Νικόλας έρχεται στα χιόνια φορτωμένος.
Ο Νοέμβρης σαν θα έλθει τα γομάρια μέσα κλείνει.
Του Σαρανταμέρου η μέρα «καλημέρα» - «καλησπέρα».