Εαρινή Ισημερία: 5 πράγματα που πρέπει να ξέρεις για το φετινό σπάνιο φαινόμενο

20 March, 2019 ΑΡΘΡΑ

Εαρινή Ισημερία: 5 πράγματα που πρέπει να ξέρεις για το φετινό σπάνιο φαινόμενο

Η Εαρινή Ισημερία λαμβάνει χώρα, σήμερα, στις 20 Μαρτίου και συμπίπτει με την τρίτη και τελευταία υπερπανσέληνο του χρόνου. Με αφορμή αυτό το φαινόμενο, καταγράφουμε τα 5 πράγματα που πρέπει να ξέρουμε για τη (φετινή) Εαρινή Ισημερία.

Εαρινή Ισημερία ονομάζεται το αστρονομικό φαινόμενο, κατά το οποίο η ημέρα και η νύχτα έχουν περίπου την ίδια διάρκεια. Συμπίπτει πάντα με την 20η ή 21η Μαρτίου για το βόρειο ημισφαίριο και τις 22 ή 23 Σεπτεμβρίου για το νότιο ημισφαίριο.

Το 2019 η Εαρινή Ισημερία λαμβάνει χώρα, σήμερα, στις 20 Μαρτίου και συμπίπτει με την τρίτη και τελευταία υπερπανσέληνο του χρόνου! Με αφορμή αυτό το φαινόμενο, καταγράφουμε τα 5 πράγματα που πρέπει να ξέρουμε για τη (φετινή) Εαρινή Ισημερία που συνοδεύεται από μια σπάνια σύμπτωση.

1. Από πού πήρε το όνομά της

Το όνομα "Ισημερία" προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις ίσος και ημέρα, ενώ το διεθνές αντίστοιχο όνομα, equinox, προέρχεται από το λατινικό "aequus" (ίσος) και "nox" (νύχτα).

Προσθέτοντας το επίθετο "Εαρινή" ο όρος μετατρέπεται σε "vernal equinox".

2. Ποια η διαφορά στο βόρειο και νότιο ημισφαίριο

Με τον όρο αυτό ονομάζεται στο βόρειο ημισφαίριο, όπου ανήκει και η χώρα μας και σηματοδοτεί ως εκ της ονομασίας της την πρώτη ημέρα της άνοιξης, μιας από τις τέσσερις εποχές του έτους. Στη συνέχεια, η ημέρα μεγαλώνει και η νύχτα μικραίνει, ώσπου η ημέρα να φθάσει στο ζενίθ της κατά το θερινό ηλιοστάσιο της 21ης Ιουνίου.

Αντίθετα, στο νότιο ημισφαίριο η ισημερία του Μαρτίου σηματοδοτεί την έναρξη του φθινοπώρου, γι’ αυτό καλείται φθινοπωρινή. Στη συνέχεια, η νύχτα μεγαλώνει και η ημέρα μικραίνει, ώσπου η νύχτα να φθάσει στο ζενίθ της κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο της 21ης Ιουνίου.

3. Αποτελεί, όντως, την πρώτη μέρα της άνοιξης;

Ενώ από αστρονομική άποψη η άνοιξη αρχίζει με την εαρινή ισημερία, στην πραγματικότητα -όπως έχουν διαπιστώσει οι επιστήμονες που μελετούν το περιβάλλον- εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής η φύση εισέρχεται όλο και πιο πρόωρα στον ανοιξιάτικο κύκλο της.

Μια αμερικανική επιστημονική μελέτη συμπέρανε ότι η εποχή της άνοιξης έρχεται όλο και πιο νωρίς στον πλανήτη μας και πουθενά δεν είναι αυτό τόσο αισθητό, όσο στο Βόρειο Πόλο και γενικότερα στα υψηλά γεωγραφικά πλάτη. Στις αρκτικές περιοχές η άνοιξη έρχεται έως και 16 μέρες νωρίτερα από ό,τι πριν δέκα χρόνια.

Οι επιστήμονες βάσισαν τα συμπεράσματά τους σε μια σειρά από φαινόμενα, όπως οι μεταναστεύσεις των πουλιών, η άνθιση των φυτών, η εμφάνιση των φύλλων των δέντρων κ.α.

4. Τι σηματοδοτεί στα ημερολόγια άλλων πολιτισμών

Κατά τους αρχαίους Έλληνες, η Εαρινή Ισημερία ήταν η ώρα επιστροφής της Περσεφόνης από τον Άδη στη Γη και τη μητέρα της, τη Δήμητρα.

Η Εαρινή Ισημερία αποτελεί την αφετηρία του ισχύοντος Περσικού ή Ιρανικού ημερολογίου και συμπίπτει με την Πρωτοχρονιά για τους Ιρανούς, αλλά και για πολλούς λαούς της Μέσης Ανατολής και Κεντρικής Ασίας.

Η επομένη της Εαρινής Ισημερίας είναι η πρώτη ημέρα του Ινδικού Εθνικού Ημερολογίου και Πρωτοχρονιά για τους Ινδούς.

Η Εαρινή Ισημερία είναι η αφετηρία για τον υπολογισμό της εορτής του Πάσχα, τόσο για τους Ιουδαίους, όσο και για τους Χριστιανούς.

Αποτελεί μία από τις σπουδαιότερες γιορτές στο καλεντάρι των νεοπαγανιστών, καθώς συμβολίζει την αναγέννηση της φύσης.

5. Το σπάνιο φαινόμενο για το 2019

Φέτος, η εαρινή ισημερία θα συμπέσει με την τρίτη και τελευταία υπερ-σελήνη ή υπερπανσέληνο του τρέχοντος έτους.

Ειδικότερα, η Εαρινή Ισημερία θα συμβεί τα μεσάνυχτα της Τετάρτης (στις 23:58 ώρα Ελλάδας), ενώ λίγο αργότερα, στις 03:43 ώρα Ελλάδας της Πέμπτης, θα λάβει χώρα μια νέα υπερπανσέληνος.

Το 2019 υπάρχουν τρεις υπερπανσέληνοι, όλες στους πρώτους μήνες του έτους, και δεν θα υπάρξει άλλη έως το τέλος της χρονιάς (είχαν προηγηθεί άλλες δύο στις 21 Ιανουαρίου και 19 Φεβρουαρίου).

Όσον αφορά την Υπερ-Σελήνη ή υπερπανσέληνο, συμβαίνει όταν υπάρχει πανσέληνος και ταυτόχρονα η τροχιά του φεγγαριού το φέρνει πιο κοντά στη Γη (περίγειο), με αποτέλεσμα ο δορυφόρος του πλανήτη μας να φαίνεται μεγαλύτερος και πιο φωτεινός από ό,τι συνήθως.