Ο δίσκος της Φαιστού, το μυστήριο και το άγνωστο κείμενο
Το πιο γνωστό δείγμα της ιερογλυφικής μινωικής γραφής είναι ο μοναδικός στο είδος του δίσκος, που βρέθηκε σαν σήμερα σε ένα μικρό δωμάτιο του ανακτόρου της Φαιστού.
Ο δίσκος της Φαιστού ανακαλύφθηκε στο υπόγειο του δωματίου XL-101 του Μινωικού παλατιού της Φαιστού, κοντά στην Αγία Τριάδα, στη νότια Κρήτη. Ο Ιταλός αρχαιολόγος Λουΐτζι Περνιέ ανάκτησε αυτό τον εντυπωσιακά άθικτο δίσκο, περίπου 15 εκατ. στη διάμετρο και ομοιόμορφα μόλις πάνω από 1 εκατ. στο πάχος, στις 3 Ιουλίου 1908.
Είναι το πρώτο στον κόσμο τυπωμένο κείμενο και κανένας ως τώρα δεν μπόρεσε να πείσει ότι το διάβασε και ερμήνευσε, τι ακριβώς λέει! Για πάνω από έναν αιώνα, ο Δίσκος της Φαιστού συγκαταλέγεται στα πιο ελκυστικά μυστήρια της ελληνικής αρχαιότητας. Δεκάδες επιστήμονες αλλά και ερασιτέχνες έχουν καταπιαστεί με την προσπάθεια να τον αποκρυπτογραφήσουν αλλά διαφωνούν ακόμα και για τη γλώσσα, στην οποία είναι γραμμένος. Ειπώθηκε ότι περιέχει ύμνο στη θεά Αθηνά, προσευχή, γραπτά της Ατλαντίδας αλλά και ότι αποτελεί κατάστιχο που αναφέρει αποθηκευμένα προϊόντα ή κτηματολόγιο ή ότι είναι ο πρώτος στον κόσμο χάρτης κ.ά. Σε αιγυπτιακή, χετιτική, πρωτο-ιωνική, μυκηναϊκή, σημιτική, ακόμα και σλαβική γλώσσα. Ειπώθηκε και ότι απλά είναι μια φάρσα. Στο μόνο που δείχνει να συμφωνεί η πλειοψηφία όσων ασχολήθηκαν με αυτόν είναι ότι το κείμενο έχει γραφτεί με μέτρο, ότι δηλαδή είναι ένα είδος ποιήματος. Πρόκειται για έναν ψημένο πήλινο δίσκο με διάμετρο γύρω στα 15 εκατοστά και πάχος ελάχιστα μεγαλύτερο από ένα εκατοστό. Με το κείμενο γραμμένο στριφογυριστά, σαν σε σαλίγκαρο, από έξω προς τα μέσα για τους μεν, από μέσα προς τα έξω για τους δε. Τον βρήκε ο Ιταλός αρχαιολόγος Luigi Pernier (Λουίτζι Περνιέ), σε μια εποχή που η Κρήτη συγκλονιζόταν από τον αγώνα για την ένωσή της με την Ελλάδα και ο κόσμος όλος με τις απανωτές αρχαιολογικές ανακαλύψεις από τις ανασκαφές που γίνονταν στα σπλάχνα της.
Ο δίσκος
Χρονολογείται στις αρχές των νεοανακτορικών χρόνων και διατηρείται ακέραιος. Στις δύο πλευρές του έχουν αποτυπωθεί σύμβολα σε μία σειρά, που ακολουθεί σπειροειδή διάταξη, ξεκινώντας από την περιφέρεια και καταλήγοντας στο κέντρο. Διακρίνονται 45 σύμβολα που επαναλαμβάνονται και ομαδοποιούνται σχηματίζοντας λέξεις, οι οποίες χωρίζονται με κάθετες εγχάρακτες γραμμές. Η αποτύπωσή τους έγινε με σφραγίδες, όταν ο πηλός ήταν ακόμη νωπός και για το λόγο αυτό ο δίσκος θεωρείται το παλαιότερο γνωστό δείγμα τυπογραφίας. Μέχρι σήμερα έχουν προταθεί διάφορες αποκρυπτογραφήσεις του κειμένου, καμμία όμως δεν είναι απόλυτα πειστική. Η επικρατέστερη άποψη της σύγχρονης έρευνας είναι, ότι ίσως αποδίδει κάποιο θρησκευτικό κείμενο ή ύμνο. Αξιοσημείωτο είναι, ότι ορισμένα σύμβολα της ίδιας γραφής σώζονται και σε ένα πέλεκυ από το Αρκαλοχώρι.
Ο Ουαλός
Ο Ουαλός γλωσσολόγος Γκάρεθ Οουενς που ζει τριάντα χρόνια στην Κρήτη είναι εκείνος που έχει πλησιάσει όσο κανένας άλλος στην αποκάλυψη των μυστικών του δίσκου.
Σύμφωνα με τα σχετικά αποτελέσματα της έρευνά τους , «ο Δίσκος της Φαιστού Α και Β πλευρά απαρτίζεται από εξήντα μία (61) λέξεις, σε δεκαοκτώ στίχους με ρίμα. Έξι λέξεις από αυτές αναφέρονται στο Φως, ενώ άλλες έξι στη Δύση του Φωτός. Τρεις λέξεις είναι αφιερωμένες στην Έγκυο Θεότητα και δέκα στη Θεότητα που χαρακτηρίζεται με διαφορετικά επίθετα. Η Α πλευρά του Δίσκου της Φαιστού κάνει λόγο για την Έγκυο Θεότητα που λάμπει, ενώ στη Β πλευρά ξεχωρίζει μία πρόταση με στίχους, ρίμα, σονέτα με ποιητική παρήχηση που είναι αφιερωμένη στη Θεότητα που δύει, ίσως τη Δύση της Αστάρτης, της Αφροδίτης, της Αφαίας (Θεότητα της Γέννας) και Δικτύννας, στην Πάφο, τη Φαιστό και τη Φαλάσαρνα, δηλαδή στον αστερισμό VENUS, το πρωινό και βραδινό αστέρι (QED).
Το περιεχόμενο του Δίσκου της Φαιστού είναι ένας μινωικός λυρικός ύμνος προς τη Θεότητα, ένα βαθύ μήνυμα από την εποχή του Χαλκού, πριν από 37 αιώνες
Δείτε επίσης
- Πέθανε ο σπουδαίος μουσικοσυνθέτης Μίμης Πλέσσας
- Ετσι θα γίνει η Φαιστός μετά την αναβάθμιση: Νέες υποδομές, διάδρομοι, πρόσβαση στο Ανάκτορο
- Πέθανε ο ηθοποιός Ντίνος Καρύδης
- Ο Ντα Βίντσι στο Καμηλάρι! Σήμερα τα εγκαίνια της έκθεσης
- Πέθανε σε ηλικία 89 ετών ο καθηγητής φιλοσοφίας και συγγραφέας Χρήστος Γιανναράς