Αρθρογραφία

Ένας νομπελίστας εκθειάζει το έργο του ΙΤΕ!

ΠΑΤΡΙΣ 22 May, 2019 ΑΡΘΡΑ

Ένας νομπελίστας εκθειάζει το έργο του ΙΤΕ!

Έπαινοι για το ΙΤΕ από τον νομπελίστα G. Mourou

Όταν σε επαινεί ένας νομπελίστας, τότε μάλλον κάτι κάνεις καλά! Εντυπωσιασμένος από την έρευνα που παράγεται στο ΙΤΕ και την παρεχόμενη εκπαίδευση στους φοιτητές δήλωσε από το Ηράκλειο ο καθηγητής Gérard Mourou, ο οποίος τιμήθηκε με το Νόμπελ Φυσικής 2018.

«Είχαμε μια συνεργασία με το ΙΤΕ, σχεδόν 20 χρόνια. Παρατηρώ ότι έχει μία συνεχή πρόοδο, έχει φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Το ΙΤΕ ξεκίνησε με τη βοήθεια της Ευρώπης, της Ε.Ε., και είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα για το τι μπορεί να πετύχει η Ένωση. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Θα πρέπει να είστε περήφανοι για το Ίδρυμα» τόνισε.

Ο καθηγητής βρέθηκε χθες στο ΙΤΕ για να πραγματοποιήσει ομιλία με θέμα «Passion Extreme Light», όπου επικεντρώθηκε στο λέιζερ ακραίου φωτός.

Σημειώνεται πως το 1985, ο Gérard Mourou και η φοιτήτριά του Donna Strickland κατάφεραν να δημιουργή́σουν παλμού́ς λέιζερ υψηλής έντασης και υπερβραχείας χρονική́ς διάρκειας. Για την τεχνική αυτή, γνωστή ως «Ενίσχυση Χρονικά́ Διευρυμένων Παλμώ́ν» απέσπασαν το βραβείο Νόμπελ στη Φυσική το 2018.

«Η τεχνική που αναπτύξαμε μας επιτρέπει να δημιουργήσουμε αυτό που λέω ακραίο φως, μας επιτρέπει να έχουμε πολύ υψηλής έντασης ακτινοβολία λέιζερ» τόνισε ο καθηγητής. Υπάρχουν εφαρμογές που αφορούν στην κοινωνία, όπως την ιατρική με την παραγωγή ενεργητικών πρωτονίων, σωματιδίων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία του καρκίνου.

«Μια άλλη εφαρμογή που έχει σχέση με την κοινωνία είναι η διαχείριση των πυρηνικών αποβλήτων. Αυτή τη στιγμή η πυρηνική ενέργεια είναι ίσως ο καλύτερος τρόπος να παράξουμε ενέργεια, αν και εφόσον μπορούμε να διαχειριστούμε τα απόβλητα. Με τα λέιζερ που έχουν αναπτυχθεί προτείνουμε μια νέα τακτική με την οποία μπορεί να γίνει διαχείριση των πυρηνικών αποβλήτων και να μειωθεί η πυρηνική τους ακτινοβολία σε επιτρεπτά όρια» εξήγησε.

Σε ερώτηση αν η απονομή του βραβείου Νόμπελ επιφέρει και επιπλέον ευθύνη απέναντι στην κοινωνία, απάντησε πως «όταν είσαι κάτοχος του βραβείου Νόμπελ, είσαι, πλέον, ένα διαφορετικό άτομο για το κοινό. Πρέπει να είσαι εξαιρετικά προσεκτικός στο τι λες, πρέπει να προσέχεις κάθε σου λέξη γιατί οι άλλοι πια εκλαμβάνουν ως δεδομένο ό,τι πεις».

Κοινή πορεία έχουν σε μεγάλο βαθμό ο καθηγητής Mourou και ο καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, συνεργαζόμενο μέλος ΔΕΠ του ΙΗΔΛ- ΙΤΕ, κ. Δημήτρης Χαραλαμπίδης. Μεταξύ άλλων, τους ενώνει η ερευνητική υποδομή Extreme Light Infrastructure (ELI), ένα πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από την Ε.Ε.

Η χθεσινή εκδήλωση εντάσσεται στην πανευρωπαϊκή καμπάνια «Η Ευρώπη στην περιοχή μου 2019», με στόχο να γνωρίσουν οι πολίτες τα έργα που έχουν χρηματοδοτηθεί από την Ε.Ε.

Η διοργάνωση έγινε υπό την αιγίδα του ΙΤΕ και της συγχρηματοδοτούμενης Εθνικής Ερευνητικής Υποδομής HELLAS-CH (http://hellasch.iesl.forth.gr) στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία ΕΠΑνΕΚ (ΕΣΠΑ 2014-2020).

Ποικίλες εφαρμογές

Οι ισχυρές δέ́σμες ακτινοβολίας λέ́ιζερ έδωσαν νέ́α διάσταση στην εμβάθυνση της γνώ́σης για τον κό́σμο και τη διαμόρφωσή του. Σχετική ανακοίνωση της Βασιλικής Ακαδημίας Επιστημών της Στοκχόλμης αναφέρει: «Οι ανακαλύψεις τους αποτέλεσαν επανάσταση για τη Φυσική των λέιζερ και για την ανάπτυξη εργαλείων υψηλής ακρίβειας που ανοίγουν ανεξερεύνητους ορίζοντες στην έρευνα».

Η τεχνική CPA που δημιούργησαν ο καθηγητής και η φοιτήτριά του έγινε πρότυπο για όλα τα τελευταία λέιζερ υψηλής έντασης και άνοιξε δρόμους σε εντελώς νέες εφαρμογές και ερευνητικά πεδία στη Φυσική και τη Χημεία με σημαντικές εφαρμογές στην Ιατρική, την πολιτιστική κληρονομιά, τα προηγμένα υλικά, τη Βιολογία, τη διάγνωση ατμοσφαιρικής ρύπανσης και τη διαχείριση πυρηνικών αποβλήτων.

Για παράδειγμα, οι εργασίες των δύο επιστημόνων συνέβαλαν τα μέγιστα στη διαθλαστική χειρουργική, επιτρέποντας την πραγματοποίηση εκατομμυρίων επεμβάσεων καταρράκτη και διόρθωσης διαθλαστικών σφαλμάτων (π.χ. μυωπίας), καθώς και στη δημιουργία χειρουργικών stent για την αντιμετώπιση της στεφανιαίας νόσου. Άλλες εφαρμογές αφορούν στη χρήση λέιζερ για την αλλαγή των ιδιοτήτων της ύλης καθώς και για την κοπή ή τη δημιουργία οπών εξαιρετικής ακριβείας σε διάφορα υλικά, συμπεριλαμβανομένης της ζωντανής ύλης.