Αρθρογραφία

Κλιματική αλλαγή: «Καζάνι που βράζει» ο πλανήτης

11 November, 2024 ΑΡΘΡΑ

Κλιματική αλλαγή: «Καζάνι που βράζει» ο πλανήτης

Οι μισές από τις μεγαλύτερες πόλεις του πλανήτη κινδυνεύουν από την κλιματική αλλαγή. Η ανθρωπότητα πλησιάζει σε μη αναστρέψιμα σημεία καμπής και οι ισχυροί του κόσμου θα συγκεντρωθούν στο Αζερμπαϊτζάν, στη φετινή παγκόσμια κλιματική σύνοδο, με μικρό… «πράσινο καλάθι».

Η φετινή διάσκεψη του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή (COP29) διεξάγεται στο Μπακού και ήδη θεωρείται από πολλούς ένα ακόμα δείγμα «πράσινου ξεπλύματος». Νευραλγικά κέντρα της παγκόσμιας οικονομίας θα πληγούν ιδιαίτερα και θα απαιτηθούν μέτρα προσαρμογής και χρηματοδότησης μεγάλης κλίμακας για να ανατραπεί η κατάσταση ενώ η ανάγκη για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κρίνεται επιτακτική.

Η κλιματική αλλαγή και η υπερθέρμανση του πλανήτη θα συζητηθούν στη νέο σύνοδο COP29 στο Αζερμπαϊτζάν από τους παγκόσμιους ηγέτες την ώρα που η επιστημονική κοινότητα χτυπά ηχηρά «καμπανάκια»

Ο κόσμος εξακολουθεί να υποτιμά τον κίνδυνο καταστροφικής κατάρρευσης του κλίματος και κατάρρευσης των οικοσυστημάτων, προειδοποίησε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, αναγνωρίζοντας ότι η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας θα ξεπεράσει τους 1,5C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα τα επόμενα χρόνια.

Η υπερθέρμανση του πλανήτη προκαλεί ανησυχία

Οι κλιματικές επιπτώσεις απειλούν όλα και περισσότερο

Όπως δείχνει η τελευταία έκδοση του «Net Zero Atlas», οι προοπτικές παραμένουν δύσκολες. Οι χώρες της G20 θα πρέπει να θέσουν νέους φιλόδοξους στόχους για το 2035, προκειμένου να επιταχύνουν το ρυθμό της μετάβασης και να περιορίσουν την αύξηση της θερμοκρασίας σε επίπεδα πολύ κάτω των 2°C μέχρι το τέλος του αιώνα.

Καύσωνες, πλημμύρες, τυφώνες, ξηρασία… Οι μισές από τις μεγαλύτερες πόλεις του πλανήτη θα κινδυνεύσουν από έναν ή περισσότερους κλιματικούς κινδύνους έως το 2050.

Η έκθεση της LSEG αποτελεί ένα ακόμα «καμπανάκι» για τον πολύπαθο πλανήτη μας που βιώνει ανυπολόγιστες καταστροφές εξαιτίας της ανθρώπινης κατασπατάλησης πόρων και της άνευ προηγουμένου αύξησης των εκπομπών του αερίου, τα τελευταία χρόνια.

«Οι πόλεις της μελέτης μας – νευραλγικά κέντρα της παγκόσμιας οικονομίας που συνεισφέρουν σχεδόν το 20% του παγκόσμιου ΑΕΠ και φιλοξενούν 440 εκατομμύρια ανθρώπους – είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες στον κλιματικό κίνδυνο», αναφέρει ο Jaakko Kooroshy, παγκόσμιος επικεφαλής της LSEG για την έρευνα βιώσιμων επενδύσεων.

«Οι επιπτώσεις αρχίζουν ήδη να υλοποιούνται σε μόλις 1,3°C αύξησης της θερμοκρασίας».

Αυτές οι κλιματικές επιπτώσεις έγιναν αισθητές σε σοκαριστική κλίμακα στην ισπανική πόλη Βαλένθια την προηγούμενη εβδομάδα, όπου έπεσε βροχή ενός έτους μέσα σε οκτώ ώρες – προκαλώντας θανατηφόρες πλημμύρες που στοίχισαν τη ζωή σε περισσότερους από 200 ανθρώπους.

Ο πλανήτης βρίσκο υπό απειλή από την κλιματική αλλαγή

Οι μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις θα αντιμετωπίσουν αυξανόμενους κλιματικούς κινδύνους

Η LSEG προβλέπει ότι η παγκόσμια θέρμανση θα φθάσει τους 2,6°C με τις τρέχουσες πολιτικές. Το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ εκτιμά ότι θα είναι 2,6°C έως 2,8°C μέχρι το τέλος του αιώνα, εάν τηρηθούν οι τρέχουσες δεσμεύσεις.

Σύμφωνα με αυτό το σενάριο υψηλών εκπομπών, το ποσοστό των 49 μεγαλύτερων πόλεων του κόσμου με υψηλή έκθεση σε κινδύνους θα αυξηθεί από λιγότερο από μία στις πέντε (18%) σε σχεδόν μία στις δύο (47%).

Οι μεγάλες πόλεις στη Μέση Ανατολή και τη Νοτιοανατολική Ασία θα υποστούν το μεγαλύτερο βάρος αυτής της κρίσης, σύμφωνα με την έκθεση της LSEG. Έξι πόλεις σε αυτές τις περιοχές – Σιγκαπούρη, Σουραμπάγια, Ντουμπάι, Ριάντ, Τζέντα και Τζακάρτα – αναμένεται να βιώσουν περισσότερες από 50 ημέρες ακραίας ζέστης ετησίως μέχρι το 2050.

Στην ΕΕ, οι αναλυτές υπογραμμίζουν την ολοένα και πιο επισφαλή θέση του Άμστερνταμ και της Μαδρίτης.

Άμστερνταμ, Μαδρίτη, Λονδίνο

Η ολλανδική πρωτεύουσα με χαμηλό υψόμετρο αντιμετωπίζει υψηλού επιπέδου κίνδυνο από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και τις πλημμύρες, οι οποίες θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 60%, παρά τις άμυνές της.

Στη Μαδρίτη, οι ημέρες καύσωνα θα μπορούσαν να εκτοξευθούν κατά 135% σε έναν αριθμό 41 ημερών «μεσαίου κινδύνου» έως το 2050. Οι υδάτινοι πόροι στην ισπανική πρωτεύουσα εξανεμίζονται με αποτέλεσμα η πόλη να καταστεί σε επίπεδα υψηλού κινδύνου το 2050.

Η Ιταλία, η Ελλάδα η Τουρκία θα βρεθούν μπροστά στο φάσμα αύξηση των πιθανοτήτων κυμάτων καύσωνα και θα απειληθούν περαιτέρω οι υδάτινοι πόροι μέχρι το 2050.

Στο μεταξύ, το Λονδίνο και το Μάντσεστερ βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των μελετητών που αναλύουν τα δεδομένα για το Ηνωμένο Βασίλειο. Η πρωτεύουσα θεωρείται επί του παρόντος χαμηλού κινδύνου για μεγάλους φυσικούς κινδύνους, αλλά πρόκειται να αντιμετωπίσει αύξηση κατά 22% στην επάρκεια υδάτινων πόρων μέχρι τα μέσα του αιώνα. Η ακραία ζέστη στο Λονδίνο θα υπερδιπλασιαστεί από 11 σε 25 ημέρες κάθε χρόνο.

Το Μάντσεστερ θα βρεθεί ενώπιον των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής με 93% αύξηση των κυμάτων καύσωνα και 45% αύξηση της πίεσης στους υδάτινους πόρους, σύμφωνα με τη μελέτη.

Πώς μπορούν οι μεγάλες πόλεις να αυξήσουν την ανθεκτικότητά τους στο κλίμα;

«Καθώς πλησιάζουμε στην COP29, οι χώρες της G20 πρέπει να μειώσουν επειγόντως τις εκπομπές αερίων για να αποτρέψουν την ταχεία κλιμάκωση των κλιματικών κινδύνων», λέει ο Kooroshy.

«Το επόμενο κύμα εθνικών δεσμεύσεων για το κλίμα θα είναι κρίσιμο για αυτό. Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και αν οι χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής μπορούν να αποτραπούν, θα απαιτηθούν σημαντικές επενδύσεις για την προσαρμογή των πόλεων στα νέα ακραία κλιματικά φαινόμενα».

Ο Τραμπ δεν αναγνωρίζει… κλιματική αλλαγή

Τα μηνύματα που καταφθάνουν όμως δεν είναι καλά. Το επιτελείο του εκλεγέντα προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη ετοιμάσει εκτελεστικά διατάγματα προκειμένου να αποσύρει για δεύτερη φορά τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού κατά της κλιματικής αλλαγής, αποκαλύπτουν οι New York Times.

Ο Τραμπ μάλιστα σχεδιάζει μάλιστα να μικρύνει την έκταση ορισμένων προστατευόμενων περιοχών για χάρη των νέων γεωτρήσεων για πετρέλαιο και φυσικό αέριο, γράφει η αμερικανική εφημερίδα επικαλούμενη αξιωματούχους που δεν κατονομάζονται.

Αποφασισμένος να κάνει πράξη τις προεκλογικές του δεσμεύσεις για απόσυρση των περιβαλλοντικών πολιτικών του απερχόμενου προέδρου Τζο Μπάιντεν, ετοιμάζεται επίσης να τερματίσει το μορατόριουμ σε νέες εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου σε μεγάλες αγορές της Ασίας και της Ευρώπης, το οποίο επέβαλε ο Μπάιντεν μέχρι να ολοκληρωθεί μελέτη για τις επιπτώσεις στο παγκόσμιο κλίμα.

Ακόμα, η νέα κυβέρνηση φέρεται να ανακαλέσει απόφαση με την οποία επιτράπηκε στην Καλιφόρνια και άλλες πολιτείες να εφαρμόζουν δικά τους, αυστηρότερα όρια για την ατμοσφαιρική ρύπανση, λέει το ρεπορτάζ.

Αποκάλυψη που μυρίζει… πετρέλαιο

Μυστική κάμερα μη κυβερνητικής οργάνωσης κατέγραψε τον Αζέρο διευθύνοντα σύμβουλο της συνόδου COP29 για το κλίμα να εκμεταλλεύεται τον ρόλο του για να συζητήσει επενδύσεις στην πετρελαϊκή βιομηχανία της χώρας του.

Ο Ελνούρ Σολτάνοφ, o oποίος εκτός από επικεφαλής της συνόδου είναι και αναπληρωτής υπουργός ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν και μέλος του ΔΣ της κρατικής εταιρείας ορυκτών καυσίμων Socar, εμφανίζεται να συζητά «επενδυτικές ευκαιρίες» στην εταιρεία.

«Έχουμε πολλά πεδία φυσικού αερίου που μένει να αναπτυχθούν» δηλώνει ο Σολτάνοφ σε μέλος της οργάνωσης Global Witness που εμφανίστηκε ως επενδυτής.

Το τροπικό δάσος του Αμαζονίου και η Γροιλανδία, για παράδειγμα, κινδυνεύουν να φτάσουν σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή με ανυπολόγιστες συνέπειες για την ανθρωπότητα καθώς αυξάνονται οι παγκόσμιες θερμοκρασίες.

Αντιδράσεις

Με άλλα λόγια, ο υπουργός δήλωσε πρόθυμος να πουλήσει ορυκτά καύσιμα, αυτό ακριβώς που πρέπει να καταργηθεί οριστικά για να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή.

Η συμπεριφορά του Σολτάνοφ είναι «εξωφρενική» και ισοδυναμεί με «προδοσία» δήλωσε στο BBC η Κριστιάνα Φιγκέρες, πρώην επικεφαλής της Συνθήκης-Πλαισίου του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή, η οποία έπαιξε σημαντικό ρόλο στην υπογραφή της Συνθήκης του Παρισιού το 2015.