Τοπικά νέα

Μια σημαντική μελέτη για την Ιστορία του Τυμπακίου

mesaralive.gr 12 January, 2016 ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑΑΡΘΡΑ

Μια σημαντική μελέτη για την Ιστορία του Τυμπακίου

Την ιστορία του Τυμπακίου με ιδιαίτερη βαρύτητα στους απελευθερωτικούς αγώνες των κατοίκων του κατά την οθωμανική περίοδο αλλά κυρίως κατά την περίοδο της ναζιστικής κατοχής παρουσιάζει στο νέο του βιβλίο ο Εμμανουήλ Γ. Χαλκιαδάκης.

Το βιβλίο “Τυμπάκι Ηρακλείου Κρήτης- Από τους απελευθερωτικούς αγώνες και τη ναζιστική ισοπέδωση στην ανοικοδόμηση και την ανάπτυξη” εκτυπώθηκε με την πολύτιμη αρωγή του διευθύνοντος συμβούλου των Μινωικών Γραμμών κ. Αντώνη Μανιαδάκη.

Το εξώφυλλο αλλά και το οπισθόφυλλο κοσμούν έργα των γνωστών ζωγράφων Αριστόδημου Παπαδάκη που φιλοτεχνήθηκαν ειδικά γι’ αυτή την έκδοση.

Στο Τυμπάκι υπήρξε το μεγαλύτερο πολεμικό αεροδρόμιο των Βαλκανίων κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, για την κατασκευή του οποίου ο οικισμός ισοπεδώθηκε σχεδόν ολοκληρωτικά και αποτέλεσε κέντρο ανεφοδιασμού για το στρατό του Ρόμελ στη βόρεια Αφρική, αλλά και σύμβολο της ναζιστικής καταπίεσης και κέντρο καταναγκαστικής εργασίας και παθητικής αντίστασης στην Κρήτη. Παρόλα αυτά, με την απελευθέρωση το Τυμπάκι ανοικοδομήθηκε και αναπτύχθηκε οικονομικά, ώστε να φτάσει στην πρώτη θέση σε κατά κεφαλήν εισόδημα στην Ελλάδα.

Η Ιστορία του Τυμπακίου παρουσιάζει από πολλές απόψεις ιδιαίτερο ερευνητικό ενδιαφέρον, κυρίως για όσους ασχολούνται με τη νεότερη πολεμική, οικονομική, κοινωνική, πολιτική και εκκλησιαστική ιστορία της Κρήτης.

“Η παρούσα μελέτη του κ. Εμμ. Χαλκιαδάκη: Τυμπάκι Ηρακλείου Κρήτης. Από τους απελευθερωτικούς αγώνες και τη ναζιστική ισοπέδωση στην ανοικοδόμηση και την ανάπτυξη”, τονίζει ο κ. Νικόλαος Ε. Παπαδογιαννάκης, ομότιμος καθηγητής του Π.Κ., μελετά και καταγράφει τα δεδομένα μιας περιοχής, όπως αυτής του Τυμπακίου, από πλευράς ιστορικής, οικονομικής και πολιτιστικής, εντεταγμένης στο ιστορικό γίγνεσθαι της Νεώτερης Ελλάδος. Με τον τρόπο αυτό η μελέτη της τοπικής ιστορίας, της μικροϊστορίας, γίνεται και μελέτη της μακροϊστορίας, επειδή τα γεγονότα της πρώτης είναι άμεσα συνδεδεμένα με όσα συμβαίνουν στον ευρύτερο ορίζοντα της Ιστορίας.

Από αυτή την οπτική γωνία παρουσιάζεται η συμμετοχή των κατοίκων του Τυμπακίου στους επαναστατικούς αγώνες της Κρήτης μέχρι την Κρητική Πολιτεία και την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, η τύχη του Τυμπακίου κατά την Γερμανική Κατοχή, με την ολοσχερή κατεδάφιση των οικιών, η συμμετοχή τους στην Αντίσταση, αλλά και ο άλλος εκείνος ειρηνικός αγώνας της ανασυγκρότησης και της ανάδειξης της περιοχής σε πρότυπο, το οποίο ούτε ο Σπύρος Μαρκεζίνης δεν θα μπορούσε να ονειρευτεί με το δικό του μοντέλο των αγροτοπόλεων. Η αρετή αυτής της μονογραφίας του κ. Εμμ. Χαλκιαδάκη είναι η απόλυτη τεκμηρίωση των γραφομένων με την παράθεση αναφορών σε πρωτογενείς πηγές. Τα ιστορικά γεγονότα εξετάζονται με την παράθεση γραπτών και προφορικών πηγών, πράγμα πολύ σημαντικό, εφόσον η προφορική ιστορία είναι και αυτή μια λανθάνουσα πηγή πληροφοριών, πολύτιμη στην καταγραφή της και συμπληρωματική ή και αναιρετική των γραπτών μνημείων.

Παράλληλα με τα ιστορικά γεγονότα, εξετάζονται η οικονομία της περιοχής, η εκπαίδευση στην όλη της διαχρονική διάσταση, οι πολιτιστικές δραστηριότητες, η δυναμική παρουσία της τοπικής αυτοδιοίκησης και γενικά η σφαιρική προβολή της αξιοθαύμαστης κοινότητος της περιοχής του Τυμπακίου, που δικαίως θα πρέπει να σεμνύνεται για το έργο που ολοκλήρωσε στις δεκαετίες που ακολούθησαν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Κλείνοντας, θα πρέπει να προσθέσω μια ακόμη μεγάλη αρετή της μονογραφίας του κ. Εμμ. Χαλκιαδάκη• η εργασία του παραμένει έξω από κάθε στρατευμένη θεώρηση της Ιστορίας, ένα ζητούμενο σε πολλούς σύγχρονους ερευνητές. Ο συγγραφέας επιμένει «Όμηρον έξ Όμήρου σαφηνίζειν», γιατί έτσι πρέπει. Είναι μια τίμια επιστημονική στάση”.

Οπως αναφέρει ο συγγραφέας, “η εργασία αυτή δεν στοχεύει στο να πλέξει το εγκώμιο Ιστορίας μίας συγκεκριμένης περιοχής. Κάτι τέτοιο απέχει μακράν από τους στόχους του συγγραφέα και την ίδια την έννοια της ιστορικής συγγραφής. Σκοπός της είναι να εξετάσει αυτή την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα περίπτωση της Ιστορίας της κωμοπόλεως του Τυμπακίου, να συμπληρώσει την υπάρ- χουσα βιβλιογραφία και να συνδέσει την Ιστορία της κωμοπόλεως με την ευρύτερη Ελληνική Ιστορία και την αέναη προσπάθεια των κατοίκων αυτού του τόπου για επιβίωση, μέσα από τις δυσκολίες που είχαν να αντιμετωπίσουν στις διάφορες φάσεις της Ιστορίας. Το γεγονός ότι ο γράφων δεν κατάγεται από το Τυμπάκι ή την ευρύτερη περιοχή του, επέτρεψε την εξέταση της περίπτωσης αυτής αποστασιοποιημένα, μακριά από τυχόν συγγενικές ή φιλικές σχέσεις που ενδεχομένως να επηρέαζαν, σε κάποιο βαθμό, τη διαμόρφωση αυτής της εργασίας”.

Για τη συγγραφή της μελέτης ο συγγραφέας ερεύνησε ελληνικά, δημόσια και ιδιωτικά αρχεία και βρετανικές, αμερικανικές και γερμανικές αρχειακές συλλογές. Παράλληλα, πολύ χρήσιμα αποδείχτηκαν τα βιβλία του πρώην προέδρου της κοινότητας Τυμπακίου Αλκιβιάδη Σταυριανάκη με τίτλο “Τυμπάκι: αναμνήσεις και βιώματα από μία δύσκολη εποχή”, και της Αριάδνης Τσαγκαράκη - Ταβερναράκη, με τίτλο “Τυμπάκι”. Επίσης, το έργο του σμήναρχου ε.α. Γεώργιου Ορφανάκη “Ιστορία τον αεροδρομίου Τυμπακίου”. Τέλος, οι συνεντεύξεις - μαρτυρίες των ανθρώπων που έζησαν κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η έρευνα στον τοπικό κυρίως τύπο αλλά και αυτοτελείς δημοσιεύσεις και δημοσιευμένα άρθρα σε περιοδικά, πρακτικά συνεδρίων και συλλογικούς τόμους αποδείχτηκαν απαραίτητα για την ολοκλήρωση της συγγραφής αυτής της εργασίας.