Αρθρογραφία

Eλληνοτουρκική διαμάχη με φόντο την...Κρήτη

04 December, 2019 ΑΡΘΡΑ

Eλληνοτουρκική διαμάχη με φόντο την...Κρήτη

Η Κρήτη μπαίνει στο προσκήνιο καθώς κάποιοι φοβούνται ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια εχθρική ενέργεια, ένα casus belli, ένα θερμό επεισόδιο σ’ εκείνη την περιοχή

Μπορεί στην κυβέρνηση -και ορθώς- να μη λένε κουβέντα. Μπορεί επίσημα κυβερνητικά χείλη να μη θέλουν να αποκαλύψουν τις προθέσεις τους, τα σχέδια και τις εκτιμήσεις τους γύρω από την επικίνδυνη τροπή που έχει πάρει η ελληνοτουρκική διένεξη.

Ομως, όπως όλα δείχνουν, υπάρχει κόκκινος συναγερμός, όχι μόνο στο Αιγαίο (που υπάρχει πάντα), αλλά και στην περιοχή της Κρήτης, στη θαλάσσια ζώνη που η Τουρκία με τη Λιβύη αμφισβητούν κι ετοιμάζονται να κηρύξουν παράνομα ΑΟΖ.

Και δεν είναι καθόλου τυχαία η παρέμβαση που έκανε ο αρχηγός ΓΕΝ, Νικόλαος Τσούνης ο οποίος, προφανώς με το βλέμμα στραμμένο στις εξελίξεις στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο δήλωσε:

«Πρέπει να κινηθούμε νοτιότερα. Θα πρέπει να αναπτυχθεί ο ναύσταθμος της Κρήτης. Το ιδεατό θα ήταν ο μισός στόλος να βρίσκεται στην Κρήτη. Ομως αυτό έχει μεγάλο κόστος.

Ό,τι ισχύει για τις βραχονησίδες, το ίδιο ισχύει και για την υφαλοκρηπίδα. Δεν μπορούμε να δεχτούμε την παραβίασή της» ανέφερε χαρακτηριστικά ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού. Τι σημαίνει αυτό; Οτι η Ελλάδα και ο ελληνικός στρατός δηλώνουν πανέτοιμοι να υπερασπιστούν τα κυριαρχικά τους δικαιώματα σε περίπτωση που η Τουρκία παραβιάσει τα ελληνικά χωρικά ύδατα, την ΑΟΖ που δεν αναγνωρίζει και που με τη «Γαλάζια Πατρίδα» της έχει εξαφανίσει την Κρήτη και το Καστελόριζο.

Όπως και στο παρελθόν έχει δηλωθεί σε όλους τους τόνους (ειδικά μετά τα Ιμια) ότι αν η Τουρκία πατήσει ελληνικό έδαφος θα δεχθεί απάντηση, έτσι και τώρα φαίνεται να δημιουργείται μια κατάσταση που ανησυχεί την Αθήνα.

Ούτε τυχαία ήταν η παρέμβαση της Ντόρας Μπακογιάννη, το πρωί της Τετάρτης για το ίδιο θέμα: «Δεν παίζουμε όταν μιλάμε για την Κρήτη και τα νησιά μας. Έχουμε δεδικασμένα. Μπορεί να μην του αρέσει του Ερντογάν ότι υπάρχει η Κρήτη» τόνισε και συμπλήρωσε με έμφαση «και υπάρχει η Κρήτη και είναι και »αστακός». Είναι ό,τι πιο σημαντικό υπάρχει στη νοτιοανατολική Μεσόγειο και για εμάς και για τους συμμάχους μας. Με την Κρήτη δεν παίζει κανείς».

Η Κρήτη μπαίνει λοιπόν στο προσκήνιο καθώς κάποιοι φοβούνται ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια εχθρική ενέργεια, ένα casus belli, ένα θερμό επεισόδιο σ’ εκείνη την περιοχή.

Ενίσχυση της Κρήτης

Σύμφωνα με τα «ΝΕΑ» επανέρχεται στο προσκήνιο με τον πλέον εμφατικό τρόπο, μετά τις ραγδαίες εξελίξεις και το προσύμφωνο Τουρκίας – Λιβύης, το σχέδιο αμυντικής ενίσχυσης της Κρήτης.

Και οι τρεις κλάδοι των Ενόπλων Δυνάμεων την τελευταία διετία είχαν εκπονήσει σχέδια ασπίδας προστασίας κυρίως στην περιοχή του Καστελλορίζου απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα καθώς πάντα εξεταζόταν το σενάριο να αποπειραθεί να κάνει έρευνα στην περιοχή ένα τουρκικό πλοίο. Επειτα όμως από τη σύναψη Μνημονίου Συνεργασίας για την οριοθέτηση ΑΟΖ της Τουρκίας με την κυβέρνηση της Λιβύης δεν αποκλείεται μια νέα τουρκική πρόκληση ή παρουσία τουρκικών πλοίων (ερευνητικών και άλλων) πλησίον της Κρήτης.

Το σήμα κινδύνου που «χτύπησε» χθες ο αρχηγός ΓΕΝ αναφερόμενος στο γνωστό σχέδιο ναυτικής θωράκισης της Κρήτης απηχεί τον προβληματισμό που υπάρχει στους κόλπους των Επιτελείων και του υπουργείου Αμυνας. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι πολλοί καθηγητές και διεθνολόγοι σε πρόσφατη ενημερωτική συνάντηση εργασίας στο υπουργείο Αμυνας που αφορούσε την ανάλυση του γεωπολιτικού περιβάλλοντος επεσήμαναν την ανάγκη αποστολής πλοίων στην περιοχή για να κάνουμε πιο αισθητή την παρουσία μας.

Γιατί σε αυτή τη χρονική περίοδο απαιτείται να εξεταστούν τρόποι έξτρα στρατιωτικής ενίσχυσης της Κρήτης; Ο πρώτος λόγος είναι ότι η Τουρκία, όπως όλα δείχνουν, διευρύνει τις προκλήσεις της όχι μόνο στην Ανατολική Μεσόγειο, δηλαδή γύρω από την Κυπριακή ΑΟΖ και το Καστελλόριζο αλλά πλέον και νοτίως της Κρήτης. Αυτό είναι πρόδηλο μετά το Μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης με το οποίο η Αγκυρα ισχυρίζεται πως ούτε η Κρήτη έχει δικαίωμα υφαλοκρηπίδας.

Είναι πρόδηλο ότι η Μεγαλόνησος λόγω και της θέσης της διαχρονικά είχε μεγάλη στρατηγική αξία, γι’ αυτό και το ΝΑΤΟ και οι Αμερικανοί διατηρούν βάση στη Σούδα. Πλέον όμως η γεωστρατηγική αξία της Κρήτης έχει αυξηθεί. Στρατιωτικές πηγές του Πενταγώνου εξηγούν στα «ΝΕΑ» πως «δεν αποκλείεται η Τουρκία να επιχειρήσει να φέρει στην περιοχή το υπό κατασκευήν ελικοπτεροφόρο της «Αναντολού» κάνοντας προβολή ισχύος.

Ή θέλοντας να προστατεύσει τα ερευνητικά της πλοία που ενδεχομένως να αποπειραθούν έρευνες στην περιοχή. Η ελληνική πλευρά είναι απαραίτητο να έχει αντίστοιχες μεγάλες μονάδες επιφανείας για τις ανοιχτές θάλασσες προκειμένου να αντιδράσει». Επιπλέον, λένε, δεν θα πρέπει να λησμονείται πως η Ελλάδα έχει υπογράψει συμφωνίες με εταιρείες για έρευνες υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης. Οταν ξεκινήσουν αυτές οι έρευνες αλλά και όταν η Ελλάδα οριοθετήσει την ΑΟΖ της με γειτονικές χώρες (π.χ. Αίγυπτο, Κύπρο) θεωρείται βέβαιο ότι οι Ενοπλες Δυνάμεις θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην προστασία της και στην επιτήρησή της.

Το νέο σχέδιο

Ηδη πάντως το Πεντάγωνο προχωρεί σε παρεμβάσεις ενίσχυσης των Ενόπλων Δυνάμεων στην Κρήτη. Από την αρχή του χρόνου αναμένεται να δραστηριοποιηθεί ένα δεύτερο αερομεταφερόμενο Τάγμα της 5ης Αερομεταφερομένης Ταξιαρχίας (που έχουν τα Χανιά). Είναι το 545 Αερομεταφερόμενο Τάγμα Πεζικού που θα έχει εδρεύσει στο Ηράκλειο. Η ενίσχυση της Ταξιαρχίας όμως με ένα ακόμη τάγμα επιβάλλει – όπως επισημαίνουν στρατιωτικές πηγές – τη μόνιμη παρουσία στο νησί και ελικοπτέρων Σινούκ. «Είναι απαραίτητα για να μετακινούνται ταχύτατα οι αερομεταφερόμενες δυνάμεις όπου απαιτηθεί».

Σε ό,τι αφορά το Πολεμικό Ναυτικό, ο αρχηγός ΓΕΝ εξήγησε χθες την ανάγκη πρόσθετης παρουσίας και δράσης του Στόλου στα νότια και νοτιανατολικότερα. Η Ελλάδα έχει μόνιμη παρουσία με μονάδες στην Ανατολική Μεσόγειο (συνήθως μία φρεγάτα και μία πυραυλάκατο), είπε, στο πλαίσιο της συμμετοχής της στην αποστολή επιχειρήσεων θαλασσίου ελέγχου του ΟΗΕ (UNIFIL) με ένα πλοίο να ελλιμενίζεται τον περισσότερο χρόνο στην Κύπρο. Ξεκαθάρισε όμως ότι το ιδανικό θα ήταν – μολονότι εξαιρετικά κοστοβόρο – ο μισός στόλος να βρίσκεται στην Κρήτη.

Ο προκλητικός τουρκικός χάρτης

Επιπλέον, θεωρείται βέβαιο ότι σημαντικό ρόλο επιτήρησης της ευρύτερης περιοχής γύρω από την Κρήτη θα έχουν και τα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας του ΠΝ Ρ-3 Orion. Τα τέσσερα αεροπλάνα αναβαθμίζονται τώρα στην ΕΑΒ και αναμένεται να είναι διαθέσιμα από το 2022, 2023. Την ίδια ώρα το ΠΝ, σχεδιάζει να ενισχύχει με drones, και μάλιστα άμεσα, όλα τα πολεμικά του πλοία. Στόχος είναι τα drones που θα προμηθευτεί το ΠΝ να αποτελούν μόνιμο εξοπλισμό τόσο των μικρών όσο και των μεγαλύτερων πολεμικών πλοίων του Ελληνικού Στόλου.