Κίνδυνος για τα αμπέλια απο τη «νέα φυλλοξήρα»
"Η βοθρίωση του ξύλου είναι το νεκροταφείο της αμπελουργίας" προειδοποιούν οι επιστήμονες
«Ζήτημα ζωής και θανάτου για την αμπελουργία στην Κρήτη» χαρακτηρίζει, μιλώντας στην εφημερίδα “Νέα Κρήτη”, την παραγωγή εξυγιασμένου φυτωριακού υλικού ο γεωπόνος και πρώην ερευνητής Αμπέλου Βαγγέλης Βαρδάκης, τονίζοντας ότι η βοθρίωση του ξύλου είναι ένας ιός που αποδεκατίζει αργά αλλά σταθερά τα κρητικά αμπέλια, χαρακτηρίζοντάς τον ως... «νέα φυλλοξήρα».
Στο μεταξύ, το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου εξέδωσε νέο δελτίο γεωργικών προειδοποιήσεων για τα αμπέλια του νομού Ηρακλείου και τις ασθένειες που υπάρχουν σήμερα και χρειάζονται αντιμετώπιση από τους αμπελουργούς.
«Την αμπελουργία θα τη θρηνήσουμε σύντομα. Και αυτό συμβαίνει για δύο κυρίως λόγους: Πρώτον γιατί ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται επειδή δεν υπάρχει εισόδημα... Και θα αρχίσουν να εγκαταλείπουν τα αμπέλια τους οι αγρότες. Και ο δεύτερος λόγος είναι η βοθρίωση του ξύλου, η οποία, ενώ δεν κάνει ζημιές στην υπόλοιπη Ευρώπη, εδώ είναι το νεκροταφείο της αμπελουργίας», λέει στην εφημερίδα “Νέα Κρήτη” ο γνωστός επιστήμονας.
«Πρέπει να δούμε την αμπελουργία με ένα άλλο μάτι. Ένα μάτι σύγχρονο. Ένα μάτι προοδευτικό. Και ένα μάτι που θα βλέπει την αμπελουργία για πολλά χρόνια. Διαφορετικά δε θα πάμε πολύ καλά», όπως δήλωσε ο Βαγγέλης Βαρδάκης, τονίζοντας ότι είναι λάθος οι αμπελουργοί να φυτεύουν μόνοι τους, ανεξέλεγκτα. Θα πρέπει πρώτα να γίνει εξυγίανση του φυτωριακού υλικού των αμπελιών και, για να γίνει αυτό, χρειάζονται επιστήμονες, που σήμερα δεν υπάρχουν.
«Δεν είναι εύκολο το αμπέλι. Και προμηνύεται μεγάλη καταστροφή. Θα το δουν οι αγρότες», όπως λέει ο Βαγγέλης Βαρδάκης. Τονίζει, δε, ότι ένα αμπέλι που φυτεύεται σήμερα, λόγω της ίωσης αυτής, της βοθρίωσης του ξύλου, αργά ή γρήγορα θα ξεραθεί, αφού θα αρχίσει σταδιακά να αδυνατίζει η κουρμούλα, μέχρι που θα φτάσει στην ξήρανσή της. «Πρέπει να απαλλαγούμε από τον ιό αυτό. Εδώ κάνει πάρα πολλές ζημιές. Στην υπόλοιπη Ευρώπη δεν κάνει ζημιές. Αυτές είναι λόγω καιρικών συνθηκών. Το αμπέλι όταν προσβληθεί από τη βοθρίωση του ξύλου αρχίζει σιγά-σιγά να αδυνατίζει μέχρι να ξεραθεί. Μπορούμε να μιλήσουμε για μια νέα φυλλοξήρα», τόνισε χαρακτηριστικά.
Το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου εξέδωσε νέο δελτίο γεωργικών προειδοποιήσεων για τα αμπέλια του νομού Ηρακλείου και τις ασθένειες που υπάρχουν σήμερα και χρειάζονται αντιμετώπιση από τους αμπελουργούς.
Γεωργικές συμβουλές για το αμπέλι από το Κέντρο Προστασίας Φυτών
Στο μεταξύ, οι ασθένειες του αμπελιού στην παρούσα χρονική περίοδο, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου, είναι το ωίδιο, η φόμοψη, οι θρίπες και τα ακάρεα.
Στο ωίδιο, ο μύκητας δραστηριοποιείται και αναπτύσσεται παράλληλα με τη βλάστηση. Στη φόμοψη οι μολύνσεις γίνονται όταν συνυπάρχουν βροχοπτώσεις, επαρκές μόλυσμα και κατάλληλο βλαστικό στάδιο.
Οι θρίπες κάνουν τοπικής σημασίας εμφανίσεις, ιδιαίτερα αυτές στην έναρξη της βλάστησης. Τα ακάρεα προσβάλλουν τα μάτια, με αποτέλεσμα να μην ανοίγουν ή να δίνουν ασθενική βλάστηση. Εξάλλου, σήμερα, τα αμπέλια βρίσκονται στην εξής κατάσταση: Τα μάτια φουσκώνουν και σταδιακά ξεκινά η έκπτυξη της βλάστησης. Στη Νότια και Ανατολική Κρήτη τα αμπέλια εμφανίζονται πιο πρώιμα σε σχέση με τις υπόλοιπες περιοχές (στη σουλτανίνα σε περιοχές της κάτω Μεσαράς).
Η άνοδος των θερμοκρασιών επιταχύνει τη διαδικασία έκπτυξης. Επισημαίνεται ότι οι πρώτες επεμβάσεις στα αμπέλια σχετίζονται με συγκεκριμένα βλαστικά στάδια. Σε ό,τι αφορά τις επεμβάσεις, στο ωίδιο τα μολύσματα βρίσκονται μέσα στα μάτια και προσβάλλουν τη νέα βλάστηση από το ξεκίνημά της. Η προληπτική αντιμετώπιση πρέπει να ξεκινά όταν η βλάστηση έχει μήκος 5-6 εκ.
Σε ό,τι αφορά τα καλλιεργητικά μέτρα, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου, θα πρέπει να γίνει αφαίρεση και καταστροφή των πρώτων μολυσμένων βλαστών (πρώιμες προσβολές). Οι προσβεβλημένοι βλαστοί διατηρούν το μόλυσμα για μεγάλο χρονικό διάστημα και μπορεί αυτό να διασπαρεί σε όλο το αμπέλι.
Η φόμοψη ως ασθένεια του ξύλου διαπιστώνεται ότι δεν προκαλεί τα προβλήματα του παρελθόντος.
Οι νέες μολύνσεις γίνονται όταν υπάρχουν ήδη στο αμπέλι εστίες με μολύσματα και εφόσον εκδηλωθούν βροχοπτώσεις κατά την κρίσιμη περίοδο. Η κρίσιμη περίοδος συμπίπτει με τα πρώτα βλαστικά στάδια. Αντιμετώπιση χρειάζεται στην έναρξη της βλάστησης εφόσον αυτή συνδυαστεί με βροχερές περιόδους - σοβαρές διυγράνσεις.
Για τις θρίπες, οι ζημιές στην έναρξη της βλάστησης είναι συνήθως χωρίς οικονομική σημασία. Οι προσβολές κατά την άνθιση-καρπόδεση είναι μεγαλύτερης σημασίας και επηρεάζουν κυρίως τα σταφύλια για επιτραπέζια χρήση. Ο έλεγχος της παρουσίας τους γίνεται με δειγματοληψία νεαρών βλαστών και προσεκτικό έλεγχο μέσα στα διπλωμένα φύλλα.
Σε αμπέλια με ιστορικό ζημιών στη βλάστηση, όπως επισημαίνεται, θα πρέπει να γίνεται αντιμετώπιση μόνο εφόσον διαπιστώνεται η παρουσία των εντόμων, μετά από έλεγχο.
Τέλος για τα ακάρεα η ανακοίνωση αναφέρει τα εξής: «Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ακανόνιστο άνοιγμα των ματιών. Μετά από εργαστηριακές εξετάσεις δειγμάτων διαπιστώνεται αυξημένη παρουσία ακάρεων του είδους Colomerus vitis (φυλή οφθαλμών). Το άκαρι, ανάλογα με τον πληθυσμό του, είτε καταστρέφει ολοκληρωτικά τα μάτια οπότε δεν ανοίγουν, είτε ζημιώνονται εν μέρει, με αποτέλεσμα να δίνουν ασθενική βλάστηση που δεν αναπτύσσεται κανονικά.
Συνιστώνται δύο επεμβάσεις με βρέξιμο θειάφι (WP, WG) ή υγρό (SC) και αφορούν την προστασία από τις ζημιές για την επόμενη χρονιά: Η 1η όταν η βλάστηση έχει μήκος 5-10 εκ. (πρώτα φύλλα) και η 2η μετά από 10-14 περίπου ημέρες.
Κατά τις εφαρμογές να γίνεται καλή διαβροχή ώστε να είναι αυξημένη η πιθανότητα επαφής των ακάρεων με το φάρμακο (60-90 λίτρα διαλύματος/στρ). Η αντιμετώπιση να επαναληφθεί και την επόμενη χρονιά. Οι επεμβάσεις αυτές αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα και το ωίδιο».