Αρθρογραφία

Αμερικανικοί Δασμοι: Αναστάτωση και στην Κρήτη στον απόηχο των ανακοιθνώσεων Τραμπ

neakriti.gr 04 April, 2025 ΑΡΘΡΑ

Αμερικανικοί Δασμοι: Αναστάτωση και στην Κρήτη στον απόηχο των ανακοιθνώσεων Τραμπ

Αναστάτωση στην παγκόσμια αγορά προκάλεσε η απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ και της κυβέρνησής του να επιβάλλουν υψηλούς δασμούς σε όλα τα εισαγόμενα προϊόντα. Σε ό,τι μας αφορά, τα προϊόντα που κινδυνεύουν από τη νέα φοροκαταιγίδα προέρχονται κατά κύριο λόγο από τον πρωτογενή τομέα, όπως οι ελιές, το ελαιόλαδο, το κρασί, τα ροδάκινα και η φέτα, τα οποία είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στην αμερικανική αγορά, κάτι το οποίο φαίνεται και από την αύξηση των εξαγωγών τα τελευταία χρόνια πάνω στα συγκεκριμένα προϊόντα.

Η κυβέρνηση Τραμπ για όλα τα προερχόμενα από την Ε.Ε. προϊόντα αποφάσισε να βάλει οριζόντια φορολογία 20%. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει δημοσιοποιήσει ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων, η αξία των ελληνικών εξαγωγών στην Αμερική ανέρχεται στα 2,411 δισεκατομμύρια ευρώ το 2024, ενώ οι ΗΠΑ είναι ο 5ος σημαντικότερος εξαγώγιμος προορισμός για τη χώρα μας. Την τετραετία 2020 έως το 2024, η αξία των ελληνικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ κατέγραψε μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 20,4% και το μερίδιό τους στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών ανέβηκε από 3,75% το 2020 σε 4,89% το 2024. Ταυτόχρονα, το εμπορικό ισοζύγιο Ελλάδας-ΗΠΑ παραμένει πλεονασματικό υπέρ της Ελλάδας, με το πλεόνασμα να διαμορφώνεται στα 268,19 εκατ. ευρώ το περασμένο έτος, αν και παρατηρήθηκε μεγάλη μείωση από τα 617,71 εκατ. ευρώ το 2023.

Αγωνία σε φορείς και παραγωγούς

Μετά από αυτήν την εξέλιξη, οι Έλληνες παραγωγοί και οι φορείς είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι, καθώς πιστεύουν ότι θα μειωθεί αρκετά η “πίτα” της αγοράς προς τις ΗΠΑ, καθώς τα προϊόντα τους λόγω του υψηλού κόστους δε θα είναι πλέον ανταγωνιστικά. Άλλωστε, ο στόχος της κυβέρνησης Τραμπ είναι προφανής και έχει να κάνει με την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και των εγχώριων προϊόντων.

Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηρακλείου, Βαγγέλης Καρκανάκης, μίλησε στην κάμερα της “ΚΡΗΤΗ TV” για τις επιπτώσεις που θα έχει στην τοπική οικονομία της Κρήτης η υψηλή φορολογία στις εισαγωγές που κατευθύνονται προς τις ΗΠΑ από τις χώρες της Ευρώπης, ανάμεσά τους και η δική μας. Ο κ. Καρκανάκης εξέφρασε τον φόβο του για μία νέα πληθωριστική έκρηξη, με δεδομένο ότι η Ευρώπη, αλλά και οι άλλες μεγάλες αγορές, όπως η Κίνα, θα απαντήσουν με αντίστοιχες ενέργειες προς τις ΗΠΑ.

Ποια προϊόντα της Κρήτης θα επηρεαστούν περισσότερο

Επίσης, τόνισε ότι τα προϊόντα που θα επηρεαστούν περισσότερο είναι αυτά του ελαιολάδου και της βρώσιμης ελιάς που αποτελούν περίπου το 70% των προϊόντων που εξάγουμε προς τις ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Επιμελητηρίου, θα πρέπει να υπάρξουν άμεσες παρεμβάσεις, όπως για παράδειγμα να συνεχιστούν πιέσεις προς την κατεύθυνση της εξαίρεσης των συγκεκριμένων προϊόντων από τους δασμούς, κάτι που είναι πολύ δύσκολο, καθώς δεν υπάρχει προς το παρόν διάθεση από την κυβέρνηση Τραμπ για υποχωρήσεις, αλλά και να αναζητηθούν νέες αγορές, ώστε να αντικατασταθεί το χαμένο έδαφος.

«Έχουμε μπει σε μία περίοδο παγκόσμιου οικονομικού πολέμου, με απρόβλεπτες συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία. Από αυτήν την εξέλιξη ελάχιστοι θα βγουν κερδισμένοι, ενώ οι περισσότεροι θα υποστούν τεράστια ζημιά. Σίγουρα θα δημιουργηθούν πληθωριστικές πιέσεις προς τις αγορές, κάτι που σημαίνει ότι θα προκύψουν ενέργειες οι οποίες θα απαιτούν μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους. Ο προσανατολισμός θα είναι προς την αύξηση των τιμών», ανέφερε ο κ. Καρκανάκης.

Ζητούν την εξαίρεση του ελαιολάδου και της βρώσιμης ελιάς

«Όσον αφορά τις κρητικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ», συνέχισε ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου, «μιλάμε κυρίως για το ελαιόλαδο, τη βρώσιμη ελιά, τα τυροκομικά προϊόντα, το μέλι κ.ά. Μπορεί για τις ΗΠΑ να είναι μία αμελητέα ποσότητα οι εισαγωγές κρητικών προϊόντων περίπου 0,8%, αντίθετα για την Κρήτη είναι σημαντικό το κομμάτι των εξαγωγών προς την Αμερική. Το ελαιόλαδο, για παράδειγμα, αποτελεί περίπου το 70% του συνόλου των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ.

Το 70% των κρητικών εξαγωγών στις ΗΠΑ αποτελεί το ελαιόλαδο

Αυτό σημαίνει ότι θα επηρεαστεί ένα μεγάλο ποσοστό της τοπικής οικονομίας που έχει σχέση με την ελαιοπαραγωγή και την τυποποίηση ελαιολάδου. Το Επιμελητήριο Ηρακλείου είχε ζητήσει από το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο την παρέμβασή του για να εξαιρεθεί η εισαγωγή ελαιολάδου και βρώσιμης ελιάς, όπως είχε συμβεί το 2019 και είχε πετύχει την εξαίρεση. Δυστυχώς, από τις δηλώσεις Τραμπ δεν υπάρχει περιθώριο εξαιρέσεων, εφόσον η επιβολή δασμών είναι οριζόντια».

Στροφή σε άλλες αγορές

«Η αγορά της Αμερικής είναι η 7η κατά σειρά για τα κρητικά προϊόντα. Αυτό που πρέπει να συμβεί, σύμφωνα με την άποψή μας ως Επιμελητήριο είναι να ενταθούν οι πιέσεις από το δικό μας υπουργείο Εξωτερικών για τις εξαιρέσεις τουλάχιστον των δύο προϊόντων που προανέφερα, αλλά θα πρέπει να βρεθούν και εναλλακτικές αγορές, για να αντικατασταθεί η απώλεια της αμερικανικής αγοράς», τόνισε ο κ. Καρκανάκης.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστας Τσιάρας, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ για την απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλλουν δασμούς σε μία σειρά προϊόντων από τις ξένες αγορές, ζήτησε ψυχραιμία απ’ όλους τους επαγγελματίες που έχουν επενδύσει τα τελευταία χρόνια στην αμερικανική αγορά, ενώ παράλληλα εξέφρασε την απογοήτευσή του για την εξέλιξη αυτή, θεωρώντας ότι μία τέτοια ενέργεια είναι εντελώς απαράδεκτη στα πλαίσια μίας παγκοσμιοποιήμενης και ελεύθερης αγοράς.

Δείτε στο παρακάτω βίντεο από την εκπομπή "Κρήτη Σήμερα" της ΚΡΗΤΗ ΤV τι είπε ο πρόεδρος του ΔΣ. του Οικονομικού Επιμελητηρίου, Τμήματος Ανατολικής Κρήτης, κ. Βαγγέλης Γκλάκας, στη Νικολέτα Σφακιανάκη:

Δείτε στο παρακάτω βίντεο από την εκπομπή "Κρήτη Σήμερα" της ΚΡΗΤΗ TV τι δήλωσε σχετικά με τους επιβαλλόμενους δασμούς ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης, Αλκιβιάδης Καλαμπόκης:

Τσιάρας: «Υπάρχει πρόβλημα, αλλά χρειάζεται ψυχραιμία»

Συγκεκριμένα, ο κ. Τσιάρας ανέφερε: «Είναι αδιανόητο σε μια ανοικτή παγκοσμιοποιημένη αγορά, η οποία έχει διαμορφώσει συνθήκες ελεύθερης διακίνησης στο εμπόριο, εδώ και τουλάχιστον τρεις δεκαετίες, με πολλές διακρατικές και γενικότερες συμφωνίες, να αλλάζει από τη μια στιγμή στην άλλη και να δημιουργούνται νέα δεδομένα».

Σε ερώτηση για το αν η χώρα μας μπορεί να διεκδικήσει εξαιρέσεις σε κάποια προϊόντα, όπως η επιτραπέζια ελιά, ο κ. Τσιάρας δήλωσε: «Δεν ξέρω πόσο εύκολο είναι να πάρουμε εξαιρέσεις, γιατί κανείς μας δε γνωρίζει αν αυτή τη στιγμή η ηγεσία των ΗΠΑ είναι διατεθειμένη να κάνει εξαιρέσεις. Δεν είναι καθόλου εύκολο. Εννοείται ότι η δική μας προσπάθεια θα είναι προς την κατεύθυνση ότι τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα, με τη μοναδικότητα που τα χαρακτηρίζει, να μπορούν να έχουν μια διαφορετική μεταχείριση».

Ομολογία αποτυχίας για τις πληρωμές

Ο Κώστας Τσιάρας έκανε αναφορά στην πληρωμή των Οικολογικών Σχημάτων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και διευκρίνισε ότι πληρώθηκαν 450 εκατ. ευρώ, ενώ τα αιτούμενα χρήματα ήταν τουλάχιστον διπλάσια. Ουσιαστικά παραδέχτηκε την αποτυχία του τρόπου που επιδοτούνται μέχρι σήμερα τα Οικολογικά Σχήματα και προανήγγειλε αλλαγές με αφορμή τη νέα ΚΑΠ, που θα εφαρμοστεί τα επόμενα χρόνια.

«Ήταν μια πάρα πολύ δύσκολη άσκηση, που αφορούσε και στον επαναπροσδιορισμό των ποσών που έπρεπε να δώσουμε ανά καλλιέργεια για κάθε οικολογικό σχήμα, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο έπρεπε να γίνει αυτό», είπε κι επισήμανε το πρόβλημα που δημιουργεί η επιλογή πολλών Οικολογικών Σχημάτων.

«Μπροστά μας υπάρχει “πεδίον δόξης λαμπρό” για να αναθεωρήσουμε, ανασκευάσουμε και να ξαναδούμε τα Οικολογικά Σχήματα στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ», συμπλήρωσε ο ΥπΑΑΤ.