“Δίκαιο αίτημα η επαναλειτουργία του Καποδιστριακού Δήμου Τυμπακίου”
Του Κων. Χριστοδουλάκη*
...Τυμπάκι άνωθεν.
Ο τόπος αξίζει μια καλύτερη μεταχείριση. Το Τυμπάκι είναι μια μεγάλη δεξαμενή από ικανούς επιστήμονες, πετυχημένους επιχειρηματίες, συνδικαλιστές κ.λπ.
Στον τοπικό τύπο στις 13/1/2015, δημοσιεύτηκε “Η σύσταση Επιτροπής Αγώνα για την επανίδρυση του Ιστορικού Δήμου Τυμπακίου”.
Με μεγάλη χαρά και ικανοποίηση χαιρετίζομε την προσπάθεια αυτή. Όλοι ομόφωνα να συστρατευθούμε. Οι λόγοι είναι πολλοί.
Ο παλιός Δήμος Τυμπακίου αριθμεί περί τις 10.500 κατοίκους. Το Τυμπάκι και μόνο του περί τις 5.000 και 1.000 αλλοδαπούς. Η Βιάννος μόνο με 2.500 κατοίκους αναγνωρίστηκε Δήμος, διότι κάηκε από τους Γερμανούς. Το ίδιο και ο Δήμος Ανωγείων με 2.500 κατοίκους.
Το Τυμπάκι είναι το πιο μαρτυρικό χωριό της Κρήτης επί Γερμανικής Κατοχής. Περιληπτικά αναφέρονται τα εξής:
Στη Μάχη της Κρήτης 20-30 Μαΐου του 1941 τα γερμανικά αεροπλάνα βομβάρδισαν το Τυμπάκι, διότι υπήρχαν Άγγλοι. Πολλά σπίτια καταστράφηκαν. 15 βόμβες έπεσαν πέριξ του Αγίου Τίτου. Μία βόμβα τρύπησε το θόλο και σφηνώθηκε δίπλα στο Ιερό αλλά δεν εξερράγη.
Τον Ιανουάριο του 1942 εκδιώχτηκαν οι Τυμπακιανοί. Κατέφυγαν στα γύρω χωριά. Μεταφορικό μέσο ήταν τα γαϊδούρια και οι πλάτες των κατοίκων. Σ’ ένα δωμάτιο διέμενε όλη η οικογένεια με τα ζώα. Οι Γερμανοί αγγάρευαν τους άρρενες για να γκρεμίζουν τα σπίτια. Με τις πέτρες έστρωναν τους διαδρόμους του αεροδρομίου αντί ασφάλτου για να χτυπήσουν τους Άγγλους στη βόρεια Αφρική. Ο Σούμπερτ, υπεύθυνος της κατασκευής, με ένα μαστίγιο χτυπούσε όσους εργάτες δεν εργάζονταν πρόθυμα. Τα 4/5 της περιουσίας (20.000 στρέμματα) γόνιμα εδάφη, αμπέλια, ελαιώνες και ποτιστικά δεσμεύτηκαν. Στρατόπεδα, ναρκοπέδια από Παχειά Άμμο (Δασάκι μέχρι τον Έλληνα δυτικά του χωριού Κλήματος). Υπόγειες αποθήκες πυρομαχικών βρίσκονταν στον Άγιο Νικόλαο στο Δασάκι - μύλος Αμπαδιά. Σώζονται ακόμη και σήμερα οι χώροι. Περίμεναν απόβαση των Άγγλων από τον κόλπο της Μεσαράς.
Τον Απρίλιο του 1944 οι Γερμανοί επέτρεψαν να επιστρέψουν οι Τυμπακιανοί στο ερειπωμένο και γκρεμισμένο Τυμπάκι. Αρχικά κατασκεύαζαν χωματένιους πλίνθους με άχυρα για τοίχους σπιτιών.
Οι Γερμανοί έπαθαν πανωλεθρία στο ρωσικό μέτωπο το χειμώνα του 1943. Οι κατακτητές εγκατέλειψαν το Τυμπάκι σκορπώντας καταστροφές παντού. Ανατίναξαν βόμβες, πυρομαχικά. Στη θέση ελαιουργείο Ζαχαριουδάκη (Πρωτογεράκη) στο δρόμο προς Κλήμα έγινε μια μεγάλη ανατίναξη πυρομαχικών. Κατά μήκος της παραλίας υπήρχαν οι ονομαζόμενοι τανξονάρκες και πέριξ του τοπικού στρατοπέδου μικρές νάρκες, οι τριχάχαλες. Πολλοί κυρίως νέοι σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν. Το κακό σταμάτησε μόνο όταν οι ναρκοσυλλέκτες του στρατού έλεγξαν προσεκτικά τον τόπο.
Το Τυμπάκι εντός της 10ετίας πήρε το δρόμο της προόδου. Ευτύχησε να έχει πρόεδρο Κοινότητας τον Αλκιβιάδη Σταυριανάκη (1958-1964). Πολύ δυναμικός, δραστήριος και διπλωμάτης. Έργα του η διάνοιξη του σημερινού κεντρικού δρόμου, η λαϊκή αγορά, οι τσιμεντοαύλακες στο λεμονοδάσος (νέο αναδασμό), η ιδέα ίδρυσης Γυμνασίου κ.λπ. Διάδοχος ο Αντώνης Ταβερναράκης (1982-1992). Πολύ τοπικιστής και δραστήριος. Πολλές δημόσιες υπηρεσίες ιδρύθηκαν. Δυναμισμός και οικονομική ακμή στο τέλος του 2000. Το Τυμπάκι από Κοινότητα έγινε Δήμος (Καποδιστριακός).
Ακολούθησε ο Καλλικρατικός Δήμος Φαιστού. Το Τυμπάκι ενώθηκε με το Δήμο Μοιρών. Άρχισε η πτώση, η παρακμή. Όλες οι υπηρεσίες καταργήθηκαν. Αγρονομείο, Αστυνομία, ΙΚΑ, ΟΤΕ, Εφορία κ.λπ. Οι κάτοικοι ταλαιωρούνται πηγαίνοντας στις Μοίρες και Ηράκλειο για εξυπηρέτηση. Καταντήσαμε Λαγολιό (o tempora o mores = ω καιροί, ω ήθη) (κατάντημα των καιρών).
Η περιοχή του Τυμπακίου είναι προνομιούχος τόπος. Συνδυάζει θάλασσα, πεδιάδα με νερά, γύρω βουνά, αρχαιότητες σε Φαιστό, Αγία Τριάδα, Μάταλα, Καλαμάκι, ιστορικά μέρη π.χ. Οδηγήτρια (Ξωπατέρας). Ο Κόκκινος Πύργος εμπορικό κέντρο πριν πριν το 1940. Ξυλεία, εμπορεύματα ξεφόρτωναν τα πλοιάρια.
Ο τόπος αξίζει μια καλύτερη μεταχείριση. Το Τυμπάκι είναι μια μεγάλη δεξαμενή από ικανούς επιστήμονες, πετυχημένους επιχειρηματίες, συνδικαλιστές κ.λπ. Σύσσωμοι να πλαισιώσουμε και να διευρύνουμε την Επιτροπή Αγώνα για την επανίδρυση του Καποδιστριακού Δήμου Τυμπακίου.
Όλοι φέρομε βαριά ευθύνη έναντι των σημερινών κατοίκων και των κληρονόμων. Δεν μπορούμε να ανεχόμαστε πλέον την οπισθοδρόμηση του τόπου. Απαιτούμε την ιστορική αποκατάσταση.
* Ο κ. Χριστοδουλάκης Κων/νος είναι συνταξιούχος εκπαιδευτικός.
ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΠΑΤΡΙΣ
Του Κων. Χριστοδουλάκη*
