Μία Μονή με πλούσια ιστορία, σπουδαίο φιλανθρωπικό έργο και πνευματική ακτινοβολία

mesaralive.gr 25 November, 2018 ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑΑΡΘΡΑ

Μία Μονή με πλούσια ιστορία, σπουδαίο φιλανθρωπικό έργο και πνευματική ακτινοβολία

Σε μία πολύ ωραία τοποθεσία με άγρια ομορφιά και σε αρκετά μεγάλο υψόμετρο, βρίσκεται η ιστορική Μονή του Αγίου Γεωργίου του Απανωσήφη ή Επανωσήφη. Η Ιερά Μονή βρίσκεται περίπου 35 χιλιόμετρα έξω από το Ηράκλειο προς το κέντρο του νομού Ηρακλείου, κοντά στο Χουδέτσι.

Το μοναστήρι αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερο από την ίδρυση του στην Κρήτη, σε αριθμό Μοναχών, όχι μόνο εγγεγραμμένων αλλά και εγκαταβιούντων.

Ιστορία

Η Μονή χτίστηκε τα τελευταία χρόνια της Ενετοκρατίας και απέκτησε τέτοια φήμη που τα επόμενα χρόνια έγινε ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα της Κρήτης. Ο ακριβής χρόνος της ίδρυσης της Μονής παραμένει άγνωστος.

Σύμφωνα πάντως με αποτελέσματα ερευνών η ίδρυσή της τοποθετείται στα μέσα ή στα τέλη του 17ου αιώνα.

Η πιο σημαντική πηγή πληροφοριών για την ίδρυση και την εξέλιξη της Μονής αποτελεί η «Διήγηση» του Ιεροδιακόνου Ιακώβου, που γράφτηκε στις 26 Ιανουαρίου 1864, γιατί αναφέρεται στην ίδρυση της Μονής από έναν Μοναχό, τον Παΐσιο, ο οποίος ξεκίνησε από τη Μονή Απεζανών για να πάει στη Μονή Αγκαράθου, λόγω εσωτερικών διενέξεων. Διανυκτέρευσε όμως στα κτήματα κάποιου Ενετού ονόματι Λαγγουβάρδου, κοντά στο σημερινό Μεταξοχώρι και εκεί έκτισε τη Μονή Απανωσήφη.

Η ονομασία «Επανωσήφη» δόθηκε από τον άρχοντα της περιοχής, ο οποίος είχε δύο βοσκούς με το ίδιο όνομα. Για να τους ξεχωρίζει λοιπόν έδωσε τα ονόματα Επάνω – Σήφης και Κάτω – Σήφης.

Η Μονή είχε μεγάλο φιλανθρωπικό έργο και σπουδαία πνευματική ακτινοβολία, η οποία συνεχίζεται την περίοδο της Τουρκοκρατίας και γνώρισε μια μικρή περίοδο ερήμωσης, αφού φονεύθηκαν 18 από τους μοναχούς της Μονής. Η παράδοση αναφέρει ότι είχαν διασωθεί 2 με 3 μοναχοί, οι οποίοι βοήθησαν στο δύσκολο έργο της ανασυγκρότησης της Μονής.

Άλλο πρόβλημα ήταν ότι αργότερα με το σεισμό του 1856 κατέπεσε ο ναός του Αγίου Γεωργίου, και η Μονή έμεινε χωρίς καθολικό. Για να επισκευασθεί ή να ανοικοδομηθεί ο ναός χρειαζόταν άδεια από την Υψηλή Πύλη.
Κατά την επανάσταση του 1866, οι πατέρες της Μονής διαδραμάτισαν ενεργό ρόλο. Οι περισσότεροι μοναχοί κατατάχτηκαν στα επαναστατικά σώματα.

Στις αρχές του 20ου αιώνα ανακαινίζεται το Ηγουμενείο, το οποίο βρισκόταν σε κακή κατάσταση. Το 1918 είχε 29 Μοναχούς με Ηγούμενο τον Ησύχιο Μαρκατάτο.

Οι Μοναχοί του Επανωσήφη πήραν μέρος στην Μάχη της Κρήτης το 1941. Το Ηγουμενείο έγινε νοσοκομείο για τους τραυματίες και πολλές αστικές οικογένειες, βρήκαν καταφύγιο στο μοναστήρι. Η Μονή προσέφερε μεγάλη βοήθεια στα αντάρτικα σώματα παρόλο που οι Γερμανοί λεηλάτησαν το μοναστήρι.

Η προσφορά της Μονής Επανωσήφη είναι πολύ μεγάλη. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η σημερινή Ανωτέρα Εκκλησιαστική Σχολή, το Ορφανοτροφείο και το κτίριο που στεγάζεται ο Ραδιοφωνικός Σταθμός της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης κτίστηκαν σε οικόπεδο της Μονής και με δικά της έξοδα.