Αρθρογραφία

Ελληνοτουρκικά: Στήνει σκηνικό για «θερμό επεισόδιο» ο Ερντογάν;

29 September, 2022 ΑΡΘΡΑ

Ελληνοτουρκικά: Στήνει σκηνικό για «θερμό επεισόδιο» ο Ερντογάν;

Με κυρίαρχο ζήτημα την στρατηγική που θα ακολουθήσει η Τουρκία απέναντι στη χώρα μας συνεδρίαζε, επί 4 ώρες την Τετάρτη, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας στη γείτονα, η οποία χτίζει σταδιακά το αφήγημα της «ελληνικής απειλής» επιχειρώντας να δικαιολογήσει μία τουρκική αντίδραση στο πλαίσιο -όπως υποστηρίζεται- των «νόμιμων μεθόδων και μέσων».

Στη σχετική ανακοίνωση που εκδόθηκε, γίνεται σαφής αναφορά περί στρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών και επισημαίνεται ότι «οι κύκλοι που ενθαρρύνουν την Ελλάδα να εξοπλίζει νησιά που βρίσκονται υπό καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης καλούνται να επιστρέψουν στην κοινή λογική».

«Δεν θα διστάσουμε να χρησιμοποιήσουμε κάθε νόμιμο τρόπο και μέσο προκειμένου να διασφαλίσουμε τα δίκαια και τα συμφέροντα του έθνους μας» τονίστηκε σχετικά.

Όπως ανέφεραν τα τουρκικά ΜΜΕ «συζητήθηκαν οι προκλητικές ενέργειες της Ελλάδας, η οποία δεν έχει εγκαταλείψει τις παράνομες πρακτικές της παρά τις εκκλήσεις μας να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο και τις συνθήκες, ιδίως οι πρόσφατα αυξανόμενες προκλητικές ενέργειες της».

Στη σχετική ανακοίνωση μετά τη συνεδρίαση, η Άγκυρα κάλεσε τις ΗΠΑ να αναθεωρήσουν την απόφασή τους για άρση του εμπάργκο όπλων προς τους Ελληνοκύπριους, επισημαίνοντας ότι η κίνηση αυτή της αμερικανικής πλευράς δεν συνάδει με το πνεύμα της Συμμαχίας.

Παρεμβάσεις ΗΠΑ – ΕΕ

Οι εξελίξεις αυτές ήρθαν στον απόηχο της αναφοράς που έκαναν διπλωματικές πηγές της προεδρίας της Γαλλικής Δημοκρατίας, ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των εννιά κρατών της νότιας Ευρώπης, που θα συναντηθούν την Παρασκευή στο Αλικάντε της Ισπανίας, θα εκφράσουν τη στήριξή τους στην Ελλάδα έναντι των απειλών που δέχεται από την Τουρκία.

Όπως ανέφεραν οι εν λόγω πηγές, το θέμα των τουρκικών απειλών κατά της Ελλάδας θα συζητηθεί στο δείπνο εργασίας που θα έχουν, μετά το πέρας των εργασιών της Ευρωμεσογειακής Συνόδου Κορυφής, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Πορτογαλίας, της Κύπρου, της Μάλτας, της Σλοβενίας, της Κροατίας και της Ελλάδας. Παρόντες θα είναι επίσης ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντέρ Λάιεν.

Η παρέμβαση από πλευράς Παρισιού έρχεται σε μια εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή για τα ελληνοτουρκικά και κρίνεται ως εξόχως σημαντική από την Αθήνα, αφού αντικατοπτρίζει τη γενικότερη αλλαγή στάσης που παρατηρείται στην ΕΕ έναντι της Άγκυρας, η οποία εμμένει στην ρητορική του αναθεωρητισμού.

Άλλωστε, για το θέμα αυτό είχε τοποθετηθεί ένα εικοσιτετράωρο νωρίτερα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου, όπου είχε τονίσει χαρακτηριστικά:

«Ό,τι είχε να πει η Ελλάδα το είπε καθαρά στον ΟΗΕ, τόσο για τις «κόκκινες γραμμές της», όσο και για την φιλική της διάθεση απέναντι στον Τουρκικό λαό. Η άλλη όχθη μπορεί να επαναλαμβάνει μονότονα τα ψέματα και τις απειλές της. Σε αυτό το γαϊτανάκι, όμως, έχει μείνει μόνη. Εμείς μένουμε με ψυχραιμία και αυτοπεποίθηση στις καθαρές μας θέσεις με την ισχύ του Διεθνούς Δικαίου, την επιφυλακή των Ενόπλων Δυνάμεών μας, τη συμπαράσταση των συμμάχων μας. Εδώ τα πολλά λόγια είναι πράγματι φτώχεια -όπως λέει και η παροιμία- και ίσως είναι καιρός να ασχοληθούν με αυτήν την φτώχεια και όσοι λένε πολλά. Αντί για τις πύρινες λέξεις να επιλέξουν επιτέλους τις δημιουργικές πράξεις και τον δρόμο του ουσιαστικού διαλόγου. Απέναντί τους, άλλωστε, δεν έχουν μόνο την Ελλάδα, έχουν ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά και τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ».

Νωρίτερα, σαφή θέση απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα είχε λάβει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, διαμηνύοντας ότι η κυριαρχία της Ελλάδας στα νησιά του Αιγαίου δεν αμφισβητείται.

Σε γραπτή του δήλωση, εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών σημειώνει ότι «σε μια εποχή που η Ρωσία εισέβαλε ξανά σε ένα κυρίαρχο ευρωπαϊκό κράτος, οι δηλώσεις που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις μεταξύ των Συμμάχων του ΝΑΤΟ δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμες.

Της ανακοίνωσης του αμερικανικού ΥΠΕΞ ακολούθησε η τοποθέτηση του εκπροσώπου της Κομισιόν για θέματα εξωτερικών υποθέσεων Πίτερ Στάνο, ο οποίος έστειλε επίσης αυστηρό μήνυμα στην Άγκυρα.

Ειδικότερα, ο κ. Στάνο κάλεσε την τουρκική πλευρά «να σέβεται την κυριαρχία των κρατών – μελών της Ε.Ε. και να δεσμευτεί στην επίλυση όλων των ανοιχτών ζητημάτων στο πνεύμα της καλής γειτονίας, με πλήρη σεβασμό στο διεθνές δίκαιο».

Ερωτηθείς, εξάλλου, για το γεγονός ότι ο πρέσβης της Ελλάδας στην Άγκυρα, Χριστόδουλος Λάζαρης κλήθηκε να δώσει εξηγήσεις, αλλά και για την γενικότερη συμπεριφορά της Τουρκίας, ο κ. Στάνο σημείωσε ότι δεν θα σχολιάσει «τι έγινε εχθές στην Άγκυρα όταν κλήθηκε ο πρέσβης, διότι αυτό είναι κάτι μεταξύ των δύο κρατών».

Σε σχέση όμως με το συνολικό ζήτημα των ενεργειών της Άγκυρας, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, υπογράμμισε την αλληλεγγύη της ΕΕ στην Ελλάδα. «Η Ελλάδα είναι κράτος-μέλος της ΕΕ και η ΕΕ και τα κράτη-μέλη της έχουν διατυπώσει πολύ ξεκάθαρα με μία σειρά συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τις προσδοκίες από την Τουρκία να αποκλιμακώσει, να δεσμευτεί σε εποικοδομητική αποκλιμάκωση για να προχωρήσει σε μια αμοιβαία εποικοδομητική συνεργασία όχι μόνο με την Ελλάδα, αλλά συνολικά με την ΕΕ» τόνισε ο Πίτερ Στάνο συμπληρώνοντας ότι αναμένεται από την Τουρκία να σταματήσει «την απειλητική ρητορική».
Τέλος, ανέφερε ότι «οι πρόσφατες ενέργειες, προκλήσεις, ρητορική είναι σε αντίθετη κατεύθυνση με την αποκλιμάκωση που τόσο πολύ χρειάζεται».

Τι επιχειρεί ο Ερντογάν

Με τις τελευταίες κινήσεις του, ο Ρετζεπ Ταγίπ Ερντογάν δείχνει πως επιχειρεί να δημιουργήσει το πολιτικό πλαίσιο έτσι ώστε να δικαιολογήσει ενδεχόμενη επίθεση εναντίον της χώρας μας.

Αναλυτές εκτιμούν πως το τελευταίο διάστημα η ρητορική του τούρκου προέδρου από επιθετική έχει μετατραπεί καθαρά σε πολεμική. Δεν ήταν τυχαίες οι αναφορές του για την «άλωση της Τριπολιτσάς» αλλά και για τρομοκράτες που κρύβονται στο Λαύριο, καθώς με αυτό τον τρόπο επιχειρεί να πολώσει το κλίμα στην Άγκυρα εναντίον της χώρας μας.

Όπως αναφέρουν σχετικά, το σοβαρό ενδεχόμενο ήττας στις επερχόμενες εκλογές, αλλά και οι πιέσεις που δέχεται από τις ΗΠΑ και τις ΕΕ, οι οποίες στηρίζουν δημόσια τις ελληνικές θέσεις για το ζήτημα της κυριαρχίας στο Αιγαίο, έχουν φέρει σε δύσκολη θέση τον τούρκο πρόεδρο που αναζητά τρόπους να γυρίσει το κλίμα στο εσωτερικό της χώρας του.

«Η Τουρκία ψάχνει για άλλοθι. Το κλωθογυρίζει το ζήτημα και έχει εξαντλήσει τα διπλωματικά εργαλεία τα οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για να πείσει δήθεν τη διεθνή κοινότητα» υποστηρίζει ο αναλυτής διεθνών θεμάτων του ΑΝΤ1, Κωνσταντίνος Φίλης, μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων.

Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό που πρέπει να περιμένουμε είναι κάποια κίνηση που θα μπορούσε να γίνει επί του πεδίου. «Δηλαδή, θα μπορούσε να είναι μια ενέργεια μπλοκαρίσματος, παρεμπόδισης κάποιου πλοίου το οποίο την επόμενη φορά θα μπορούσε να μεταφέρει στρατιωτικό οπλισμό προς τα νησιά. Αυτό θα μπορούσε να γίνει σε διεθνή χωρικά ύδατα κατά πάσα πιθανότητα αλλά και πάλι θα ήταν μια παράνομη ενέργεια από πλευράς Τουρκίας».

«Συνεπώς, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε αυτό το σενάριο κι εμείς πρέπει να θωρακιστούμε διπλωματικά, νομικά και στρατιωτικά για να αντιμετωπίσουμε μια τέτοια ενέργεια. Το ερώτημα όμως σε αυτήν την περίπτωση είναι ποιος θα επιλέξει να ρίξει την πρώτη σφαίρα αν κι εφόσον κάτι τέτοιο κριθεί απαραίτητο» επισημαίνει ο κ. Φίλης.